Chế biến cá tra xuất khẩu tại nhà máy thủy sản tại Vĩnh Long. Ảnh: Thanh Sơn.
Tăng trưởng dương ở hầu hết thị trường lớn
2 năm qua, xuất khẩu cá tra luôn ở trong tình trạng khó khăn, ảm đạm do ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, những tháng đầu năm nay chứng kiến sự khởi sắc mạnh mẽ trong xuất khẩu cá tra.
Thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), quý 1/2022, giá trị xuất khẩu cá tra tăng gần 90%, tức tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ 2021.
Bà Tạ Hà, chuyên viên thị trường cá tra VASEP cho biết, xuất khẩu cá tra trong quý 1 tăng trưởng dương ở hầu hết các thị trường lớn, trong đó có những thị trường tăng trưởng tới ba con số.
Cụ thể, xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong 3 tháng đầu năm tăng 123% so với cùng kỳ 2021, đạt hơn 160 triệu USD; xuất khẩu sang Trung Quốc - Hong Kong đạt 183,4 triệu USD, tăng hơn 163%…
Mỹ và Trung Quốc là 2 thị trường lớn nhất của cá tra Việt Nam. Do đó, sự tăng trưởng tới 3 con số tại 2 thị trường này đã góp phần quan trọng tạo nên sự tăng trưởng rất mạnh của xuất khẩu cá tra đầu năm nay.
Bên cạnh đó, một số thị trường quan trọng khác cũng có mức tăng trưởng rất cao trong 2 tháng đầu năm. Chẳng hạn, thị trường EU đạt gần 46,7 triệu USD, tăng gần 86,2% so với cùng kỳ. Và điều quan trọng hơn là tiềm năng xuất khẩu cá tra sang những thị trường hàng đầu được dự báo vẫn lạc quan trong những tháng tới.
Thị trường Mỹ đang tiếp tục phục hồi và nhu cầu tiêu thụ mạnh dự báo vẫn tiếp tục trong nửa đầu năm nay. Việc có thêm doanh nghiệp cá tra Việt Nam vừa được hưởng mức thuế chống bán phá giá 0% theo kết quả cuối cùng đợt rà soát lần thứ 17 thuế chống bán phá giá cá tra nhập khẩu từ Việt Nam do Bộ Thương mại Mỹ công bố, nhiều khả năng sẽ giúp cho giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này tiếp tục tăng trưởng mạnh trong thời gian tới.
Cũng như nhiều mặt hàng nông sản, thủy sản khác, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc từ đầu năm đến nay, trên thực tế vẫn gặp không ít khó khăn bởi chính sách “Zero Covid” của nước này. Trong bối cảnh đó, giá trị cá tra xuất sang Trung Quốc - Hong Kong tăng gần 2 lần trong quý 1, cho thấy, thị trường này đang có nhu cầu lớn với cá tra.
Giá tăng do nguổn cung giảm
Không chỉ thuận lợi về mặt thị trường, triển vọng xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong năm nay còn đến từ nguồn cung cá tra nói riêng và cá thịt trắng nói chung trên toàn cầu.
Theo nhận định của Viện Thủy sản Quốc gia Mỹ (NFI), trong năm nay, nguồn cung của 4 loài cá thịt trắng là cá tra nuôi, cá tuyết Đại tây Dương, cá tuyết Thái Bình Dương và cá minh thái Alaska sẽ giảm.
Về cá tra, ước tỉnh sản lượng toàn cầu vào khoảng 3,1 triệu tấn, giảm 151.000 tấn so với tổng sản lượng khoảng 3,25 triệu tấn của năm 2021.
Việt Nam vẫn là nước sản xuất cá tra lớn nhất thế giới, nhưng sản lượng dự kiến chỉ vào khoảng 1,3 triệu tấn, giảm 200.000 tấn so với sản lượng khoảng 1,5 triệu tấn năm 2021. Sản lượng cá tra ở Việt Nam giảm chủ yếu do những khó khăn về việc thả nuôi hồi quý 3/2021 khi các tỉnh ĐBSCL phải giãn cách xã hội vì dịch Covid-19.
Nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu còn đang bị tác động không nhỏ bởi xung đột Nga - Ukraine. Theo VASEP, Nga là nguồn cung hàng đầu thế giới về cá thịt trắng. Vì vậy, việc xuất khẩu cá thịt trắng của Nga bị ảnh hưởng lớn bởi các lệnh trừng phạt của EU, Mỹ, có thể gây thiếu hụt đáng kể nguồn cung cá thịt trắng trên toàn cầu.
Nguồn cung giảm trong khi giá cước vận chuyển tăng cao cùng với những khó khăn khác về hậu cần, cũng đang tác động mạnh tới giá xuất khẩu các loại cá thịt trắng nuôi. Chính vì vậy, theo dự báo của Viện Thủy sản Quốc gia Mỹ NFI, giá các loại cá thịt trắng đều sẽ tăng trong năm nay, trong đó có cá tra. Giữa tháng 4, giá cá tra phile xuất khẩu của Việt Nam đã ở mức 3,4 USD/kg, tăng 0,25 USD/kg so với hồi đầu năm.
Với những triển vọng về thị trường, VASEP dự báo, trong quý 2/2022, xuất khẩu cá tra sang các thị trường lớn đều giữ mức tăng trưởng dương và xuất khẩu các quý tiếp theo cũng được dự báo là sẽ lạc quan.
