Lợi thế của tỉnh miền núi Yên Bái là rừng, thống kê mới nhất, hiện Yên Bái có 217.537,1 ha rừng trồng, hàng năm khai thác 550.000m3 gỗ rừng trồng các loại, chế biến xuất khẩu gần 300.000 tấn ván bóc và hàng trăm mét khối gỗ dán, gỗ ghép thanh chủ yếu là keo, quế và bồ đề được xuất khẩu sang Trung Quốc qua cửa khẩu Lào Cai và Thanh Thủy (Hà Giang) và một phần xuất khẩu trực tiếp sang Hàn Quốc.
Trong hai tháng đầu năm do ảnh hưởng của dịch Covid-19 phần lớn các xưởng chế biến gỗ rừng trồng bị chững lại, nhiều xưởng hoạt động cầm chừng hoặc đóng cửa, do không XK được. Sau ngày 30/4 thời gian giãn cách xã hội được nới lỏng các xưởng chế biến đã hoạt động rầm rộ rở lại.
Theo thống kê, đến giữa tháng 5 gỗ xẻ đã chế biến được 12.659m3, ván bóc được 75.959m3, ván dán 52.4593m3, gỗ dăm giấy 5.717 tấn, gỗ ghép thanh 1.030m3.
Ông Nguyễn Đức Dũng - GĐ Cty Yên Thành cho biết: Mỗi năm Công ty SX từ 6.500- 7.000m3 ván ép, xuất khẩu trực tiếp sang Hàn Quốc khoảng 1.500m3, số còn lại bán cho các Cty trong nước: Thanh Hằng, Long Đạt, Việt Trung… để các Cty này tiếp tục chế biến cho XK.
Từ đầu năm đến nay Cty thu mua hơn 5.000m3 ván bóc để làm được 2.500m3 gỗ ván ép, giảm 25 - 30% so với mọi năm. Tuy nhiên, các hợp đồng với Hàn Quốc thì không không ảnh hưởng bao nhiêu, do dịch Covid-19 nên họ phải chờ. Các DN trong nước cũng đã bắt đầu tới Cty thương thảo hợp đồng…
Cuộc sống của người dân trồng rừng ở Yên Bái đã thay đổi căn bản từ công nghiệp chế biến gỗ. Theo tính toán, sinh khối mỗi ha rừng trồng các loại giống mới, có thâm canh thì sản lượng gỗ đạt 140-160m3/ha. Nếu để 6-7 năm, mỗi ha tiền thu từ bán gỗ từ 240-260 triệu, nếu để thành rừng gỗ lớn thu nhập trên 300 triệu.
Tỉnh Yên Bái hiện có khoảng 65.000 - 70.000 ha quế, tập trung ở các huyện: Văn Yên, Trấn Yên, Văn Chấn, Yên Bình, Lục Yên. Riêng huyện Văn Yên có 40.000 - 42.000 ha quế, sản lượng khai thác mỗi năm gần 10.000 tấn quế vỏ, 300 tấn tinh dầu, 65.000 m3 gỗ, tổng giá trị thu nhập trong nhân dân trên 600 tỷ đồng.
Ông Hoàng Văn An, người Tày xã Đại Sơn là người đầu tiên trồng quế, sau mấy chục năm, gia đình ông có ngót 100 ha quế, ông chia cho mỗi con vài chục ha. Ông có 5 người con trai, nhờ cây quế mà cả 5 người con của ông đều xây nhà tầng tạo thành một dãy phố trong rừng.
Học tập ông An, nhiều hộ gia đình cũng trồng quế, từ đó diện tích trồng quế càng lan rộng, cây quế trở thành cây vàng đã làm đổi thay bộ mặt nhiều thôn bản vùng cao Yên Bái.
Từ nhiều năm nay giá quế khá ổn định, vỏ quế tươi giá trung bình từ 16.000-22.000đ/kg, còn vỏ quế khô từ 32.000-34.000đ/kg, quế chi, quế vụn cũng bán được 13.000-15.000đ/kg. Quế số 3, độ dày từ 1-1,2cm có giá 800 trăm đến 1 triệu đồng/kg.
Thân quế sau khi bóc vỏ có đường kính từ 15cm trở lên bán cho các cơ sở chế biến gỗ làm bao bì với giá từ 1,5-1,8 triệu/m3, còn lá quế bán cho các cơ sở chế biến tinh dầu với giá từ 1.500-2.500đ/kg.
Cây quế không bị ảnh hưởng lắm bởi dịch Covid-19, đến vụ người dân vẫn khai thác quế, tỉa cành và chưng cất dầu quế. Vì các điểm thu mua vẫn đặt hàng, quế thường xuất khẩu vào những tháng cuối năm, nếu không bán được thì bà con phơi khô không sợ ế. Còn hộ nào không muốn bóc thì cây quế để trên rừng cũng chẳng sao…
Cây chè của Yên Bái là chỉ tiêu hàng năm, diện tích chè của Yên Bái hiện có 7.740 ha, trong đó có 7.150 ha đang thu hái. Sản phẩm chè búp tươi năm 2019 đạt 70.000 tấn, chế biến trên 32.000 tấn chè hàng hóa.
Do ảnh hưởng của dịch Covid-19, nên việc tiêu thụ chè bị chững lại hơn một tháng trời. Thị trường tiêu thụ chè chủ yếu sang các thị trường: Trung Quốc, Đài Loan, Ấn Độ, Pakistan và các nước Đông Âu.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Nông nghiệp-PTNT đến giữa tháng 5/2020 toàn tỉnh Yên Bái đã thu hái được hơn 11.000 tấn chè búp tươi, chế biến được trên 3.000 tấn, hết tháng 6/2020 ước chế biến được 9.500 tấn. Đang là mùa thu hái chè, nên các cơ sở chế biến đang mở hết công suất, giá chè đang ổn định 6.000- 7.000đ/kg chè tươi.