Phải làm thế nào để tìm ra được những bộ giống lúa có năng suất, chất lượng tốt nhất để thay thế các loại giống địa phương có năng suất thấp, chất lượng kém và hay bị sâu, bệnh là những trăn trở của đội ngũ CBCNV của Cty CP Giống cây trồng Thái Bình.
Một trong những thành công đó, chúng tôi muốn nhắc đến giống lúa BC15 của Cty CP Giống cây trồng Thái Bình. Giống lúa thuần này đã được Bộ NN-PTNT công nhận giống Quốc gia. Sau khi được công nhận, BC15 đã có mặt ở nhiều vùng sinh thái khác nhau trong cả nước. Đặc biệt vụ xuân năm 2009, BC15 đưa vào sản xuất ở các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung bộ với diện tích hàng vạn ha. Vụ xuân 2010, BC15 được đưa vào sản xuất ở nhiều tỉnh với quy mô diện tích lớn hơn. Đặc điểm nổi trội của giống là: Năng suất cao, chất lượng gạo ngon, khả năng thích ứng rộng, chịu rét khá.
Sau mấy năm đưa vào sử dụng rộng rãi từ Bắc chí Nam giống lúa BC15 đã khẳng định được là sản phẩm phù hợp với các loại đất, thời tiết, vùng miền, chống chịu được sâu, bệnh khá, có năng suất, chất lượng cao hơn hẳn so với nhiều loại giống khác hiện nay. Chúng tôi đã nhiều lần tham quan BC15 ở các địa phương vùng Bắc Trung bộ, đặc biệt là 3 trọng điểm lúa Thanh Hoá, Nghệ An và Hà Tĩnh, nhiều vụ liền tiếp xúc với người dân sử dụng giống lúa này.
Ông Trần Đình Lưu - xóm 1 xã Thường Nga (Can Lộc - Hà Tĩnh) dẫn tôi đi thăm cánh đồng lúa mùa 2010 của nhân dân trong xóm. Chỉ tay vào thửa ruộng 3 sào của anh Phạm Khánh, ông Lưu khoe: “Chúng tôi được Cty CP Giống cây trồng Thái Bình cung ứng nhiều giống lúa mới có khả năng chống chịu bệnh tốt và năng suất, chất lượng sản phẩm cao nên có những hộ như nhà anh Khánh đã mạnh dạn sản xuất toàn bộ bằng giống mới rất hiệu quả”.
Lại đến các vùng chuyên canh sản xuất lúa ở huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An, huyện Đông Sơn, Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hoá và huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam. Tiếp xúc với bà con huyện Đại Lộc ai cũng phấn khởi vì được mùa nhờ giống lúa chất lượng cao BC15. Lão nông Nguyễn Văn Trung, thôn Trường An, xã Đại Quang, huyện Đại Lộc nói: “Tui thấy BC15 có nhiều ưu điểm. Đầu tiên phải kể đến năng suất BC15 đạt kỷ lục so với các giống khác hiện nay ở quê tui, dự kiến 11 tấn/ha. Thứ hai là gạo của BC15 thơm, ngon và cơm thì rất dẻo, bùi lắm. Được khuyến cáo là BC15 dễ bị đạo ôn nên bà con thường xuyên thăm đồng phát hiện sâu, bệnh sớm”.
Có mặt trên đồng ruộng Vĩnh Lộc - Thanh Hoá, chúng tôi vui chung với niềm vui được mùa của nông dân. Anh Tiết Xuân Hợp - xã Vĩnh Tiến - huyện Vĩnh Lộc khoe rằng: “Các bác thấy đấy, diễn biến sâu, bệnh vụ mùa này khá phức tạp, lan rộng ở nhiều nơi trong khi lúa ở giai đoạn ngậm sữa và chín. Ấy thế mà BC15 vẫn một màu vàng mơ, khẳng định chắc chắn vụ mùa bội thu chưa từng có ở xã Vĩnh Tiến của chúng tôi”.
Nhận thức được tính ưu việt nổi trội của giống lúa thuần chất lượng cao BC15, vụ đông xuân tới đây, Thanh Hoá sẽ cơ cấu 16 ngàn/133 ngàn ha lúa, góp phần chuyển dịch cơ cấu giống, mùa vụ một cách hợp lý để tăng năng suất, hiệu quả, chất lượng cây trồng của bà con nông dân. Cùng với Thanh Hoá, các tỉnh Bắc Trung bộ cũng đã có kế hoạch đăng ký hàng trăm tấn giống BC15 này cho bà con nông dân.
Vụ mùa này, Vĩnh Tiến đưa vào canh tác 100ha giống lúa BC15, dự kiến năng suất sẽ đạt 65-70 tạ/ha. “Đó là mức năng suất cao nhất từ trước tới nay trên đồng ruộng Vĩnh Tiến. Cán bộ khuyến nông thì thường xuyên lội ruộng thăm đồng cùng nhân dân phòng trừ tốt sâu, bệnh. Vụ đông xuân tới chúng tôi tiếp tục tăng diện tích lên khoảng 150ha giống lúa BC15 này” - anh Hợp nói. Cùng với xã Vĩnh Tiến (Vĩnh Lộc) thì các xã Đông Phú, Đông Xuân (Đông Sơn) đưa vào sản xuất giống BC15 với quy mô diện tích 50-70ha/xã. Nhận định của nhân dân là BC15 đẻ nhánh khoẻ, sinh trưởng tốt, không đòi hỏi cao về lượng phân bón, cần canh tác đúng quy trình hướng dẫn; giống kháng tốt rầy nâu.
Để hạn chế được sâu bệnh, nhất là bệnh đạo ôn vụ xuân, bà con cần thực hiện tốt các khuyến cáo của cán bộ ngành nông nghiệp và của Cty. Trong đó, đáng chú ý là phải thực hiện nghiêm túc thời vụ gieo cấy của ngành nông nghiệp và thông tin trên bao bì hạt giống hướng dẫn. Nên cấy lúa BC15 ở chân đất vàn và vàn trung bình là tốt nhất. Thực hiện tốt quy trình kỹ thuật bón phân. Thực hiện tốt mật độ gieo cấy. BC15 là giống lúa có khả năng đẻ nhánh khoẻ, thân lá phát triển mạnh vì vậy không nên cấy dày, mật độ cấy tốt nhất là 36 - 37 khóm/m2, số dảnh một khóm từ 2 - 3 dảnh. Phải phòng trừ sâu bệnh một cách kịp thời theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thời điểm, đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng kỹ thuật).
