Cây hoa thài lài tía còn tên gọi là Hồng trai, tên khoa học Tradescantia pallida, thuộc họ Thài lài (Commelinaceae). Tên tiếng Anh là Silvery Wandering Jew, Cockroach Grass. Là một loài cây thuộc chi Tradescantia có nguồn gốc từ Tân thế giới.
Đây là loại cây thân cỏ mọc bò, toàn thân và lá đều có màu đỏ tía. Phần ngọn vươn cao tới 20 - 30 cm, rễ chùm mọc ra ở các đốt của thân, có nhiều nhánh và phát triển rất nhanh. Lá mọc so le, có bẹ, phiến lá hình bầu dục, chóp nhọn, mặt trên màu lục, có sọc ở mép và ở giữa, lằn giữa và mặt dưới đỏ tía, bẹ có lông. Hoa nhỏ màu xanh tía hay hồng tía. Cụm hoa không cuống, giữa hai lá ngọn có 4 hoa và 6 nhị bằng nhau. Quả nang nhỏ, chứa nhiều hạt và có áo hạt.
Thài lài tía là cây mọc hoang ở nhiều vùng nước ta. Là loại cây có hoa đẹp nên được chọn trồng làm cảnh trong các gia đình; khi trồng trong nhà, thài lài tía đã được đánh giá là có hiệu quả đặc biệt trong việc cải thiện chất lượng không khí trong nhà bằng cách lọc các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (Volatile Organic Compounds), một lớp các chất ô nhiễm thông thường và các chất gây kích thích đối với hệ hô hấp, bằng một quá trình được gọi là phytoremediation; đặc biệt thài lài tía cũng là cây giàu dinh dưỡng và dược tính nên được trồng để thu hoach lá non làm rau ăn và bào chế thành thuốc chữa nhiều bệnh.
Thài lài tía có ngọn và lá non, vò kỹ, thái nhỏ, luộc hay nấu canh ăn; trâu bò và lợn cũng thích ăn rau này, nhất là trâu bò cái mới sinh. Ở Ấn Độ, người ta dùng cây chữa bệnh phong hủi. Ở Vân Nam (Trung Quốc) cây được dùng trị trẻ em viêm phổi, tiểu tiện bất lợi, mụn nhọt lở ngứa.
Theo Đông y thì thài lài tía có vị ngọt, chát, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, chữa kiết lị, giải độc lợi tiểu, tiêu thũng, lương huyết, trừ ho, chữa đái buốt, táo bón, chữa mụn nhọt, chốc lở, bạch đới, đái đục, phong nhiệt đau đầu. Người ta còn dùng thài lài tía để chữa chứng viêm cầu thận như dùng Thài lài tía hoặc xanh, bạch đồng nữ, rễ cây mặt quỷ, cây chi tử, kết hợp dinh dưỡng hợp lý cụ thể người bị viêm cầu thận cấp nhất định phải ăn nhẹ, ăn nhạt, chế độ ăn không mỳ chính, ít protein...
Sau đây là những phương thuốc ứng dụng chữa bệnh từ cây hoa thài lài tía, tuỳ theo chứng bệnh cụ thể có thể tự lựa chọn sử dụng khi cần thiết.
* Chữa đái buốt: Thài lài tía 30g, mộc thông 20g, mã đề 15g, rau má 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia làm 3 lần uống trong ngày. Cần uống liên tục từ 5 - 7 ngày.
* Chữa kiết lỵ: Thài lài tía 25g, lá mơ 20g, vỏ quả lựu 10g, rau má 5g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần trước khi ăn. Cần uống liền 5 ngày.
* Chữa táo bón: Thài lài tía 30g, Lá non khoai lang 25g. Hai thứ này rửa sạch cho vào nồi thêm 250ml nước đun sôi kĩ, sau ăn cả nước lẫn cái. Ngày ăn 1 lần vào buổi sáng.
* Chữa mụn nhọt sưng đau: Thài lài tía 30g, lá sống đời 25g. Hai vị này rửa sạch giã nhỏ, sau cho 250ml nước sôi để nguội khuấy đều, lọc lấy nước uống, còn bã đắp vào chỗ đau. Ngày uống 2 lần, uống liền 2 - 3 ngày.
