Phòng NN-PTNT huyện Ia Pa (Gia Lai) phối hợp với Công ty TNHH ThaiBinh Seed Miền Trung - Tây Nguyên (Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed) vừa tổ chức hội thảo tổng kết dự án hỗ trợ giống lúa mới, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ trong sản xuất lúa nhằm nâng cao năng suất, chất lượng tại các xã Ia Kdăm, Chư Mố, Ia Broăi, Ia Tul, Ia Trok trong vụ hè thu 2023.
Hơn 1.300 hộ dân tham gia trồng lúa TBR97
Dự án được triển khai tại các xã trên diện tích 560ha với hơn 1.300 hộ dân tham gia trồng giống lúa TBR97. Đây là giống lúa do Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm (Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam) chọn tạo, Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed là đơn vị độc quyền sản xuất, kinh doanh. Tổng kinh phí thực hiện dự án hơn 11,7 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 1,5 tỷ đồng, người dân đóng góp hơn 10,2 tỷ đồng.
Theo đó, ngân sách huyện hỗ trợ 100% tiền mua giống lúa cho người dân (riêng xã Chư Mố, Ia Tul hỗ trợ 70%), tổ chức tập huấn hướng dẫn kỹ thuật theo quy định, người dân góp các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, vốn đối ứng, công lao động...
Theo đánh giá của Phòng NN-PTNT huyện Ia Pa, việc xây dựng dự án hỗ trợ giống lúa mới giúp thay đổi tập quán gieo sạ dày bà con, giảm lượng giống gieo sạ từ 170 - 200kg/ha xuống còn 100 - 130kg/ha, tiết kiệm 70 - 100kg/ha.
Bên cạnh đó, giảm tối thiểu lượng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón trên đơn vị diện tích. Cụ thể, lượng đạm 250kg/ha, lân 500kg/ha, kali 150kg/ha, giảm 3 lần phun thuốc bảo vệ thực vật.
Đặc biệt, việc áp dụng ICM vào quản lý dịch hại tổng hợp trên đồng ruộng đã hạn chế được sâu bệnh gây hại trên ruộng lúa. Nông dân tham gia dự án đã đầu tư chăm sóc tốt, thực hiện đầy đủ và nghiêm ngặt các khâu trong quy trình kỹ thuật đề ra, do đó dự án có kết quả tốt, năng suất lúa đạt bình quân 75 tạ/ha.
Với giá 6.000 đồng/kg lúa tươi được thương lái thu mua ngay tại ruộng, bình quân 1ha sau khi trừ chi phí, người dân lãi 20 triệu đồng, cao hơn ruộng truyền thống 8,3 triệu đồng. Nếu so sánh về gạo thành phẩm, giống lúa TBR97 mang lại lợi nhuận 34,2 triệu đồng/ha, cao hơn giống lúa truyền thống 20,2 triệu đồng/ha.
Trên cánh đồng lúa xã Ia Tul, ông Hyao Ktut (xã Ia Tul, huyện Ia Pa) vẫn còn cảm giác sung sướng hiện trên khuôn mặt khi gia đình vừa thu hoạch 2 sào lúa TBR97 (sào 1.000m2) với năng suất, chất lượng vượt trội. Ông Ktut khoe, chỉ có 2 sào thôi mà gia đình ông thu hoạch được 32 bầu lúa, tương đương hơn 1,7 tấn. Ngay khi thu hoạch, thương lái trực tiếp đến thu mua với giá 6.200 đồng/kg lúa tươi, gia đình thu về gần 11 triệu đồng.
“Giống lúa TBR97 đúng là rất hiệu quả, năng suất vượt trội. Năm trước gia đình tôi sử dụng giống lúa khác chỉ đạt 1,2 tấn, mà giá cả cũng không được cao như bây giờ. Còn về chất lượng thì quá tốt”, ông Ktut nói và cho biết, trong vụ tới gia đình tiếp tục sử dụng giống lúa TBR97 để sản xuất.
Ông Rahy Yơ, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Nông nghiệp Ia Tul cho biết, ngay khi huyện Ia Pa hỗ trợ giống lúa mới TBR97, HTX có khoảng trên 20 thành viên tham gia. Giống lúa TBR97 cho chất lượng rất tốt, thời gian thu hoạch ngắn, giảm chi phí đầu tư, qua đó tăng thu nhập cho người dân. Với mức giá 6.000 đồng/kg, bình quân 1ha sau khi trừ chi phí, người dân lãi 20 triệu đồng, cao hơn ruộng truyền thống 8,3 triệu đồng/ha.
“Với sự vượt trội của giống lúa TBR97, thời gian tới, HTX sẽ hỗ trợ người dân đưa giống lúa này về nhân rộng sản xuất. HTX cũng sẽ hỗ trợ các hộ dân về giống, vật tư nông nghiệp, cùng với hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc để đạt hiệu quả cao nhất”, ông Rahy Yơ cho biết.
Giúp người dân thay đổi nếp nghĩ, cách làm
Tham quan mô hình giống lúa TBR97 tại cánh đồng thuộc xã Chư Mố (huyện Ia Pa), thời điểm này phần lớn chuẩn bị bước vào thu hoạch. Tại đây, nhiều người dân không khỏi bất ngờ với giống lúa TBR97, nhất là khả năng chống chịu đối với rầy nâu và bệnh đạo ôn. Đặc biệt, nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật, công nghệ trong sản xuất, bà con tiết kiệm được giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, trong khi năng suất và chất lượng lại vượt trội.
Ông Nay Phôn, Phó Chủ tịch UBND xã Chư Mố cho biết, theo đánh giá của người dân trên địa bàn, giống lúa TBR97 có thân và hạt to, chắc hơn các giống lúa khác.
Trước đây bà con ở địa phương thường sử dụng các giống truyền thống và có thói quen gieo sạ với mật độ rất dày, dẫn đến lúa phát triển kém. Từ ngày triển khai dự án, người dân phần nào đã có ý thức áp dụng kỹ thuật theo hướng dẫn của cán bộ, gieo sạ với lượng giống hợp lý nên lúa không bị sâu bệnh hại, đỡ tốn tiền phân bón, giống, thuốc BVTV, qua đó giảm chi phí, tăng thu nhập.
“Thời gian tới, xã sẽ đẩy mạnh hỗ trợ giống lúa TBR97 cho người dân, đồng thời tiếp tục hướng dẫn bà con áp dụng các quy trình kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng cây lúa trên địa bàn”, ông Nay Phôn chia sẻ.
Ông Trần Đình Đức, Phó Trưởng phòng NN-PTNT huyện Ia Pa cho biết, thông qua các buổi tập huấn trên ruộng lúa, bà con nông dân đã nhận thức được mục đích, ý nghĩa của việc gieo sạ giống lúa thuần chất lượng cao. Người dân biết xác định cơ cấu giống theo mùa vụ, chân đất, giảm lượng giống gieo sạ, chú ý bón phân lót hữu cơ, quản lý tốt sâu bệnh hại…
“Thời gian tới, huyện sẽ tiếp tục tổ chức thực hiện dự án hỗ trợ giống lúa mới trên địa bàn các xã, góp phần tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cho bà con”, ông Đức chia sẻ.
Ông Trần Đình Đức cho biết, hiện số lượng hộ dân tham gia dự án tại các xã rất lớn, trong đó 100% là đồng bào dân tộc thiểu số. Việc thăm đồng để kiểm tra tình hình sâu bệnh hại lúa của một số hộ dân chưa được thường xuyên, đánh giá tình hình sinh trưởng phát triển của cây lúa và ghi chép lại để theo dõi đang gặp nhiều khó khăn. Một số hộ dân khi thực hiện dự án chưa áp dụng đúng quy trình kỹ thuật như vẫn còn gieo sạ dày, bón quá nhiều đạm dẫn đến bị cháy bìa lá, ảnh hưởng đến năng suất.