Một chuyển biến quan trọng cho quá trình điều tra vụ án Vạn Thịnh Phát, là việc khởi tố 5 bị can thuộc đoàn thanh tra liên ngành của Ngân hàng Nhà nước, về tội “Lợi dụng chức vụ trong khi thi hành công vụ”. Đối tượng nổi cộm trong số 5 bị can ấy là Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát Ngân hàng thuộc Ngân hàng Nhà nước.
Theo xác minh ban đầu của Bộ Công an, Đỗ Thị Nhàn khi thực hiện nhiệm vụ Trưởng đoàn thanh tra đối với các hoạt động kinh doanh của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đã cùng các thành viên trong đoàn thanh tra đưa ra báo cáo không đúng sự thật. Chính hành vi táo tợn ấy của Đỗ Thị Nhàn và đồng phạm, dẫn đến Ngân hàng Nhà nước không giám sát kịp thời Ngân hàng SCB, gây ra nhiều hệ lụy cho thị trường tài chính.
Vụ án Vạn Thịnh Phát khởi tố từ tháng 10/2022, được Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống tham nhũng, tiêu cực xác định “phức tạp, chưa từng có”.
Sau khi Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan bị bắt giam, nhiều khách hàng mới vỡ lẽ mình là nạn nhân của những hành vi gian dối. Ngoài quyết định đưa Ngân hàng SCB vào diện kiểm soát đặc biệt, các cơ quan chức năng phải nhanh chóng triển khai các biện pháp cụ thể để giảm thiểu thiệt hại cho cộng đồng.
Sở Kế hoạch Đầu tư Hà Nội đã ra thông báo tạm dừng mọi hoạt động liên quan đến giao dịch chuyển nhượng, mua, bán, tặng, cho, cầm cố, thế chấp đối với cổ phần, vốn góp của 762 công ty có đăng ký mã số thuế trên địa bàn và 14 cá nhân liên quan đến vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Vụ án Vạn Thịnh Phát làm rúng động giới kinh doanh, bởi lẽ nữ đại gia Trương Mỹ Lan sở hữu nhiều khu đất vàng tại TP. HCM và có sức ảnh hưởng lớn đến nhiều dự án quy mô tổ chức phát hành trái phiếu cho nhà đầu tư. Đó là lĩnh vực chuyên môn sâu và hoạt động khép kín, người bình thường không có khả năng tiếp cận và tìm hiểu thấu đáo. Vậy mà Đỗ Thị Nhàn và đoàn thanh tra liên ngành đã bỏ qua những khuất tất của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, gián tiếp dung túng cho nữ đại gia Trương Mỹ Lan phạm tội “lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Công tác thanh tra là một công cụ cho quản lý nhà nước, đồng thời cũng là một chỗ dựa cho niềm tin công chúng. Cán bộ làm công tác thanh tra không thể cả nể và tư lợi. Cán bộ làm công tác thanh tra càng không được phép lạnh lùng và dửng dưng với sự kỳ vọng của xã hội, để ứng xử kiểu “sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi”.
Lẽ ra, vụ án Vạn Thịnh Phát đã được ngăn chặn từ đầu, nếu Đỗ Thị Nhàn và đoàn thanh tra liên ngành sử dụng nghiệp vụ và chức trách của họ, để cảnh báo sớm những bất ổn của doanh nghiệp lẫn những bất trắc của doanh nhân.
Ham muốn giàu nhanh bằng mọi cách đang lôi kéo người Việt vào những cuộc chụp giật và đánh đổi. Muốn ổn định thị trường tài chính, nhất định phải tăng cường công tác thanh tra và nghiêm khắc loại bỏ những kẻ tha hóa ra khỏi đội ngũ thanh tra.
