Một "cung đường màu trắng" đã và đang hình thành, với sự tham gia của các hộ gia đình đồng bào dân tộc Mông, Phù Lá ở các xã vùng cao khu vực trung và thượng huyện Bắc Hà (Lào Cai) thông qua việc chuyển đổi cây trồng kém hiệu quả kinh tế sang trồng cây ăn quả ôn đới, chủ yếu là cây lê VH6 và mận Tả Van. Việc phát triển các loại cây ăn quả ôn đới vừa có giá trị kinh tế, vừa gắn với phát triển du lịch. Hoàng Thu Phố chính là xã đi tiên phong trong việc phát triển cây ăn quả ôn đới, góp sức giữ thương hiệu “Cao nguyên trắng” Bắc Hà tươi đẹp, thơ mộng, mùa xuân hoa trắng, mùa hạ trái ngọt, luôn hút khách du lịch.
Anh Tráng Seo Khúa vừa trồng mới 2,5ha cây lê VH6 cuối năm 2022, quý I năm 2023. Ảnh: Xuân Cường.
Cải tạo vườn lê kết hợp du lịch, thu nhập hàng trăm triệu đồng
Cuối năm 2022 và quý I năm 2023, gia đình anh Tráng Seo Khúa, 39 tuổi, dân tộc Mông ở thôn Hoàng Hạ, xã Hoàng Thu Phố đã tham gia tích cực trồng cây lê VH6 với diện tích khoảng 2,5ha. Hộ anh Khúa là một trong những hộ tiêu biểu hưởng ứng thực hiện Nghị quyết 10 của Tỉnh ủy Lào Cai, cụ thể hóa qua dự án trồng cây lê VH6 nhằm hình thành, phát triển cung đường rực rỡ sắc hoa trắng, giữ thương hiệu du lịch miền cao nguyên trắng Bắc Hà. Dự án do UBND xã Hoàng Thu Phố phối hợp với Phòng NN-PTNT, Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện triển khai.
Anh Khúa cho biết, gia đình đã và đang tiên phong trồng cây lê VH6 áp dụng công nghệ cao vào chăm sóc. Mô hình đã dược nhiều đoàn từ các huyện trong tỉnh Lào Cai cũng như các tỉnh bạn như Lai Châu, Điện Biên... sang tham quan, học tập. Bản thân anh Khúa đã tích cực chia sẻ kinh nghiệm.
Vườn lê 400 gốc của anh Khúa đã cho thu hoạch nhiều năm nay. Mấy năm đầu do mới triển khai, áp dụng các biện pháp kỹ thuật chưa tốt nên cây lê năm được, năm mất mùa, mẫu mã quả hạn chế, trung bình mỗi năm chỉ thu hoạch được từ 20 - 30 triệu đồng.
Tuy nhiên đến vụ thu hoạch lê VH6 năm 2022 vừa qua, vườn lê của gia đình anh đã cho quả rất sai, quả đều và to. Có được thành quả này là nhờ nỗ lực bản thân tích lũy kinh nghiệm và một phần được cán bộ khuyến nông huyện, xã hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc, vin cành, tạo tán, đốn tỉa, bọc quả, phòng trừ sâu bệnh, ong chính hút quả và tỉa bớt số lượng quả bảo đảm mật độ đều cho quả phát triển... Nhờ đó, vườn lê của anh Khúa quả to, mẫu mã đẹp, giúp gia đình thu được trên 120 triệu đồng.
Mô hình cải tạo vườn 400 cây lê VH6 theo quy trình kỹ thuật mới được ngành nông nghiệp địa phương hướng dẫn đã cho kết quả mỹ mãn, qua đó giúp bà con địa phương tin tưởng, làm theo. Ảnh: Xuân Cường.
Bên cạnh đó vào vụ hoa lê xuân Quý Mão 2023, gia đình anh được chọn tổ chức Lễ hội hoa lê Cao nguyên trắng Bắc Hà, qua đó đã đem lại nguồn thu nhập đáng kể, hút khách du lịch. Thấy được những lợi ích lớn từ việc phát triển, thâm canh cây lê VH6 gắn với khai thác hoạt động du lịch nên cuối năm 2022 và đầu năm 2023, khi huyện, xã triển khai dự án phát triển cây lê, gia đình anh đã không do dự, tiên phong tham gia trồng mới cây lê VH6.
Đến nay, hộ anh Khúa đã trồng mới được gần 3.000 gốc lê, tương đương khoảng 2,5ha và đầu tư mở đường bê tông, làm chòi, tạo điểm nghỉ chân, phát triển cây lê VH6 gắn với du lịch và sắp tới đang tính toán sẽ đầu tư làm mô hình du lịch cộng đồng homestay.
Trồng mới 163ha lê VH6
Hoàng Thu Phố là xã vùng cao, vùng đồng bào Mông thuộc diện đặc biệt khó khăn của huyện Bắc Hà. Đây cũng là 1 trong 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất của tỉnh Lào Cai. Giai đoạn 2021 - 2025, 10 xã này được Lào Cai ưu tiên bố trí nguồn lực cao nhất để tạo sự bứt phá rõ nét.
Thời gian qua, đã có 163ha lê VH6 được trồng mới tại xã Hoàng Thu Phố. Ảnh: Xuân Cường.
Thực hiện Nghị quyết số 10 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Lào Cai về phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn, trong năm 2022 và quý I năm 2023, xã vùng cao Hoàng Thu Phố đã và đang chú trọng phát triển mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng vùng cây ăn quả ôn đới, nhất là cây lê VH6 theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với du lịch nông nghiệp, góp phần tăng thu nhập, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống bà con nông dân người Mông ở địa phương.
Hiện xã Hoàng Thu Phố có khoảng gần 200ha cây lê VH6 đang sinh trưởng và phát triển tốt. Ông Trần Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Hoàng Thu Phố cho biết: Từ cuối năm 2022 và quý I năm 2023, chính quyền xã đã phối hợp với Phòng NN-PTNT, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện triển khai dự án trồng mới cây lê VH6, trong đó cuối năm 2022 trồng mới 41ha, quý I năm 2023 đã trồng mới 122ha.
Thời gian tới, UBND xã Hoàng Thu Phố đã chỉ đạo cán bộ phụ trách nông lâm nghiệp, khuyến nông địa bàn và cộng tác viên khuyến nông, cấp ủy chính quyền các thôn phối hợp thực hiện đồng bộ, hiệu quả dự án phát triển cây lê VH6.
Việc mở rộng phát triển cây ăn quả ôn đới nói chung, cây lê VH6 nói riêng sẽ góp phần tạo sản phẩm hàng hóa cũng như khai thác du lịch nông nghiệp. Ảnh: Xuân Cường.
Anh Thàn Văn Đức, cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện phụ trách địa bàn xã Hoàng Thu Phố cho biết, đã chủ động tuyên truyền, vận động, trực tiếp lên nương, đồi hướng dẫn người dân kỹ thuật làm đất, theo dõi khung thời vụ, tiến hành trồng lê, chăm sóc diện tích lê VH6 mới trồng...
Đối với diện tích lê cũ, lâu năm, điển hình là mô hình điểm đồi lê của gia đình anh Tráng Seo Khúa (thôn Hoàng Hạ), đã phối hợp với chủ hộ hướng dẫn hộ cải tạo, vin cành, tạo tán; áp dụng ngay khoa học kỹ thuật để làm mô hình, sau đó nhân rộng, thúc đẩy các hộ khác làm theo. Mô hình của hộ anh Khúa năm 2022 đã rất thành công, cây lê cho quả đều; năng suất, chất lượng cao; mẫu mã đẹp; giá bán cao và ổn định, hiệu quả gấp 4 - 5 lần trồng ngô, lúa. Từ đó, bà con nông dân tại địa phương đã hưởng ứng tích cực dự án trồng mới cây lê VH6 trên địa bàn xã.
