Cây sống đời hay còn gọi là cây bỏng, lá bông, trường sinh, diệp sinh căn, đà bất tử là một loại cây vừa làm cảnh cho hoa nở đẹp, vừa là một cây thuốc chữa bệnh đơn giản và hiệu quả.
Cây sống đời dễ trồng, là cây mọc hoang dã, chỉ cần bẻ hoặc cắt một lá già cắm xuống đất là được. Đặc biệt cây sống đời còn có khả năng tạo cây non từ kẽ lá của các khía của mép lá. Cây cao cỡ 40 – 60cm, thân tròn, nhẵn, mọng nước, có đốm tía. Lá mọc đôi, chéo chữ thập, đơn hoặc gồm 3 – 4 lá chét dầy; mép khía răng cưa tròn.
Hoa màu đỏ hay vàng cam, rủ xuống trên một cán dài ở ngọn thân hay ở lá bên cạnh. Hoa ra vào tháng 2 – 5 đúng dịp mùa xuân. Do đó, sống đời được coi là cây cảnh và được trồng trong chậu hoa và dùng để trang trí trong nhà.
Cây sống đời có vị nhạt, hơi chua chua, chát chát, rất dễ uống khi ốm đau lại có tính mát, rất tốt dùng trong tiêu thũng, chỉ thống, sinh cơ. Sống đời còn dùng làm thuốc giải độc và chữa bỏng: Giã lá nát đắp vết thương, đắp mắt đỏ đang sưng (viêm) đau, nhức, đắp mụn nhọt và cầm máu.
Cách dùng như sau: Lấy 3 – 4 lá rửa sạch, giã nát, đắp, hoặc vắt lấy nước bôi hàng ngày. Nếu để uống thì lấy lá rửa sạch, giã nát hoà với nước sôi nguội, lọc lấy nước cốt để uống. Lá giã nát, vắt lấy nước rồi nhỏ vào tai vô cùng hiệu quả với điều trị viêm tai giữa cấp tính. Hoặc bị ngã có vết thâm bầm, bị thương thổ huyết thì thêm rượu và đường để uống.
Ngoài ra, còn có nơi dùng lá sống đời để chữa viêm loét dạ dày, hành tá tràng, nhiễm trùng đường ruột. Liều lượng 40g lá tươi rửa sạch, giã nát vắt lấy nước uống, còn vỏ đắp bên ngoài.
Dưới đây là một số ứng dụng của cây sống đời:
- Say rượu: Ăn 10 lá sống đời, sau 10 phút sẽ khỏi say
- Viêm họng: Ăn 10 lá sống đời, chia làm 10 lần trong ngày (sáng 4, chiều 4, tối 2). Nên nhai ngậm và nuốt cả bã dùng trong 3 ngày là khỏi.
- Mất sữa: Sáng và chiều mỗi lần ăn 8 lá sống đời, sau 2 ngày sẽ có sữa.
- Mất ngủ: Chiều và tối ăn mỗi lần 8 lá sống đời, giấc ngủ sẽ đến sớm.
- Viêm xoang mũi: Giã nát 2 lá sống đời, lấy nước chấm vào bông, nút hố mũi bên viêm. Ngày làm 4 lần, nếu viêm cả 2 bên thì sáng nút một bên, chiều nút một bên.
- Trĩ nội: Mỗi ngày dùng 10 lá sống đời (sáng 4 lá, chiều 4 lá, tối 2 lá) nhai nuốt bớt nước, bã bỏ vào gạc vải, đắp lên hậu môn. Trước khi đắp thuốc phải làm vệ sinh hậu môn bằng nước pha muối. Sau 20 – 45 ngày sẽ khỏi.
- Kiết lỵ (viêm đại tràng): Mỗi ngày ăn 20 lá sống đời (sáng 8 lá, chiều 8 lá, tối 4 lá). Trẻ em 5 – 10 tuổi dùng liều bằng nửa người lớn. Ăn 5 ngày là khỏi.
- Khi bị đau họng nên ăn 16 lá sống đời (sáng 8 lá, chiều 8 lá) bệnh sẽ khỏi nhanh.
- Còn nếu bị chảy máu cam, có thể giã 1 – 2 lá sống đời, lấy bông gòn thấm nước đặt vào lỗ mũi.
Đặc biệt nên chú ý là khi dùng, phải dùng lá sống đời tươi chứ không nên dùng lá đã héo hoặc khô vì như vậy nó sẽ không có tác dụng chữa bệnh như mong muốn.
Có tài liệu và theo một số người, cây sống đời có thể chữa “bách bệnh”. Thực ra cây sống đời được dùng trong phạm vi dân gian làm thuốc chữa bỏng, cầm máu, đắp vết thương, đắp mắt đỏ, sưng đau, có tính chất giải độc. Nó cũng được dùng để đắp mụn nhọt, chữa viêm loét dạ dày, viêm ruột, trĩ nội, đi tiểu ra máu.
Do có tác dụng kháng khuẩn nên sống đời cũng trị một số bệnh đường ruột và bệnh nhiễm trùng khác. Quan điểm cây sống đời chữa “bách bệnh” hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Cần lưu ý nên thận trọng khi sử dụng bất kỳ cây thuốc nào vì nếu dùng không hợp người, hợp bệnh có thể gây hại.
