Anh Nguyễn Văn Dình (quê Vĩnh Long) hoàn thiện công đoạn cuối cùng để giao dừa dát vàng cho khách. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Làm đến đâu hết đến đấy
Ba năm nay, cứ đến dịp giáp Tết, anh Nguyễn Văn Dình lại cùng các thành viên trong gia đình ‘dát vàng 24K’ khoác áo mới cho trái dừa, phục vụ người dân chưng Tết.
Đến cơ sở của anh Nguyễn Văn Dình (Thành phố Thủ Đức) đúng lúc ai nấy đều tất bật, luôn tay với công việc của mình để kịp giao đơn hàng cho khách đã đặt trước. Người thì phun mạ vàng 24K, người thì làm phôi trang trí, người tết bông... tất cả đều rất nhịp nhàng, vừa làm họ vừa trò chuyện cùng nhau trong căn phòng rộng chưa tới 10m2.
Chúng tôi mắt tròn mắt dẹt nhìn những trái dừa uống nước hàng ngày được khoác lên mình chiếc áo mới sáng choang, lấp lánh, bề mặt được tạo hình công, phượng, trên đầu điểm xuyến những lông công, trái châu hay những chiếc lá cũng được mạ vàng, hoặc đỏ...
Thấy thế, anh Dình nói: “dừa được dát bằng vàng lá công nghiệp 24K, nó có tính ứng dụng cao, giá thành rẻ. Với mỗi trái dừa thì cần dùng từ 50-55 lá vàng để phủ kín”.
Là kỹ sư về năng lượng mặt trời cho một công ty nước ngoài, nhưng cứ dịp cuối năm, cả gia đình anh Dình lại xúm vào cùng làm, vừa có tiền, vừa được quây quần nói chuyện cùng nhau. “Tạo công ăn việc làm cho mọi người trong gia đình những ngày cuối năm. Ý nghĩa hơn rất nhiều”, anh Dình nói và cho biết, cứ đến tháng 9 là anh lại bắt đầu về chợ gạo – Tiền Giang để lựa chọn từng quả dừa tròn bóng, nặng nước, đủ già không đứt cuống, không rỉ nước, cứng cáp và trưng được lâu để chuẩn bị hàng cho mùa Tết.
Thường ngày, 1 quả dừa mua lẻ để uống nước có giá dao động 10.000-20.000 đồng/quả, vào nhà hàng, quán cà phê thì đắt hơn cũng chỉ dưới 50.000 đồng/quả. Thế nhưng, khi quả dừa được “phù phép” bằng vàng miếng công nghiệp 24K và các trang trí họa tiết, thì nó có thể lên tới 400.000-600.000 đồng/cặp, thậm chí có cặp lên tới 1 triệu đồng. “Tùy vào nhu cầu của khách hàng, chúng tôi sẽ trang trí”, anh Dình nói.
Đắt là thế, nhưng hàng làm ra đến đâu, hết đến đấy, khách không chỉ ở TP.HCM, mà khách đặt trên kênh facebook từ miền Bắc, miền Trung và miền Tây đều có. Hiện anh Dình đã có đơn hàng đặt 1.000 trái dừa dát vàng, vì vậy, anh phải điều động thêm người thân cùng làm.
Trái dừa đã được phủ vàng miếng 24K, người thợ tiếp tục trang trí phụ kiện cho dừa. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Để có được 1 cặp dừa dát vàng bắt mắt để người dân chưng chơi Tết, dừa đem về được vệ sinh sạch sẽ, phết keo dính rồi đem phơi khô chừng 40 phút. Sau đó, người thợ sẽ cẩn thận phủ từng lá vàng công nghiệp 24K, rồi dùng chổi phủi cho mượt bề mặt và được quét qua một lớp sơn phủ bóng để tránh trầy xước khi vận chuyển, cũng như để dừa có độ mịn. Tiếp đến là phần chọn “mặt tiền” để trang trí hình rồng phượng hay chữ Tài, Lộc, Thọ, Vạn sự như ý... Cuối cùng là công đoạn trang trí phần cuống dừa cũng lắm công phu. Để có một cặp dừa hoàn chỉnh thì những người thợ phải trải qua tất cả 10 công đoạn trong vòng 1,5 - 2 giờ đồng hồ.
“Làm cái này không khó, nhưng đòi hỏi người thợ phải cẩn thận, tỉ mỉ từng chi tiết nhỏ để thổi hồn vào trái dừa cho nó sinh động. Làm đến đâu chắc đến đó. Có như vậy dừa mới bền, chưng được lâu, có thể để chơi Tết được khoảng 50 ngày”, anh Dình chia sẻ.
Những năm trước, mùa Tết, anh Dình có thể cung ứng được khoảng 6.000-8.000 trái dừa dát vàng, nhưng năm nay do tình hình kinh tế khó khăn, nên cơ sở anh chỉ làm khoảng 2.500-3.000 trái để phục vụ bà con vui Xuân đón Tết. Sau khi trừ hết chi phí, anh cũng lời được hơn 100 triệu đồng.
Để có 1 cặp dừa dát vàng bắt mắt chưng Tết, người thợ phải trải qua 10 công đoạn, mất khoảng gần 2 giờ đồng hồ để hoàn thiện. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Là người cung cấp phôi trang trí cho cơ sở dát vàng trên trái cây như của anh Dình, chị Yến Lê cho biết, để có những khuôn tạo hình đẹp chị phải tự lên mẫu khuôn, sau đó dùng keo nến nóng chảy đổ vào khuôn. Khi keo khô, sẽ tách lõi lấy phôi và chuyển qua công đoạn quét lá vàng lên khuôn. Đây là công đoạn đơn giản nhưng lại không thể thiếu trong việc trang trí dừa. Trung bình mỗi ngày, chị Yến Lê có thể làm khoảng 1.000 phôi, trừ chi phí thì chị lời khoảng 5 triệu đồng/ngày. “Tôi chỉ làm 2 tháng trước Tết thôi, nhưng thu nhập khá tốt, mỗi cái là phải ngồi tỉ mỉ cả ngày, mỏi hết cả lưng chị à!”, chị Yến Lê cười nói.
Đậu Thanh Tùng (huyện Bình Chánh) bên những chậu bonsai dừa với đủ các hình dáng. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Dừa bonsai mini hình rồng hút khách
Đến huyện Bình Chánh, nhắc đến dừa bonsai mini thì không ai không biết đến Đậu Thanh Tùng - người có bàn tay khéo léo biến những trái dừa khô cằn thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, đặc biệt là hình 12 con giáp rất sinh động, thu hút khách.
Bén duyên với nghề làm bonsai dừa từ 4 năm nay, Đậu Thanh Tùng cho biết, đam mê đã ngấm vào người từ lúc nào không hay. "Năm nay tôi quyết định nghỉ công ty để tập trung toàn bộ thời gian cho đam mê này, đam mê nhưng kiếm được tiền thì còn gì bằng. Hiện khách hàng khắp cả nước đã biết đến thương hiệu dừa bonsai của tôi, họ tin tưởng và nhiều nơi đặt số lượng lớn. Đây cũng là một loại bonsai dễ chơi, lạ mắt nên nhiều người ưa chuộng", Tùng nói.
Từ trái dừa khô ban đầu, để có một cây dừa bonsai hoàn chỉnh, Tùng phải mất từ 8 tháng đến 1 năm với nhiều công đoạn: lột vỏ, mài và ươm cho lên mầm; đưa vào chậu giá thể sơ dừa; khi dừa mọc lá người thợ bắt đầu uốn nắn cây, xử lý rễ, mài bóng gáo. Sau đó, sọ dừa sẽ được phủ một lớp sơn bóng màu nâu, đen hoặc vàng, rồi đưa vào chậu cảnh với đủ loại hình thù, tạo dáng khác nhau.
Để phục vụ cho Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024, Tùng cho ra thị trường 500 cây dừa bonsai với tạo hình 12 con giáp, nhưng dừa bonsai hình linh vật rồng hút khách nhất. Tùy vào mẫu mã, kích thước, cũng như độ khó khi tạo hình, mỗi cây bonsai dừa có giá dao động từ 500.000 đồng đến 3 triệu đồng.
Bonsai dừa mini linh vật rồng được anh Đậu Thanh Tùng tạo ra nhiều thế, dáng khác nhau để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng toàn quốc. Ảnh: Nguyễn Thủy.
"Năm nay là năm rồng, nên ngay từ đầu, tôi đã nghĩ ra các thế rồng bay lượn để tạo hình với nhiều kiểu dáng, mẫu mã khác nhau, và được nhiều người đón nhận. Mặt khác, để chăm sóc tốt cho những chậu bonsai này không quá khó, chỉ cần 3-5 ngày tưới nước, tắm nắng một lần để cây quang hợp và phát triển tốt, nên khách ngày một ưa chuộng hơn", Tùng nói và cho biết, hiện anh đã cung cấp ra thị trường khoảng 300 cây dừa bonsai với đủ hình dáng, riêng đơn hàng cho khách sỉ phía Bắc đã giao 200 cây.
Theo anh Tùng, dừa bonsai hình rồng không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn có ý nghĩa mang lại tài lộc, may mắn, và thịnh vượng. Vì vậy, mỗi sản phẩm anh làm ra đều gửi gắm tình cảm và mong muốn mang đến những điều may mắn cho những vị khách của mình. Sắp tới, những sản phẩm dừa bonsai này sẽ anh Tùng đem ra triển lãm tại đường hoa mai thuộc làng mai Bình Lợi, chợ đầu mối Bình Điền (quận 8) và khu dân cư Trung Sơn (huyện Bình Chánh) trong dịp Tết Nguyên đán.
Hiện sản phẩm dừa bonsai mini của Đậu Thanh Tùng đã được công nhận là sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu TP.HCM và sản phẩm OCOP 3 sao của huyện Bình Chánh. Với những định hướng sắp tới, anh Tùng dự định sẽ mở rộng và tiếp tục để đầu tư phát triển sản phẩm tiềm năng này để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng cả nước.
