Trồng hướng hữu cơ, bưởi đặc sản Quế Dương giá 24.000đ mỗi quả

Giống bưởi quý trăm tuổi

Theo chân ông Nguyễn Như Hảo, Giám đốc HTX Sản xuất bưởi an toàn Quế Dương, chúng tôi có mặt tại vườn bưởi đường Quế Dương đúng thời điểm bưởi bắt đầu ra hoa và trong thời kỳ phát triển nên các xã viên đang tập trung cắt tỉa những cành già cỗi để cây tập trung chất dinh dưỡng phát triển quả cũng như thực hiện các biện pháp phòng trừ sâu bệnh.

Giống bưởi Quế Dương xuất phát từ một cây bưởi hạt (mọc thực sinh từ hạt) được gia đình cụ Trần Thảo ở thôn Tháp Thượng (nay là thôn 7 xã Cát Quế, huyện Hoài Đức) lưu giữ và nhân giống từ khoảng một thế kỷ trước. Giống bưởi này có đặc tính chín sớm cùng vị ngọt mát như đường, đặc biệt cho năng suất ổn định.

Ông Nguyễn Như Hảo cho biết, tiền thân của HTX Sản xuất bưởi an toàn Quế Dương là Hội Sản xuất và Kinh doanh bưởi Quế Dương được thành lập vào năm 2013. Năm 2019, nhận thấy Hội không còn phù hợp với cơ chế thị trường nên ông cùng các thành viên khác đã thành lập HTX.

Tính riêng về diện tích trồng bưởi, hiện HTX có trên 100ha bưởi các loại. Trong đó giống bưởi Quế Dương ít nhiều đã có chỗ đứng trên thị trường. Mỗi năm, HTX cùng một số bà con ở đây bao tiêu sản phẩm cho nông dân địa phương và một số địa bàn lân cận khoảng 300.000 đến 400.000 quả bưởi, tương đương khoảng trên 100 tấn, cao điểm lên tới 200 tấn nếu được mùa. Bưởi Quế Dương đã được công nhận nhãn hiệu tập thể từ năm 2013 và hiện đã được chứng nhận là sản phẩm OCOP 3 sao.

Mặc dù vậy, bưởi Quế Dương trên thị trường chất lượng lại không đồng đều. Theo ông Hảo, trước đây, HTX thu mua ngay tại chỗ có những vườn bán 24.000 đồng/quả, thế nhưng cũng có những vườn chỉ bán được từ 5.000 - 7.000 đồng/quả mà cũng không bán được. Những vườn bưởi cho năng suất cao và bán được giá tốt là nhờ bà con áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật cũng như được sự hỗ trợ từ ngành nông nghiệp địa phương để áp dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất.

“Năm 2024, HTX Sản xuất bưởi an toàn Quế Dương được Trung tâm Phát triển Nông nghiệp Hà Nội hỗ trợ một mô hình 3ha sản xuất bưởi theo hướng hữu cơ. HTX đã hướng dẫn bà con nông dân áp dụng những tiến bộ khoa học vào sản xuất. Đến nay, năng suất và chất lượng sản phẩm của HTX tương đối ổn định. Những sản phẩm có chất lượng tốt và ổn định bà con có thể tiêu thụ hết và bán được với giá cao nhất là 24.000 đồng/quả tại vườn”, ông Hảo cho biết.

Quả bưởi của HTX bán ra thị trường phải trải qua các bước kiểm tra nghiêm ngặt, phải có tem nhãn, có chứng nhận VietGAP và chứng nhận OCOP. Trong bối cảnh người tiêu dùng ưa chuộng những sản phẩm sạch, HTX cũng tích cực triển khai hướng dẫn bà con sản xuất theo quy trình hữu cơ, tuần hoàn.

Để đáp ứng yêu cầu này, HTX đã phối hợp với Công ty Cổ phần Nhà máy sản xuất phân bón hữu cơ 1954 để hướng dẫn bà con sử dụng phân cá ủ, chuối ủ, đậu tương ủ, phân chuồng và các chế phẩm hữu cơ để chăm bón cho cây bưởi giúp cây phát triển ổn định, tăng năng suất, chất lượng sản phẩm.

Chuyển sang sản xuất hướng hữu cơ 

Theo ông Hảo, hiện nay, một số bà con vẫn sử dụng phân hóa học, phun thuốc hóa học để phòng trừ sâu bệnh hại cây bưởi từ 3 - 4 lần/năm. Trong khi đó nếu sử dụng phân hữu cơ, việc chăm sóc cây cần phải thực hiện thường xuyên, có thể một đến hai lần mỗi tháng, không chỉ tốn công mà còn mất nhiều thời gian và chi phí, nếu không cân đối được thì chi phí sẽ cao hơn. Tuy nhiên khi ra thị trường, giá trị bán bưởi canh tác theo hướng hữu cơ lại không cao tương xứng với chi phí. Đó là một trong những khó khăn mà bà con đang gặp phải.

“Hiện chúng tôi chủ trương hạn chế các loại thuốc, phân bón hóa học và hướng dẫn người dân sử dụng thuốc sinh học nên cũng phần nào cải thiện môi trường và chất lượng sản phẩm. Cây cối cũng như con người, nếu khỏe mạnh thì bệnh tật sẽ giảm. Khi bệnh tật giảm đi, mình không cần phải phun thuốc phòng trừ nên đảm bảo an toàn cho người sản xuất và cả người tiêu dùng” - ông Hảo nói.

Bên cạnh những biện pháp bảo vệ thực vật thông thường như phun thuốc hay bọc quả, người dân ở HTX Sản xuất bưởi an toàn Quế Dương cũng sử dụng bẫy bả hay bẫy dính màu để trừ sinh vật gây hại. Mô hình bẫy dính màu hiện đang được một số hộ trồng bưởi của HTX áp dụng, đặc biệt cách làm này hiệu quả cao trong việc trừ các loại sâu, rệp chích hút, đảm bảo an toàn cho cây trồng và sức khoẻ người dân.

Tuy nhiên, việc áp dụng mô hình bẫy dính màu hiện còn hạn chế, chưa được phổ biến rộng rãi. Theo ông Hảo, nếu trong một vùng trồng chỉ có vài ba hộ gia đình thực hiện biện pháp này mà các hộ khác không làm thì sau này vẫn sẽ có tình trạng sâu hại tràn lan. "Quan trọng là làm sao áp dụng được những biện pháp canh tác hữu cơ, an toàn để giúp môi trường trong lành, đồng thời kiểm soát được sâu bệnh hại bưởi. Vì vậy việc sử dụng mô hình bẫy dính màu sẽ tiếp tục được HTX triển khai mạnh ra diện rộng trong thời gian tới", ông Hảo cho biết.

Để đặc sản bưởi Quế Dương có thể bước ra thị trường và tiếp tục chinh phục người tiêu dùng, thời gian qua, HTX Sản xuất bưởi an toàn Quế Dương đã phối hợp với UBND xã Cát Quế cùng các HTX lân cận như HTX nông nghiệp Cát Ngòi, HTX nông nghiệp Tiền Lệ... để tập huấn quy trình kỹ thuật sản xuất cho bà con nông dân.

“Chúng tôi tập huấn cho toàn xã và ban đầu chỉ làm mô hình mẫu ở một số hộ, sau đó các hộ sẽ học hỏi lẫn nhau. Chúng tôi đang định hướng sản xuất bưởi theo hướng hữu cơ, sử dụng phân bón hữu cơ để đảm bảo an toàn, bền vững, nâng cao chất lượng sản phẩm, ví dụ như ủ chuối, ủ đỗ tương hay ủ cá… làm phân bón giúp cây phát triển ổn định, lâu dài”, ông Hảo chia sẻ.

Mục tiêu năm 2025, HTX Sản xuất bưởi an toàn Quế Dương tăng sản lượng bưởi khoảng 15 - 20%, giá bán dự kiến tăng khoảng 10 - 15%, đạt 25 – 27 ngàn đồng/quả.

“Đây là kế hoạch của chúng tôi, nhưng làm nông nghiệp vẫn phụ thuộc theo thời tiết. Như năm ngoái, cơn bão số 3 đã ảnh hưởng rất nhiều, mặc dù vậy chúng tôi sẽ phấn đấu đạt được mục tiêu này", ông Hảo kỳ vọng.