Cách người Hoa đón Tết Nguyên đán ở một số nước Đông Nam Á

Ngày lễ này đặc biệt quan trọng ở các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam, nơi các lễ kỷ niệm kéo dài từ 3-15 ngày. Đây cũng là một kỳ nghỉ lễ có tầm quan trọng đối với cộng đồng người Hoa ở hải ngoại.

Lịch sử thương mại và di cư đặc biệt lâu đời của Đông Nam Á với Trung Quốc đã khiến các cộng đồng lớn người Hoa ăn mừng ngày lễ với một chút tinh tế địa phương. 

Philippines

Khu Binondo nhộn nhịp ở Manila là khu phố người Hoa lâu đời nhất trên thế giới. Ngay cả trước khi nó được chính thức thành lập vào năm 1594, nhiều thế hệ người Trung Quốc định cư đã sinh sống, xây dựng cơ nghiệp và nuôi gia đình ở đây. Không có gì ngạc nhiên khi các lễ kỷ niệm năm mới lớn nhất ở Philippines được tổ chức tại khu phố lịch sử này.

Thường nhộn nhịp vào mọi ngày trong năm, vào dịp Tết Nguyên đán, nơi đây đón thêm hàng nghìn người, háo hức tham gia các lễ hội.

Trong dịp này, bầu không khí của Binondo sôi động và rất cuồng nhiệt: đám đông vây quanh các vũ công sư tử và rồng, trong khi những chiếc xe xa hoa chở chính trị gia và người nổi tiếng địa phương đến tặng kẹo miễn phí hoặc đồ trang sức may mắn.

Tiếng trống vang vọng, cũng như những đám khói từ pháo nổ đinh tai. Những người bán hàng dọc các con phố với những bàn đồ ăn, đồ chơi bằng nhựa và bùa may mắn hứa hẹn sẽ mang lại sự thịnh vượng cho năm mới.

Malaysia

Với gần một phần tư dân số Malaysia là người gốc Hoa, các hoạt động đón Tết Nguyên đán ở đây rất hoành tráng và sôi động. Trong khi phong tục trang trí, múa rồng và họp mặt gia đình lấp đầy lễ kỷ niệm hai tuần, một thực hành độc đáo diễn ra vào ngày cuối cùng của Chap Goh Mei (Hokkien cho 'đêm thứ 15').

Vào đêm rằm tháng Giêng, một phụ nữ trẻ từng được cho là đã ném cam/quýt xuống biển với niềm tin rằng nếu quả cam/quýt của cô được nhặt được thì cô sẽ tìm được một người chồng tốt. Không phải ngẫu nhiên mà đây được coi là ngày lễ tình nhân của Trung Quốc. Truyền thống vẫn được tiếp tục ở Penang ngày nay (mặc dù với ý định ít lãng mạn hơn).

Vào ngày này, cam được bày bán rộng rãi tại Penang Esplanade ở George Town. Nhiều người - bất kể tuổi tác hay tình trạng mối quan hệ - mua một quả để ném xuống biển, viết nguệch ngoạc về một điều ước, hoặc thậm chí tên và số điện thoại của họ, trên trái cây.

Đôi khi các cuộc thi được tổ chức trong đó các chàng trai lên thuyền vớt được nhiều cam nhất có thể để giành được những giải thưởng nhỏ.

Indonesia

Người gốc Hoa ở Indonesia đã ghi dấu ấn của họ trên quần đảo này. Một trong những ví dụ điển hình là thành phố Singkawang trên đảo Borneo, nơi 70% dân số là người gốc Hoa, tự đặt cho mình biệt danh: “Khu phố người Hoa của Indonesia”.

Vào ngày 15 và ngày cuối cùng của Imlek (cách người Indonesia gọi Tết Nguyên đán), Singkawang tổ chức lễ Cap Go Meh theo một trong những cách thú vị và độc đáo nhất có thể. Thậm chí còn nổi bật hơn với hàng nghìn chiếc đèn lồng đỏ thắp sáng thành phố, cuộc diễu hành Tatung là sự kết hợp văn hóa đáng kinh ngạc giữa người dân tộc Trung Quốc trong khu vực và người Dayak của Borneo.

Tatung là vật trung gian, được cho là do thần linh hoặc linh hồn sở hữu và, tuân theo các quy tắc và nghi lễ đúng đắn, có thể có khả năng phi thường.

Điều này được trưng bày trong lễ rước Cap Go Meh, nơi hàng trăm người Tatung đàn ông, phụ nữ và thậm chí cả trẻ em, bước xuống đường phố Singkawang với những thanh thép sắc nhọn đâm xuyên qua mặt, ngồi trên ngai vàng và giẫm lên kiếm.

Bị mê hoặc, họ nhìn chằm chằm vào đám đông hoặc nhìn lên trời qua nhịp điệu ổn định của trống, không có dấu hiệu đau đớn hay chảy máu. Sự thể hiện sức mạnh và quyền lực này được cho là sẽ xua đuổi tà ma, giữ cho thành phố an toàn.

Thái Lan

Thái Lan được cho là có dân số Hoa kiều lớn nhất thế giới, với tới 40% dân số có một số dấu vết của tổ tiên Trung Quốc. Ngay cả khi các cộng đồng người Hoa đã hòa nhập tốt vào xã hội Thái Lan, nhiều người chỉ đơn giản là người Thái, văn hóa Trung Quốc vẫn được tôn vinh rộng rãi.

Tết Nguyên đán chỉ là một trong ba lễ đón năm mới được hưởng ở Thái Lan, rơi vào khoảng giữa lịch Gregory vào ngày 1/1 và Songkran (Tết Thái) vào ngày 13/4 (gần đây được kéo dài thành kỳ nghỉ lễ quốc gia kéo dài 5 ngày).

Bangkok tổ chức các lễ hội ở Khu phố người Hoa Yaowarat rộng lớn, nơi một thành viên của hoàng gia Thái Lan, thường là một trong các công chúa, luôn được lên lịch xuất hiện và tham gia cuộc vui. Nhưng ngay cả những lễ hội lớn hơn cũng diễn ra ở tỉnh Nakhon Sawan ít người lui tới.

Ở huyện Pak Nam Pho, người dân tôn vinh các vị thần hộ mệnh của tỉnh họ như một phần của lễ kỷ niệm Tết Nguyên đán, tạo ra một lễ hội kéo dài 12 ngày được gọi là Tết Trung Quốc Pak Nam Pho.

Những ngày được chờ đợi nhất là những ngày cuối cùng, khi những đám rước ấn tượng để tôn vinh các linh hồn diễn ra dọc theo các đường phố chính của thành phố.

Một là cuộc diễu hành buổi tối với ánh sáng rực rỡ, những chiếc phao nhiều màu sắc, những con rồng được chiếu sáng và những người biểu diễn trong trang phục cầu kỳ.

Lễ còn lại, được lên kế hoạch vào sáng hôm sau, là một đám rước hấp dẫn không kém của những người nhào lộn và vũ công, được cho là sẽ làm hài lòng các vị thần và ban phước cho tỉnh. Nhiều chương trình biểu diễn, trang trí lễ hội, chợ và sự kiện hoành tráng trải dài khắp thành phố, khiến Nakhon Sawan trở thành một trong những nơi thú vị nhất để chào đón năm mới.

Campuchia

Dân số gốc Hoa của Campuchia là một trong những dân tộc ít người ở Đông Nam Á, chỉ chiếm khoảng 0,1% tổng dân số của đất nước. Mặc dù vẫn được tổ chức trên khắp đất nước, các lễ kỷ niệm Tết Nguyên đán của người Campuchia-Trung Quốc ít có khả năng có những đám đông khổng lồ và các cuộc diễu hành xa hoa.

Ngày nay, người Campuchia gốc Hoa trang trí nhà cửa, họp mặt gia đình trong các bữa ăn truyền thống và viếng thăm các ngôi chùa dân gian Trung Quốc để tỏ lòng thành kính với tổ tiên.

Các lễ hội Năm mới rộng rãi hơn diễn ra vào giữa tháng 4 trong ba ngày mừng Năm mới của người Khmer (địa phương gọi là Chol Chnam Thmay), đánh dấu sự kết thúc của mùa thu hoạch.

Nhiều nghi lễ Phật giáo được thực hiện, chẳng hạn như xây dựng các đồi cát tượng trưng trong khuôn viên chùa và rửa tượng Phật bằng nước thơm. Mọi người cũng mở rộng hoạt động từ thiện, chơi các trò chơi truyền thống và biểu diễn các điệu múa truyền thống để ăn mừng.

Ở nhiều vùng nông thôn Campuchia, cuộc chiến nước và bột tan ngày càng phổ biến để chào đón năm mới một cách vô tư, vui vẻ.