Làm tăng nhanh diện tích nhiễm bệnh cũng như gây cháy cục bộ một số nơi. Tại các huyện, từ đầu tháng đến nay diện tích nhiễm đã tăng từ hàng chục lên hàng trăm ha. Tai huyện Anh Sơn hơn 145 ha, huyện Yên Thành hơn 1.000 ha, huyện Nghi Lộc hơn 500 ha tập trung trên các giống Xi23, AC5, BC15, B- TE1, Khang dân đột biến.
Còn tại huyện Thanh Chương có hơn 421 ha, tập trung chủ yếu trên giống Nhị ưu 986 và huyện Đô Lương thì đến nay một số diện tích giống AC5 đã ghi nhận nhiễm bệnh.
Cơ quan chức năng ngành nông nghiệp các cấp đã chỉ đạo quyết liệt, thông tin hướng dẫn về tận từng thôn xóm, song do diễn biến thời tiết quá bất lợi, mưa phùn và sương mù kéo dài gần hết nửa đầu tháng 3, dịch bệnh lại xuất hiện đúng thời kỳ người dân vừa bón thúc đẻ nhánh xong.
Vì vậy biện pháp phòng trừ gặp nhiều khó khăn, dẫn đến những diện tích nhiễm càng nặng thêm đã gây cháy rầy cục bộ tại một số nơi như các xã Nghi Trường, Nghi Thịnh, Nghi Trung, Nghi Phong của huyện Nghi Lộc.
Nông dân Nguyễn Văn Trường, xóm 12, xã Nghi Trường, Nghi Lộc cho biết: “Năm nay gia đình tôi gieo cấy gần 4 sào (500 m2) lúa B- TE1, do phát hiện muộn, nên dù đã phun thuốc hai lần nhưng đến nay gần như lúa cháy hoàn toàn”.
Còn theo nông dân Trần Bá Định cũng ở xóm 12, xã Nghi Trường thì gia đình ông cấy 1 sào giống Khang dân đột biến, nhờ phát hiện sớm nhưng cũng phải phun 3 lần thuốc, hết 150.000 đồng tiền thuốc mới không cháy, và sắp tới sẽ phải phun thêm 1 - 2 lần đạo ôn cổ bông nữa.
Vụ ĐX năm nay thực sự khó khăn với người nông dân Nghệ An. Vấn đề nan giải nhất hiện nay là làm sao hướng dẫn cụ thể cách phòng trừ cho bà con. Thông thường thì các thông báo chỉ đạo từ trung ương đến địa phương, không riêng gì tỉnh nào, huyện nào, đều ở dạng văn bản pháp quy và phần khuyến cáo chỉ nêu tên thuốc và cách sử dụng.
Nên khi đi vào thực tế vẫn còn tồn tại nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả phòng trừ đối với bệnh đạo ôn nói riêng và các dịch hại khác nói chung.
Để đảm bảo ruộng lúa nhiễm bệnh đạo ôn không cháy, thì việc tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc 4 đúng trong BVTV đó là đúng thuốc, đúng liều lượng và nồng độ, đúng thời điểm và đúng cách là điều kiện cần thiết. Song đó là mới chỉ là điều kiện cần nhưng chưa đủ, người nông dân cần phải hiểu rõ thêm một số vấn đề sau:
- Ruộng có nguy cơ nhiễm, nhiễm nặng và cháy đạo ôn là những chân ruộng bón nhiều đạm, đất sâu trũng, cát pha, vùng tiểu khí hậu, vùng bán sơn địa, vùng ruộng ven các bờ sông.
- Bệnh thường phát sinh trên các giống lúa nhiễm như AC5, BC15, Khang dân, B- TE1, Khải Phong 1, Nhị ưu 986…, các giống lúa thuần, lúa thơm nói chung.
- Ruộng có tiền sử nhiễm đạo ôn trong những vụ trước, năm trước.
- Trong điều kiện nhiệt độ từ 20 - 30 độ C, sáng sớm có sương mù, hoặc trời có mưa phùn, ẩm độ không khí cao, hoặc điều kiện thời tiết ngày nắng nóng nhưng tối lạnh và có sương mù.
- Khi bệnh đạo ôn xảy ra cần ngừng mọi hoạt động chăm bón cho lúa như ngừng bón đạm, phân bón lá, chất kích thích. Không được để ruộng khô nước, nếu ruộng khô nước tốc độ cháy nhanh hơn. Và hiệu quả lưu dẫn của thuốc sẽ thấp.
- Công tác dập dịch ở vùng dịch phải diễn ra đồng thời, mang tính cộng đồng, để ngăn cản việc lây lan qua lại giữa các chân ruộng nhiễm bệnh khác nhau. Vì bào tử phát tán lượng lớn trong không khí lây lan nhờ gió và nước.
Nếu ruộng đã có biểu hiện cháy trong tình thế còn có thể cứu vãn, thì tiến hành cắt bỏ hết phần lá cháy đưa đi tiêu hủy, sau khi lá mới bắt đầu mọc lên thì tiến hành phun bằng các loại thuốc có cả tính năng phòng và trị như Filia 525SE.
Hoặc nếu dùng các thuốc khác thì nên kết hợp với một loại thuốc thuộc nhóm Triazole như Anvil 5SE, Tilt Super 300EC hoặc Nevo 330EC.
