“Hồ treo” ở xã Sủng Máng (Mèo Vạc) góp phần đảm bảo nhu cầu sử dụng nước của người dân trong mùa khô |
Tuy nhiên theo tính toán vẫn còn gần 270 hồ rất cần được đầu tư xây dựng để cơ bản đáp ứng nhu cầu nước sinh hoạt cho người dân vùng cao.
Hà Giang có 4 huyện vùng cao núi đá phía bắc (cao nguyên đá) bao gồm: Quản Bạ; Yên Minh; Mèo Vạc và Đồng Văn đều rất khó khăn. Tình trạng thiếu nước sinh hoạt và sản xuất luôn hiện hữu, nhất là thời kỳ mùa khô. Người dân phải đi lấy nước ở xa, có nơi đến gần 20km, trẻ em phải bỏ học đi lấy nước, nhiều người mắc bệnh vì thiếu nước và sử dụng nước không hợp vệ sinh…
Được sự đầu tư của Chính phủ, nhiều hồ treo đã được đầu tư xây dựng, mục đích là dự trữ nước, phục vụ sinh hoạt cho bà con. Đề án đầu từ hệ thống hồ chứa nước sinh hoạt tại 4 huyện vùng cao giai đoạn 2012 – 2020 (Đề án 1952) đang được tích cực triển khai với mục tiêu xây dựng tổng số 293 hồ chứa có dung tích từ 2.000 - 5.000m3 với tổng dung tích là 938.800m3 cấp nước sinh hoạt cho hơn 110 nghìn người. Hiện, trong 115 hồ đã và đang thi công thì có 27 hồ thuộc đề án và 88 hồ không thuộc đề án.
Các huyện được đầu tư xây dựng hồ treo gồm: huyện Đồng Văn có 41 hồ; Mèo Vạc 26 hồ; Yên Minh 26 hồ; Quản Bạ 22 hồ. Tổng dung tích chứa là 406.000m3 nước, cấp cho hơn 50.000 người chiếm trên 20% dân số.
Các hồ treo chứa nước được xây dựng mang lại hiệu quả to lớn về kinh tế - xã hội, góp phần cải thiện cuộc sống người dân, giải quyết tình trạng thiếu nước sinh hoạt từ bao đời nay giúp cuộc sống đồng bào dần được ổn định, lâu dài và bền vững; góp phần tạo cảnh quan môi trường sinh thái, tạo điều kiện phát triển du lịch…
Tuy nhiên, việc xây dựng các hồ treo hiện tại mới chỉ giải quyết được một phần tình trạng thiếu nước vào mùa khô của 4 huyện vùng cao. Cụ thể, các hồ mới chỉ đáp ứng được được 20% người dân có nước dùng vào mùa khô, phần lớn gần 80% người dân còn thiếu nước sinh hoạt vào mùa khô, chưa kể đến nước sạch và nước sản xuất.
Theo Sở NN-PTNT Hà Giang, việc triển khai thi công hồ treo cũng gặp nhiều khó khăn vì đây là khu vực núi đá vôi, nhiều hang động cát – tơ, thiếu nước thi công vào mùa khô, địa hình hiểm trở khó khăn cho vận chuyển vận liệu.
Ngoài ra, Hà Giang là tỉnh nghèo nên không có khả năng cân đối ngân sách địa phương đầu tư cho cơ sở hạ tầng, trong đó có đầu tư hồ treo phục vụ cấp bách về nước sinh hoạt cho nhân dân vùng cao.
Để giải quyết dứt điểm tình trạng thiếu nước sinh hoạt vào mùa khô, ngoài việc khai thác hiệu quả hồ treo và nguồn nước tự nhiên của địa phương thì việc đẩy nhanh xây dựng gần 270 hồ chứa rất cần được triển khai. Đồng thời, người dân nơi đây cũng mong muốn các cấp, ngành tiếp tục đầu tư, khảo sát, xây dựng thêm các hồ treo giải “cơn khát” cho đồng bào vùng cao nguyên đá.