Thực hiện đề án tái canh cây cà phê của tỉnh, từ năm 2020 - 2022, Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã xây dựng mô hình tái canh cây cà phê chè trên địa bạn huyện Hướng Hóa.
Gia đình ông Trần Xuân Hải ở thôn Bụt Việt, xã Hướng Phùng (huyện Hướng Hóa) được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ xây dựng mô hình tái canh cây cà phê với diện tích 0,8ha, giống đưa vào mô hình là giống cà phê THA1. Sau hơn 3 năm triển khai, đến nay cho thấy cây thích nghi, sinh trưởng, phát triển tốt, không có sâu bệnh đáng kể. Năm nay, vườn cà phê gia đình ông Hải đã thu hoạch, năng suất 25 tấn/ha, cà phê THA1 có tỷ lệ hạt nhân trên sàng cao, các doanh nghiệp đã đặt hàng và thu mua với giá 15.000/kg. Sau khi trừ toàn bộ chi phi, ông Hải lãi 150 triệu đồng/ha.
"Chưa năm nào năng suất cà phê cao như năm nay. Giống THA1 rất phù hợp với chất đất ở đây. Với sự hỗ trợ, hướng dẫn của Trung tâm Khuyến nông tỉnh, có lẽ đây là vụ cà phê cho năng suất cao nhất, hiệu quả mang lại gấp 1,5 lần so với các vườn cà phê khác. Thấy giống cà phê THA1 triển vọng nên năm rồi gia đình tôi cũng trồng mới thêm 0,5ha giống THA1”, ông Hải phấn khởi.
Cà phê là một trong 3 cây công nghiệp dài ngày chủ lực của tỉnh Quảng Trị được trồng tập trung tại huyện Hướng Hóa với tổng diện tích toàn tỉnh đến cuối năm 2023 là hơn 3.735ha, năng suất cà phê nhân ước đạt 11 tạ/ha, sản lượng ước đạt 4.274 tấn. Năng suất cà phê chưa cao nguyên nhân là do diện tích cà phê già cỗi còn nhiều, chiếm khoảng 50% diện tích. Vì vậy, việc tái canh cà phê được xem là một trong những mục tiêu quan trọng trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp của Quảng Trị.
Trong 3 năm triển khai (từ 2020 - 2022), Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã xây dựng 3 mô hình tái canh cà phê chè trên địa bàn các xã huyện Hướng Hóa với giống cà phê Catimor và THA1, tổng quy mô 30ha. Trong đó tại xã Hướng Phùng triển khai 6ha. Hạt giống cà phê THA1 được mua từ Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên, gieo ươm và chọn lọc lại đảm bảo độ đồng đều để làm giống. Cây giống trước khi trồng được các cơ quan chuyên môn kiểm tra, đảm bảo tiêu chuẩn sản xuất, sau khi trồng cho thấy phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu của huyện Hướng Hóa.
Quá trình triển khai mô hình, Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị đã áp dụng phương pháp "bắt tay chỉ việc", hướng đẫn tận tình các kỹ thuật trồng, chăm sóc cho hộ dân, ủ phân hữu cơ vi sinh từ vỏ cà phê sau khi chế biến và rác thải nông nghiệp, qua đó giải quyết được tình trạng ô nhiễm môi trường, vừa tạo nguồn phân hữu cơ tại chỗ giúp giảm chi phí đầu tư trong sản xuất, vừa nâng cao chất lượng cà phê.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị, ông Trần Cẩn cho biết từ kết quả này, Trung tâm mong muốn địa phương mở rộng các giống cà phê mới, đặc biệt như THA1. Ông Cẩn cho biết thêm, hiện Trung tâm cũng đang thực hiện đề tài khoa học cấp tỉnh nghiên cứu một số giống cà phê mới như TN6, TN7, TN9 và THA1. Qua đánh giá, các giống cà phê này sinh trưởng phát triển tốt, cho năng suất cao và ổn định. Thời gian tới, Trung tâm sẽ tham mưu Sở NN-PTNT tỉnh xây dựng các mô hình trình diễn và mở rộng để chuyển giao các giống mới có năng suất chất, lượng cao vào sản xuất, nhân rộng trên địa bàn.