3 nhà kinh tế học người Mỹ, Daron Acemoglu, Simon Johnson và James Robinson, là chủ nhân của giải Nobel Kinh tế 2024. Ảnh: The Nobel Prize.
"Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã quyết định trao Giải thưởng Sveriges Riksbank năm 2024 (tên chính thức của giải Nobel Kinh tế) cho Daron Acemoglu, Simon Johnson và James Robinson "vì các nghiên cứu về cách các thể chế hình thành và tác động đến sự thịnh vượng", Hội đồng Nobel ngày 14/10 thông báo.
Nghiên cứu của Daron Acemoglu, Simon Johnson và James Robinson đã chứng minh tầm quan trọng của các thể chế xã hội đối với sự thịnh vượng của một quốc gia. Các xã hội có nền pháp trị kém và các thể chế bóc lột người dân không tạo ra tăng trưởng hay những thay đổi tích cực.
"Việc thu hẹp khoảng cách thu nhập giữa các quốc gia là một trong những thách thức lớn nhất của thời đại chúng ta, nhờ nghiên cứu đột phá của Daron Acemoglu, Simon Johnson và James Robinson, chúng ta hiểu sâu hơn nhiều về nguyên nhân lý do tại sao các quốc gia thịnh vượng hay nghèo đói", ông Jakob Svensson, Chủ tịch ủy ban Nobel Kinh tế, phát biểu.
Ông Daron Acemoglu sinh năm 1967 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. Ông có bằng tiến sĩ vào năm 1992 tại Trường Kinh tế và Khoa học Chính trị London (Anh). Ông hiện là giáo sư tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ).
Ông Simon Johnson sinh năm 1963 tại Sheffield, Anh. Ông có bằng tiến sĩ vào năm 1989 tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ) và hiện đang giảng dạy tại ngôi trường này.
Ông James Robinson sinh năm 1960. Ông có bằng tiến sĩ vào năm 1993 tại Đại học Yale (Mỹ) và hiện là giáo sư tại Đại học Chicago (Mỹ).
Giải Nobel Kinh tế đầu tiên được trao vào năm 1969 trao cho Ragnar Frisch và Jan Tinbergen vì đã "phát triển và áp dụng các mô hình động để phân tích các quá trình kinh tế". Đã có 55 giải Nobel Kinh tế được trao cho 93 cá nhân đoạt giải, trong đó có 3 người là phụ nữ.
Giải Nobel kinh tế năm 2023 được trao cho giáo sư Claudia Goldin tại đại học Harvard (Mỹ) vì công trình nghiên cứu bà về đóng góp của phụ nữ đối với thị trường lao động 200 năm qua.
Tuần trước, nhóm những người sống sót sau vụ ném bom nguyên tử Nhật Bản Nihon Hidankyo đã giành giải Nobel Hòa bình, trong khi tác giả Hàn Quốc Han Kang giành giải Nobel Văn học. Các nhà khoa học David Baker, John Jumper và Demis Hassabis đã thắng giải Nobel Hóa học năm nay, giải Nobel Vật lý vinh danh các nhà khoa học tiên phong trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) John Hopfield và Geoffrey Hinton, và các nhà khoa học Victor Ambros và Gary Ruvkun đã giành giải Nobel Y Sinh vì phát hiện ra mRNA.
Nobel Kinh tế là giải thưởng cuối cùng được Hội đồng Nobel công bố trong "mùa" Nobel năm nay. Lễ trao giải Nobel 2024 sẽ được tổ chức vào ngày 10/12 tại Stockholm, Thụy Điển, ngày tưởng niệm sự ra đi của Alfred Nobel năm 1896. Mỗi cá nhân thắng giải sẽ nhận được huy chương, giấy chứng nhận và tiền thưởng lên đến 11 triệu krona Thụy Điển (tương đương 1,1 triệu USD).
