Từ đợt bùng phát dịch Covid-19 hai năm trước đến thời tiết lạnh giá bất thường làm mất điện các trang trại vào năm 2021, các nhà sản xuất gà và gà tây của nước Mỹ đã không thể ấp đủ số gia cầm, khiến giá của gia cầm và trứng đều tăng vọt.
Việc phát hiện dịch cúm gia cầm, gần đây nhất là tại một trang trại ở Kentucky, nơi cung cấp cho nhà sản xuất thịt gà hàng đầu của Mỹ là Tyson Foods Inc., là sự cố gián đoạn mới nhất đang đe dọa nguồn cung gia cầm vốn đang bị thắt chặt.
Bùng phát dịch cúm gia cầm ở Mỹ
Các quan chức tiểu bang và liên bang cho biết họ sẽ giết những đàn gia cầm bị nhiễm bệnh ở Kentucky và Virginia để ngăn chặn sự lây lan của bệnh cúm gia cầm độc lực cao (HPAI) - căn bệnh cúm gia cầm có thể gây chết người.
Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã báo cáo các trường hợp nhiễm cúm mới vào ngày 14/2 và yêu cầu các đối tác thương mại giảm thiểu tác động đến xuất khẩu gia cầm trong trường hợp quyết định hạn chế nhập khẩu thịt gà của Hoa Kỳ vì dịch bệnh.
Trong vòng chưa đầy một tuần, USDA đã báo cáo ba trường hợp mắc bệnh cúm gia cầm, từ dãy núi Shenandoah đến sông Mississippi. Chúng là những xác nhận đầu tiên về HPAI đối với đàn gia cầm ở Hoa Kỳ trong hai năm. Căn bệnh này có thể nhanh chóng quét sạch cả bầy, có thể gây tổn thất lớn. Gần 50 triệu con gia cầm của Mỹ, chủ yếu là gà đẻ và gà tây, đã chết vì dịch cúm gia cầm vào năm 2014 và 2015.
Các ca lây nhiễm mới xảy ra trên một đàn gà thịt, được nuôi để làm thức ăn cho người, ở hạt Fulton, ở phía tây của bang Kentucky, và ở một đàn gà lai ở hạt Fauquier ở phía bắc bang Virginia. Trường hợp đầu tiên, được báo cáo vào ngày 8/2, là một đàn gà tây 29.000 con ở Quận Dubois, miền nam bang Indiana. USDA cho biết họ cũng đang kiểm tra các mẫu từ một đàn gà tây ở hạt Webster, Kentucky, cách hạt Fulton khoảng 120 km về phía đông bắc.
Bác sĩ thú y Katie Flynn của bang Kentucky cho biết: “Chúng tôi đang làm việc tích cực để ngăn chặn virus này lây lan sang các cơ sở nuôi gia cầm khác. Các quan chức đã cách ly các trang trại bị ảnh hưởng và cho biết họ sẽ giám sát các trang trại gia cầm cách đó trong vòng 10 km (6 dặm)".
USDA cho biết "việc giảm số lượng" đàn ở Virginia đã hoàn tất và đàn gia cầm ở Kentucky cũng sẽ bị tiêu hủy.
USDA cũng công bố sẽ giới hạn thông báo công khai về các trường hợp HPAI đối với trường hợp đầu tiên trong một tiểu bang. Các phát hiện tiếp theo sẽ được liệt kê trên trang web của Dịch vụ Kiểm tra Sức khỏe Động thực vật.
Tính đến ngày 15/2, trang web đã liệt kê ba trường hợp ở các đàn gia cầm trong nước và 139 trường hợp nhiễm bệnh ở chim hoang dã ở 7 bang dọc theo bờ biển Đại Tây Dương từ Florida đến New Hampshire trong năm nay.
Người phát ngôn của USDA đã không lập tức để giải thích lý do tại sao USDA quyết định chỉ công bố trường hợp đầu tiên tại một tiểu bang. Trong đợt dịch 2014-15, một số bang có hàng chục đợt bùng phát.
Tuần trước, USDA cho biết họ sẽ mở rộng giám sát chim hoang dã đối với bệnh cúm gia cầm đến Mississippi và Central Flyway, đồng thời mở rộng việc giám sát các đường bay Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, nơi các loài chim có thể tương tác với gà châu Âu hoặc châu Á.
“Ngoài việc thực hiện an toàn sinh học tốt, tất cả các chủ sở hữu gia cầm nên ngăn chặn sự tiếp xúc giữa gia cầm của họ và chim hoang dã và báo cáo chim bệnh hoặc chim chết bất thường cho bác sĩ thú y của bang họ ở hoặc APHIS", USDA thông báo.
Các bang hàng đầu về chăn nuôi gà thịt là Georgia, North Carolina, Arkansas, Alabama, Mississippi và Texas. Các bang hàng đầu về sản xuất gà tây là Bắc Carolina, Minnesota, Indiana, Arkansas và Missouri.
Mối đe dọa sinh tồn và phát triển của ngành
Theo Reuters, Trung Quốc và Hàn Quốc đã hạn chế mua thịt gia cầm từ bang Indiana sau khi phát hiện ra vi khuẩn HPAI trong đàn gà tây ở đó. Tuần trước, USDA ước tính gần 1/6 sản lượng gà thịt của Mỹ sẽ được xuất khẩu trong năm nay. Năm ngoái, xuất khẩu gia cầm của Mỹ trị giá 5,25 tỷ USD.
Nhóm thương mại National Chicken Council cho biết: “Bất kỳ sự phát hiện nào về HPAI trên gia cầm ở Hoa Kỳ đều là một mối quan tâm và ngành công nghiệp này vẫn trong tình trạng cảnh giác cao độ.
“Nhưng Hoa Kỳ có chương trình giám sát và theo dõi mạnh mẽ nhất trên thế giới - và các kế hoạch chi tiết được đưa ra để kiểm soát sự lây lan giữa các đàn gia súc và loại bỏ hoàn toàn virus. Tất cả các đàn gia cầm của Hoa Kỳ đều được kiểm tra bệnh cúm gia cầm quanh năm”.
Russ Whitman, Phó Chủ tịch cấp cao của nhà nghiên cứu hàng hóa Urner Barry, cho biết: “Một khi một đàn gia cầm mắc phải cúm, đó là bản án tử hình cho chúng. Người mua trên thế giới đã nhận thức rõ ràng về những thách thức mà họ phải đối mặt vào năm 2022".
Tyson cho biết họ đang tăng cường các biện pháp an toàn sinh học bao gồm hạn chế du khách đến các trang trại gần đó sau khi phát hiện chủng cúm gia cầm chết người.
“Vì trang trại bị ảnh hưởng ở Kentucky chỉ là một trong số hàng nghìn trang trại nuôi gà cho công ty chúng tôi, tình hình dự kiến sẽ không ảnh hưởng đến mức sản xuất gà chung của chúng tôi”, Tyson cho biết trong một tuyên bố.
Tyson và các công ty thịt khác đã phải chịu áp lực từ các cơ quan quản lý của chính quyền Biden vì đã thu được lợi nhuận khổng lồ ngay cả khi người tiêu dùng phải trả giá thịt gần đạt mức kỷ lục.
Thời tiết không hỗ trợ được gì: hạn hán ở Brazil đang làm giảm sản lượng đậu tương và tăng giá thức ăn chăn nuôi. Mùa đông khắc nghiệt gần đây ở các bang bao gồm Arkansas và Virginia cũng ảnh hưởng đến sản xuất gia cầm, tương tự như đợt rét bất thường cách đây một năm đã giết chết hàng trăm nghìn con gà.
Bob Brown, một nhà tư vấn thị trường độc lập ở Edmond, Oklahoma, cho biết qua điện thoại: “Có rất nhiều vấn đề thời tiết đã xảy ra".
USDA hồi đầu tháng 2 đã thu hẹp lại triển vọng sản xuất đối với gà thịt trong năm nay, một phần do chi phí thức ăn cao.