Thực hiện chủ trương gắn nghiên cứu với chuyển giao kết quả ra SX, Viện Cây Lương thực - cây thực phẩm (Viện Khoa học Nông nghiệp VN) đã nghiên cứu thành công một số giống lúa năng suất cao, chất lượng tốt và đang xúc tiến đưa ra SX thương mại. Tiêu biểu trong số này, giống lúa thuần Gia Lộc 105, một sản phẩm triển vọng cho ĐBSH cũng như các tỉnh phía Bắc.
Gia Lộc 105 là giống lúa thuần do Trung tâm Nghiên cứu - phát triển lúa thuần (Viện CLT-CTP) nghiên cứu chọn tạo từ các dòng lúa có đặc tính chống chịu, có chất lượng gạo ngon và khả năng thích nghi rộng ở vùng ĐBSH. Tính đến thời điểm hiện tại, mặc dù mới trải qua 4 vụ SX thử nhưng Gia Lộc 105 đã được rất nhiều DN để mắt và mong muốn hợp tác với Viện CLT-CTP để sớm đưa giống lúa này ra SX thương mại trên diện rộng.
| Qua 5 vụ khảo nghiệm và SX thử liên tiếp, giống lúa lai Gia Lộc 105 được đánh giá cứng cây, có khả năng chống đổ, kháng sâu bệnh tốt (5 vụ liên tiếp không phát hiện bị nhiễm rầy, kháng đạo ôn tốt); thời gian sinh trưởng vụ xuân 130 - 135 ngày, vụ mùa 105-110 ngày; năng suất tiềm năng 85 - 90 tạ/ha, năng suất thực thu tại 10 điểm khảo nghiệm gần đây đạt trung bình gần 70 tạha; chất lượng gạo khá tốt, ít bạc bụng, cơm mềm nhưng không dính, tỷ lệ gạo xát khá cao (70%). |
Đến vụ mùa 2014, đã có 3 Cty giống cây trồng ký kết thoả thuận với Viện CLT-CTP về việc nhận độc quyền SX giống lúa Gia Lộc 105, gồm: Cty CP Giống cây trồng Quảng Bình; Cty CP Giống cây trồng Việt Nam và Cty CP Giống cây trồng, con nuôi Ninh Bình.
Ngoài ra, đã có 5 Cty, đơn vị khác đang phối hợp SX, khảo nghiệm và phát triển giống Gia Lộc 105 là Cty CP BVTV An Giang, Cty CP Giống cây trồng Thái Bình, Cty Giống cây trồng Thừa Thiên - Huế, Trung tâm Giống cây trồng Nghệ An và Cty Giống cây lương thực - cây thực phẩm.
Trước đó, trong vụ ĐX 2014, giống lúa này đã được Viện CLT-CTP phối hợp với các đơn vị xây dựng mô hình canh tác tại các địa phương miền Bắc và miền Trung với diện tích trên 4.000 ha, năng suất trung bình đạt từ 70 - 75 tạ/ha. Giá thóc của Gia Lộc 105 được thương lái khá ưa chuộng và cao hơn giá thóc Q5, Khang dân 18 khoảng 1.500 - 2.000 đ/kg, chỉ thấp hơn Bắc thơm 7 khoảng 500 - 1.000 đ/kg.
Hầu hết các địa phương đều đánh giá cao Gia Lộc 105 là giống dễ canh các, kháng sâu bệnh tốt, chất lượng nằm ở khoảng giữa của Bắc thơm 7 với các giống khác. Hiệu quả SX cao hơn 20% so với canh tác giống chất lượng trung bình.
Nhằm đáp ứng nhu cầu mở rộng SX, chỉ tính riêng Viện CLT-CTP hiện đã thực hiện nhân được hơn 300 tấn hạt giống để triển khai trong vụ mùa, hè thu 2014. Ngoài ra, Cty CP Giống cây trồng Việt Nam đã chuyển giao xuống các địa phương 120 tấn hạt giống và hiện đã gieo cấy được trên diện tích khoảng 3.000 ha tại Hà Nội, Thanh Hoá, Hoà Bình, Bắc Kạn, Hà Giang…; Cty CP Giống cây trồng, con nuôi tỉnh Ninh Bình đã SX hơn 130 tấn hạt giống và triển khai trên diện tích khoảng 3.500 ha tại các tỉnh Nam Định, Thái Bình, Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang...; Cty CP Giống cây trồng Quảng Bình triển khai trên diện tích khoảng 800 ha tại tỉnh Quảng Bình và Quảng Nam, Quảng Ngãi, Kon Tum…
Các đơn vị khác đến thời điểm này cũng đã triển khai gieo cấy giống Gia Lộc 105 với diện tích lên tới hơn 3.000 ha tại tất cả các địa phương miền Bắc, miền Trung. Trong vụ mùa, vụ hè thu 2014, các đơn vị tham gia phối hợp SX giống Gia Lộc 105 với Viện CLT-CTP cũng đang thực hiện nhân hơn 200 ha để SX hạt giống, với dự kiến thu được 1.000 tấn hạt giống để phục vụ cho SX vụ ĐX 2015.
