Chương trình OCOP là tâm điểm của sự phát triển kinh tế nông thôn, tập trung vào việc phát huy tiềm năng nội lực và gia tăng giá trị sản phẩm. Đây là giải pháp quan trọng và nhiệm vụ cốt yếu trong việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia, góp phần xây dựng nông thôn mới mang tính sâu rộng, hiệu quả và bền vững.
Trong thời gian gần đây, huyện Châu Thành (Hậu Giang) đã chủ động thực hiện công tác tuyên truyền và hướng dẫn, nhằm tạo nền tảng nhận thức mạnh mẽ và chỉ dẫn cho các địa phương cũng như chủ thể tham gia chương trình. Hiện tại, toàn huyện đã có 22 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP, trong đó có 11 sản phẩm 3 sao và 11 sản phẩm 4 sao, do 7 chủ thể tham gia sản xuất.
Đóng góp của chị Lý Thị Thảo qua sản phẩm bánh tráng mít đã góp phần cho việc nâng cao giá trị của nông sản địa phương. Ảnh: Hồ Thảo.
Ấn tượng sản phẩm OCOP từ mít
Sản phẩm OCOP đã góp phần quan trọng trong việc gia tăng giá trị cho các nông sản thế mạnh tại huyện Châu Thành, đặc biệt là thông qua sản phẩm bánh tráng mít và bánh phồng mít 3 sao tại thị trấn Ngã Sáu.
Chi Lý Thị Thảo, người sáng tạo ra những sản phẩm này, đã chia sẻ về hành trình khởi đầu ý tưởng của mình. Bị ảnh hưởng bởi sự biến đổi không ổn định của giá mít Thái trong những năm gần đây, khiến thị trường trái mít đối mặt với biến động không chắc chắn, chị Thảo đã quyết định tìm kiếm hướng đi mới bằng cách tận dụng những trái mít không đạt tiêu chuẩn (size nhỏ thương lái không mua) để tạo ra sản phẩm bánh tráng mít.
Theo chị Thảo một trong những ưu điểm quan trọng của sản phẩm bánh tráng mít này là việc không sử dụng chất phụ gia hay bảo quản. Hương vị và màu sắc độc đáo của sản phẩm được tạo nên thông qua sự tương tác tự nhiên giữa các thành phần có trong trái mít. Để đảm bảo chất lượng sản phẩm, việc lựa chọn nguyên liệu đúng là vô cùng quan trọng. Chị đã lựa chọn những trái mít chín mùi để tạo nên hương thơm tự nhiên và màu sắc vàng óng ánh của bánh.
Trong quá trình tạo ra sản phẩm, chị Thảo đã thực hiện việc tách phần múi của trái mít, loại bỏ xơ và sau đó xay nhuyễn, trộn với bột làm bánh. Mặc dù công đoạn tráng bánh cơ bản không thay đổi, chị đã tìm cách cân bằng tỷ lệ giữa trái mít và bột để giữ được hương vị và màu sắc tự nhiên từ mít.
Sản phẩm bánh tráng mít của chị Thảo đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm từ nhiều người tiêu dùng. Đặc biệt, trong dịp lễ, tết số lượng đơn hàng tăng gấp đôi hoặc ba lần so với ngày thường. Sự phổ biến của sản phẩm không chỉ giới hạn trong tỉnh mà đã lan tỏa đến các địa phương khác. Điều đặc biệt là nhiều người đã chọn bánh tráng mít làm quà tặng cho người thân ở nước ngoài bởi họ thấy rằng sản phẩm mang hương vị đặc trưng của quê hương.
Do nhu cầu ngày càng tăng từ khách hàng và tinh thần sáng tạo cùng với sự phấn đấu không ngừng, chị Thảo đã thành lập tổ hợp tác (THT) có tên Châu Anh, với hơn 20 người tham gia. Việc tăng cường sản xuất không chỉ tạo ra việc làm mà còn đem lại thu nhập ổn định cho cộng đồng địa phương.
Nói về sản phẩm OCOP của HTX Châu Anh, ông Nguyễn Tấn Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Thành, cho biết sản phẩm bánh tráng và bánh phồng mít không chỉ thể hiện sự đa dạng và độc đáo của huyện mà còn đoạt giải nhất trong cuộc thi "Tìm ý tưởng sáng tạo và khởi nghiệp của phụ nữ" vào năm 2022.
Từ một ý tưởng sáng chế, sản phẩm bánh tráng mít và bánh phồng mít đã trở thành một ví dụ đầy cảm hứng về cách tận dụng nông sản địa phương để tạo ra những sản phẩm chất lượng, độc đáo và có giá trị kinh tế. Qua chặng đường phát triển, sản phẩm này không chỉ góp phần gia tăng giá trị cho nông sản mít mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn và mang lại sự phấn đấu và thành công cho người sáng tạo.
Ông Nguyễn Tấn Trung, Phó Chủ tịch huyện Châu Thành. Ảnh: Hồ Thảo.
Xây dựng chuỗi sản xuất
Nhằm thúc đẩy và ủng hộ sự phát triển của các sản phẩm OCOP, huyện Châu Thành đã phối hợp với Sở NN-PTNT cùng Văn phòng Điều phối các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh. Qua đó hỗ trợ cho các chủ thể trong việc phát triển sản phẩm OCOP, bao gồm cung cấp máy móc, thiết bị cần thiết...
Huyện Châu Thành cũng đặc biệt quan tâm đến việc xây dựng vùng nguyên liệu ổn định, đầu tư công nghệ để chế biến và bảo quản sản phẩm chất lượng cao, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Mục tiêu của huyện là loại bỏ các sản phẩm nguyên liệu thô và tập trung vào sản phẩm có giá trị gia tăng.
Nói về việc phát triển các sản phẩm OCOP, ông Nguyễn Tấn Trung cho biết, huyện tập trung vào việc liên kết theo chuỗi giá trị, hợp tác từ sản xuất, chế biến cho đến tiêu thụ nông sản. Nhằm tăng cường khả năng cạnh tranh, gia tăng giá trị và lợi nhuận cho các sản phẩm OCOP.
Bên cạnh đó, huyện Châu Thành cũng đã đề ra kế hoạch xây dựng ít nhất một điểm bán hàng OCOP trên địa bàn. Đồng thời thực hiện các hoạt động thúc đẩy thương mại để giới thiệu và quảng bá sản phẩm OCOP cùng những sản phẩm đặc trưng của huyện.
Cũng theo ông Trung, huyện sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, HTX và THT về mục đích và ý nghĩa của chương trình OCOP. Xây dựng và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp, tập trung vào phát triển doanh nghiệp nông nghiệp, hợp tác xã và liên kết sản xuất - tiêu thụ nông sản theo chuỗi giá trị.
Huyện cũng cam kết triển khai các hoạt động đào tạo và tập huấn cho cán bộ và cơ sở sản xuất về các tiêu chí đánh giá và phân hạng sản phẩm OCOP. Đồng thời, xây dựng hồ sơ tham gia chương trình OCOP, kế hoạch và phương án kinh doanh.
Phó Chủ tịch UBND huyện Châu Thành nhấn mạnh, để nâng cao chất lượng sản phẩm, huyện Châu Thành ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới và hoàn thiện công nghệ chế biến, đặc biệt cho các sản phẩm OCOP đã được công nhận đạt sao.
Sự tăng cường chuyển giao ứng dụng công nghệ và kết nối thị trường cũng sẽ được thúc đẩy. Huyện cũng cam kết liên tục rà soát và áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn để không ngừng nâng cao chất lượng của các sản phẩm OCOP, để đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu.
Theo ông Trung, để thúc đẩy phát triển thương mại điện tử cho các sản phẩm OCOP, huyện Châu Thành sẽ hợp tác với các cơ quan có liên quan để tham gia vào các sàn thương mại điện tử quy mô lớn và kênh bán hàng trực tuyến.
Đồng thời cũng sẽ triển khai các chính sách đầu tư vào nông nghiệp và nông thôn để tạo điều kiện phát triển sản phẩm OCOP và các chủ thể tham gia trong chương trình OCOP. Hướng dẫn cụ thể trong việc hoàn thiện sản phẩm theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, bao bì và nhãn mác liên quan đến truy xuất nguồn gốc và thương hiệu địa phương. Qua đó xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm, huyện Châu Thành sẽ định hướng bởi sự hợp tác giữa các HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Huyện Châu Thành đã đặt ra mục tiêu trong tầm nhìn đến năm 2025 sẽ công nhận khoảng 45 sản phẩm đạt từ 3 sao trở lên. Ảnh: Hồ Thảo.
"Huyện đã đặt ra mục tiêu lớn hơn cho giai đoạn 2021 - 2025 và kỳ vọng sẽ có khoảng 45 sản phẩm OCOP được công nhận từ 3 sao trở lên và ít nhất 2 sản phẩm OCOP đạt 5 sao vào năm 2025”, ông Nguyễn Tấn Trung, Phó Chủ tịch UBND huyện thông tin.
Đồng thời để thúc đẩy thương mại điện tử cho các sản phẩm OCOP, huyện Châu Thành đã lên kế hoạch hợp tác với các cơ quan liên quan để tham gia vào các sàn thương mại điện tử lớn và kênh bán hàng trực tuyến. Điều này sẽ giúp nâng cao năng lực và sự chủ động của các chủ thể, đồng thời hoàn thiện sản phẩm theo tiêu chuẩn kỹ thuật và truy xuất nguồn gốc để tạo nên thương hiệu địa phương mạnh mẽ.
Huyện Châu Thành đã định hướng rất rõ ràng và đầy tham vọng trong việc phát triển sản phẩm OCOP. Sự hợp tác tích cực, việc xây dựng chuỗi giá trị và cam kết nâng cao chất lượng sản phẩm sẽ là những yếu tố quan trọng để đạt được mục tiêu của huyện. Sự phấn đấu của Châu Thành là một nguồn động viên lớn cho các địa phương khác trong việc phát triển và thúc đẩy sản phẩm OCOP tại Việt Nam.
HẬU GIANG CHUNG SỨC XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
