Đề xuất 'làm mất bằng lái xe phải thi lại' - liệu có vi phạm pháp luật?

Từ trái qua: Bộ trưởng Giao thông Nguyễn Văn Thể và Thứ trưởng Công an Nguyễn Văn Sơn tại phiên giải trình. (Ảnh: Hoàng Phong/VnExpress)

Ngay lập tức, đề xuất này vấp phải phản ứng từ cộng đồng mạng xã hội. Một số tài khoản Facebook nổi tiếng đã ví von đề xuất này nếu được thực thi sẽ tạo tiền lệ cho hàng loạt các cơ quan quản lý nhà nước dựng thêm “giấy phép con”, ảnh hưởng đến quá trình đơn giản thủ tục hành chính.

Ở khía cạnh pháp lý, luật sư Nguyễn Doãn Hùng - Công ty Luật HTC Việt Nam - Đoàn luật sư thành phố Hà Nội, cho hay, mất bằng lái xe không phải là nguyên nhân gây mất an toàn giao thông.

“Đề xuất phải thi lại khi người dân mất bằng lái xe là đang làm khó cho người dân, đặc biệt là với những người tuân thủ nghiêm túc các quy định của pháp luật. Việc mất bằng lái xe là bất khả kháng, là việc không may”, luật sư Hùng nói.

Việc cấp bằng khống, cấp bằng cho những người không đủ điều kiện là trách nhiệm của các cán bộ trong các cơ quan, đơn vị có thẩm quyền thuộc sự quản lý của Bộ Giao thông vận tải. Để việc cấp bằng lái xe được nghiêm túc, đúng luật thì Bộ Giao thông vận tải cần phải chấn chỉnh cán bộ, công chức, nhân viên của mình.

Thay vì ra yêu cầu thi lại khi mất bằng thì thay vào đó nên có hệ thống công nghệ thông tin tra cứu online cho cảnh sát giao thông quản lý nhằm tìm cách kiểm soát thông tin nhanh chóng, chính xác và phát hiện bằng nào là cấp mới, bằng nào là cũ. Như vậy sẽ tốt hơn nhiều so với phương án thi lại khi mất bằng lái xe.

Ở một khía cạnh khác, ông Nguyễn Thế Hùng - CEO Công ty cổ phần Phát triển nguồn mở Việt Nam (VINADES), Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Phần mềm Tự do Nguồn mở Việt Nam (VFOSSA) cho biết, với tư duy của người làm kỹ thuật là chia nhỏ vấn đề để xử lý, ông thấy rằng đầu tiên cần phải tách đề xuất của người đứng đầu ngành GTVT thành 2 việc khác nhau nhằm giúp việc xử lý được rõ ràng hơn.

Theo đó, thứ nhất “Ai mất bằng lái xe thì phải làm thế nào đó để cấp lại (cần phải làm theo hướng để thủ tục cấp lại thật khó hay thật dễ và và cần lý giải lý do tại sao?); thứ hai là “Làm thế nào để tránh việc có cá nhân lợi dụng thủ tục này để có nhiều bằng lái rồi cho thuê hay bán lại?”.

Để giải quyết vấn đề thứ nhất, ông Nguyễn Thế Hùng cho rằng: “Đương nhiên câu trả phải là mất thì phải cấp lại và thủ tục hành chính càng đơn giản càng tốt! Điều này không cần học hỏi đâu xa, ngành Giao thông cứ học hỏi bên Tư pháp với thủ tục cấp lại Giấy khai sinh hoặc ngành giáo dục với thủ tục cấp lại Bằng đại học là rõ. Nếu mất bản gốc người ta có thể cấp lại bản sao, thậm chí như giấy khai sinh có thể cấp vô số bản sao cùng lúc để tạo thuận tiện cho công dân. Pháp luật công nhận giá trị sử dụng của chúng là như nhau là được”.

Khẳng định CNTT hoàn toàn có thể giải quyết được tình trạng mà người đứng đầu ngành GTVT đang lo ngại – “tình trạng có người xin đổi, có thêm bằng lái thứ hai, thứ ba rồi cho thuê hay bán lại”, giải quyết vấn đề bằng giả, ông Nguyễn Thế Hùng cho biết, một giải pháp hữu hiệu mà Bộ GTVT có thể triển khai là cung cấp tính năng tra cứu bằng thật bằng giả lên Cổng thông tin của Bộ, cho biết ai cũng có thể sử dụng tính năng này bằng cách truy cập vào Cổng thông tin, điền các thông tin như số bằng lái, nơi cấp, ngày cấp... nếu thông tin đúng thì trả về kết quả là mặt trước và sau bằng lái, hoặc thông tin chi tiết về bằng lái kèm theo số lần cấp. Như vậy, ngay cả cơ quan Công an cũng có thể tra cứu bằng thật hay bằng giả.