1 
Đi lễ chùa được xem như một tập tục đầu năm của một bộ phận người Việt. Đi lễ chùa vào tháng giêng không còn dành riêng cho những người theo đạo Phật, mà trở thành nghi lễ phổ biến trong cộng đồng. Thế nhưng, khi việc đi lễ chùa bị xem nặng hơn một tín ngưỡng, thì lại nảy sinh không ít hệ lụy xã hội.
Dù đã qua kỳ nghỉ Tết dài ngày, song không khí làm việc ở nhiều đơn vị hành chính công lập lẫn kinh doanh tư nhân vẫn rất uể oải vì nhiều người bận rộn với kế hoạch đi lễ chùa. Hết chùa gần đến chùa xa, hết chùa nhỏ đến chùa to. Áo quần xúng xính, khói hương nghi ngút chốn thiền môn, khiến những ai chứng kiến cũng thoáng chút ái ngại.
Dân gian truyền tụng “đi lễ cả năm không bằng ngày rằm tháng giêng”, với mục đích khuyên nhủ cháu con biết hướng đến điều lương thiện trong mùa xuân để tu tâm dưỡng tính làm người chân chính. Vậy mà, hàng nghìn hàng vạn khách thập phương vẫn chen chúc nhau để khấn vái, để cầu nguyện. Muôn kiểu quỳ lạy xuất hiện, muôn kiểu dâng lễ xuất hiện. Thần thánh dẫu có thật trên cao xanh cũng không thể nào hiểu được vì sao bá tánh thời nay lại có nhiều ham muốn kỳ lạ như vậy.
Trong kỷ nguyên hội nhập và phát triển, yếu tố tâm linh cũng như sở thích cá nhân luôn được tôn trọng tối đa, nhưng không thể chấp nhận sự mù quáng mê tín dị đoan. Các loại dịch vụ ăn theo được dịp nảy nở xung quanh các ngôi chùa nổi tiếng. Những mâm quả càng hoành tráng càng có thể biểu hiện được tấm lòng của con người chăng? Những con heo quay và những con gà luộc được mang vào nơi thờ tự thanh tịnh để làm gì? Không ai giải thích được, nhưng vẫn cứ làm theo những lời rỉ tai huyền bí của người khác. Kết quả, đi lễ chùa không thấy sự tôn nghiêm đâu, mà chỉ thấy cảnh bát nháo cò kè bán mua.
Cần nhắc lại một cách thẳng thắn, đi lễ chùa đầu năm vẫn là một nét đẹp văn hóa. Và nét đẹp văn hóa ấy xứng được được gìn giữ thật đàng hoàng, thật đẹp đẽ. Đi lễ chùa để tìm kiếm sự bình lặng thanh thản, chứ không phải để vay mượn phúc lộc hay cầu xin danh lợi.
Đức Phật từ bi làm gì có tiền bạc mà vay mượn? Đức Phật hỉ xả làm gì có danh lợi mà cầu xin? Muốn thăng quan phát tài thì phải chăm chỉ lao động và tận tụy cống hiến.
Thậm chí, muốn có được tháng ngày an vui thì sống trong sạch và tử tế, chứ không thể luồn lách hối lộ hoặc trắng trợn tham nhũng rồi đi lễ chùa để tai qua nạn khỏi.
Đi lễ chùa để cầu mong điều gì? Không thể cầu mong điều gì, ngoài những phút giây thư thái. Cho nên, nhất định phải nghiêm cấm và xử lý các cơ sở tôn giáo có hình thức bày vẽ chiêu dụ lệch lạc cho đám đông như “cúng sao giải hạn” hoặc “thỉnh vong trái chủ”. Cửa thiền không thể chấp nhận những trò khuất tất và ranh ma làm hoen ố giá trị tín ngưỡng tốt đẹp của dân tộc.
