“Chẳng hạn như cao tốc Lào Cai – Nội Bài, lúc đầu có ý kiến thu như thế là cao, nhưng sau khi đánh giá thì mức ấy vừa phải. Cụ thể, thời gian đi đã rút ngắn một nửa; hạn chế thấp nhất tai nạn giao thông; giảm tải được 50% lượng khách cho đường sắt. Nếu như ai trước đây đi trên QL cũ mà say xe thì nay đi cao tốc sướng lắm, không say xe. Ai có tâm hồn thì còn có thể làm thơ, viết nhạc”, Bộ trưởng GT-VT Đinh La Thăng ví von và ca ngợi tuyến cao tốc mới đưa vào khai thác trong phần trả lời chất vấn của mình chiều 18/11.
Thấy vậy, ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) chất vấn: Bộ trưởng có đồng ý với tôi rằng, suất đầu tư 1 km đường ở ta là quá cao không? Có tuyến còn cao nhất hành tinh không? Có thể tách GPMB ra thành một tiểu dự án riêng, để đánh giá về suất đầu tư đường không?
Không thấy Bộ trưởng Đinh La Thăng thể hiện quan điểm đồng tình hay không nhưng Bộ trưởng đã nêu một loạt lý do đặc thù làm giao thông ở nước ta. Cụ thể, theo Bộ trưởng Thăng so với Nhật Bản và Hàn Quốc thì suất đầu tư của mình vẫn còn thấp hơn. Nhật Bản có những đường cao tốc mà 1km lên tới 256 triệu USD.
“Chúng ta có dự án suất đầu tư thấp hơn các nước trong khu vực. Ví dụ như đường Hà Nội – Thái Nguyên là 4,19 triệu USD/km. Cao tốc Nội Bài – Lào Cai là 6,9 USD triệu/km. Hà Nội – Hải Phòng là 11,27 triệu USD/km. Sở dĩ suất đầu tư của đường Hà Nội – Hải Phòng cao hơn Nội Bài – Lào Cai, cao hơn Hà Nội – Thái Nguyên là vì dự án sử dụng vốn vay thương mại. Riêng lãi suất đã là 3,5 triệu USD/km rồi” – Bộ trưởng cho biết.
Đề cập đến đặc thù làm đường cao tốc ở Việt Nam, Bộ trưởng thăng nói: Các dự án đi qua nền đất yếu, có nhiều cầu cũng sẽ có suất đầu tư cao. Như đường cao tốc Bến Lức – Long Thành là 25,8 triệu USD/km vì hơn 50km thì có đến 25km là cầu trong đó có 2 cầu rất lớn là Bình Khánh và Phước Khánh.
Đặc biệt, đường cao tốc Việt Nam đi qua các khu dân dư nên có quá nhiều nút giao, hầm dân sinh. Như dự án đường cao tốc Hà Nội – Hải Phòng dài 106km, 10 nút giao, mỗi nút giao 800 – 1.000 tỷ đồng. 107 hầm dân sinh, 22 cầu vượt. Địa phương nào có dự án đi qua cũng đều yêu cầu có nút giao. 10 cây số một nút giao thì rất khó gọi đó là đường cao tốc. Trong khi chúng ta đầu tư đường cao tốc với tốc độ 120km/h. Chúng tôi sẽ có báo cáo chi tiết gửi thêm ĐB Minh về suất đầu tư trong nước, thế giới.
ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) cho rằng, ông không đồng tình với trả lời của Bộ trưởng Đinh La Thăng.
ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam).
Thứ nhất, Bộ trưởng nêu đặc thù đầu tư 1 km đường, cái đó tôi cũng biết. Tôi xin thưa với Bộ trưởng là ở ta có những con đường đắt nhất hành tinh.
Cái tôi muốn biết là mức bình quân đầu tư 1 km đường ở đây có yếu tố do đơn giá xây dựng kỹ thuật nâng lên hay không? Vấn đề là Bộ trưởng phải trả lời được mức bình quân đó. Đồng thời cùng với các bộ, ngành liên quan rà soát lại định mức để có thể giảm được nợ công càng tốt.
Thứ hai, Bộ trưởng không hiểu ý của tôi về việc tách dự án GPMB ra khỏi dự án đường. Tách nó ra độc lập là để biết làm một con đường trong điều kiện bình thường thì 1 km chi hết bao nhiêu tiền, công khai con số đó cho dân biết mà giám sát.
Nhân đây, tôi cũng không cần Bộ trưởng chuyển cái danh sách về suất đầu tư đó cho tôi đâu vì không có thời gian. Cái đó, Bộ trưởng nên chuyển cho báo chí để đăng tải cho nhân dân cùng biết thì tốt hơn.