Ông Nguyễn Xuân Dương - Cục Phó Cục Chăn nuôi |
Trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng gần 30.000 lô thức ăn chăn nuôi với khối lượng gần 15 triệu tấn nguyên liệu nhập khẩu từ trên 63 nước và vùng lãnh thổ của gần 400 tổ chức, cá nhân tham gia nhập khẩu… Trước kia nếu gửi hồ sơ bằng con đường bình thường nhanh cũng phải mất 2 ngày, chậm có khi 3-4 ngày. Nay dịch vụ công trực tuyến chỉ mất 5 phút hồ sơ đã khai xong.
Ông nói một chút về lý do vì sao có cuộc tập huấn ngày hôm nay?
Năm 2016 toàn bộ hồ sơ thức ăn chăn nuôi (TĂCN) nhập khẩu đều được đăng ký kiểm tra và xác nhận chất lượng qua mạng trên cổng thông tin điện tử hải quan một cửa. Trung bình mỗi năm ta có khoảng gần 30.000 lô với khối lượng gần 15 triệu tấn nguyên liệu TĂCN nhập khẩu từ trên 63 nước và vùng lãnh thổ của gần 400 tổ chức, cá nhân tham gia nhập khẩu… Việc kiểm soát chất lượng và thông quan nhanh cho nhóm hàng hóa này không phải là vấn đề đơn giản nếu không có sự hỗ trợ tích cực của giải pháp công nghệ thông tin.
Bằng giải pháp này đã giúp giảm thiểu tới 70% thời gian và chi phí văn phòng phẩm… Thay vì phải gửi bưu điện hoặc mang trực tiếp hồ sơ đến Cục Chăn nuôi hay các tổ chức được chỉ định chứng nhận sự phù hợp TĂCN nhập khẩu thì hiện nay các doanh nghiệp chỉ việc đẩy hồ sơ lên mạng.
Tổng cục Hải quan khi sơ kết chương trình hải quan một cửa thống kê năm 2016 cả nước có khoảng 48.000 lô hàng nhập khẩu tham gia thì riêng mặt hàng TĂCN chiếm 26.000 lô. Như vậy về hoạt động kiểm tra thông quan TĂCN nhập khẩu đã được Bộ NN-PTNT đi trước một bước.
Năm nay tiến thêm một bước nữa là Cục Chăn nuôi đăng ký với Bộ NN-PTNT để triển khai dịch vụ công trực tuyến với hoạt động đăng ký lưu hành sản phẩm TĂCN. Tuần trước chúng tôi đã tập huấn cho 400 doanh nghiệp ở TP.HCM và hôm nay cho 150 doanh nghiệp ở Hà Nội.
Trước kia nếu gửi hồ sơ bằng con đường bình thường nhanh cũng phải mất 2 ngày, chậm có khi 3-4 ngày. Nay dịch vụ công trực tuyến chỉ mất 5 phút hồ sơ đã khai xong. Vừa tiết kiệm thời gian lại tiết kiệm các chi phí mực, giấy in. Nếu xét một doanh nghiệp thì chi phí đó không phải là lớn, nhưng nếu tính cho hơn 500 doanh nghiệp cộng dồn vào cũng tiết kiệm được cả trăm tỉ. Thứ nữa là tăng thêm tính minh bạch. Với trực tuyến doanh nghiệp biết hồ sơ của mình ra sao, tắc ở chỗ nào. Với trực tuyến lãnh đạo của Cục biết hồ sơ do chuyên viên nào quản lý…
Sản xuất thức ăn thủy sản tại Cty Vĩnh Hoàn ở Đồng Tháp |
Trực tuyến cũng giúp giảm giao tiếp giữa con người với con người, tránh mè nheo, khó dễ, tiêu cực. Với 8 người ở bộ phận quản lý TĂCN, 4 người ở bộ phận một cửa của Cục Chăn nuôi và chỉ định 10 tổ chức chứng nhận sự phù hợp, 45 phòng thử nghiệm TĂCN là có thể giải quyết tất cả hồ sơ đăng ký lưu hành sản phẩm cũng như kiểm tra, xác nhận chất lượng.
Nộp hồ sơ giấy tốn thời gian, tốn chi phí như đã nói ở trên doanh nghiệp đăng ký khai báo còn không biết mình khai đúng hay sai. Trước đây, bộ phận một cửa của Cục chỉ đếm đủ 5 loại giấy là nhận chuyển cho phòng chuyên môn, khi phòng chuyên môn thẩm định nội dung thì có tới trên 90% hồ sơ không đạt yêu cầu, phải trả về vì thiếu chỉ tiêu nọ, chỉ tiêu kia, thậm chí có cái bị trả về hàng chục lần.
Việc áp dụng phần mềm trong khai báo hồ sơ sẽ từ chối ngay những sai, sót giúp doanh nghiệp tự hoàn thiện hồ sơ ngay từ cơ sở. Mặt khác trên môi trường mạng có thể cho phép lãnh đạo và chuyên gia của Cục thẩm định hồ sơ lúc nào, không gian nào cũng được.
Như ông đã nói, phần mềm sẽ bỏ đi giao tiếp trực tiếp giữa con người với con người để tránh những mè nheo, sách nhiễu. Vậy những thứ đó là có thật hay chỉ là dư luận?
Thông thường người ta vẫn nghĩ vậy nhưng về quản lý TĂCN tới thời điểm này không có dư luận gì cả. Tuy nhiên tôi không chủ quan nói là đã tốt hết, vì có gần 500 doanh nghiệp TĂCN, với 8 chuyên viên của phòng thức ăn và 4 chuyên viên của bộ phận một cửa. Áp lực làm việc của các chuyên viên trên Cục là quá tải, không có thứ bảy, chủ nhật, phải làm từ 7 giờ sáng đến 8-9 giờ đêm mới về. Dư luận có bảo gặp người này, người kia khó dễ gì thì chính môi trường mạng của phần mềm này sẽ cắt đi tất cả những giao tiếp trực tiếp có thể gây ra dị nghị.
Phần mềm thuận tiện cho doanh nghiệp, cho lãnh đạo Cục quản lý, còn chuyên viên khi không được tiếp xúc với doanh nghiệp liệu có mất đi cơ hội được… vòi vĩnh?
Không hoàn toàn khẳng định là môi trường mạng sẽ có thể làm sạch tất cả những giao tiếp không “lành mạnh” mà nó thực sự cũng là một giải pháp tích cực và còn phải nhiều biện pháp khác nữa. Còn chuyện không được tiếp xúc trực tiếp với doanh nghiệp sẽ mất đi cơ hội gì đó thì tôi chưa nghe nói hay đơn từ gì.
Xin cảm ơn ông!
Đánh giá của ông về chất lượng thức ăn chăn nuôi hiện nay của Việt Nam? Khoảng trên 80% thức ăn công nghiệp sản xuất từ các nhà máy lớn quản lý theo ISO, HACCP ở Việt Nam là tốt nhưng còn khoảng gần 20% thức ăn gia công, tự trộn thì còn phải suy nghĩ. Về chất lượng, không có thang bậc cụ thể gì để đánh giá cả. Trước đây có tổ chức Atlat đánh giá theo thang điểm 1.000 điểm về trình độ công nghệ và năng lực quản lý thì Việt Nam được gần 800 điểm là thang điểm khá cao… Ngành chăn nuôi muốn phát triển bền vững và xuất khẩu được phải có chất lượng, an toàn và giá cả phải chăng. Muốn thế phụ thuộc phần lớn vào thức ăn bởi nó chiếm 70% giá thành, bởi nó quyết định đến chất lượng, độ an toàn của sản phẩm chăn nuôi. Chúng ta muốn có ngành thức ăn chăn nuôi hiện đại thì phải quy hoạch lại vì vừa rồi để phát triển quá nóng. Các địa phương nên hạn chế mở mới các nhà máy thức ăn công nghiệp mà chuyển sang mở các nhà máy sản xuất nguyên liệu thức ăn và chế biến thức ăn chăn nuôi hữu cơ. Nên xây dựng chính sách thúc đẩy cho nguyên liệu thức ăn chăn nuôi trong nước, ví dụ như áp dụng công nghệ sinh học vào chế biến phụ phẩm men bia, bã bia. Chúng ta đang có khoảng 4 tỉ lít bia mỗi năm thì cũng có khoảng trên 4 tỉ lít nước thải hay bã bia nhưng chưa được chế biến. Rồi tất cả tiết mổ ra của 70 triệu con lợn, 500.000 con bò, 500.000 con trâu mỗi năm đem vào tiêu dùng chỉ rất ít còn phần đa là đổ ra môi trường có thể đưa vào chế biến thành bột huyết. |