Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp Tổng thống Mông Cổ Khurelsukh Ukhnaa tại Astana, Kazakhstan, hồi tháng 7/2024. Ảnh: Sputnik.
Ông Putin dự kiến sẽ có chuyến thăm nước láng giềng Mông Cổ vào ngày 2/9, nhân dịp kỷ niệm 85 năm chiến thắng chung của quân đội Liên Xô và Mông Cổ trước phát xít Nhật. Đây sẽ là chuyến thăm đầu tiên của ông Putin đến một quốc gia thành viên ICC kể từ khi tòa án này phát lệnh bắt giữ nhà lãnh đạo Nga. Về mặt lý thuyết, chuyến đi sẽ khiến ông có nguy cơ bị bắt theo lệnh của ICC vì "tội ác chiến tranh", do Ulaanbaatar công nhận quyền tài phán của tòa án.
Mọi quốc gia đã ký Quy chế Rome "có nghĩa vụ hợp tác theo Chương IX", phát ngôn viên ICC Fadi el-Abdallah hôm 30/8 cho biết. Quy chế Rome là một hiệp ước quốc tế thành lập tòa án, được Mông Cổ phê chuẩn vào năm 2002.
"Trong trường hợp không hợp tác, các thẩm phán ICC có thể đưa ra phán quyết về vấn đề đó và thông báo cho Hội đồng các quốc gia thành viên. Sau đó, Hội đồng sẽ thực hiện các biện pháp phù hợp", ông el-Abdallah nói.
Quy chế này cũng quy định các trường hợp miễn trừ khi việc bắt giữ ai đó sẽ "vi phạm nghĩa vụ hiệp ước" với một quốc gia khác hoặc vi phạm "quyền miễn trừ ngoại giao của một người hoặc tài sản của một quốc gia thứ ba".
Ukraine ngày 30/8 cũng đã đệ đơn yêu cầu Mông Cổ bắt giữ ông Putin theo Quy chế Rome.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên trước đó cùng ngày rằng Moscow "không lo ngại" về lệnh bắt giữ của ICC, lưu ý rằng tất cả các vấn đề có thể liên quan đến chuyến thăm của ông Putin đã được "giải quyết riêng" trước đó.
ICC ban hành lệnh bắt giữ ông Putin vào tháng 3/2023, cáo buộc Tổng thống Nga "trục xuất bất hợp pháp trẻ em" và "vận chuyển bất hợp pháp trẻ em từ các khu vực giành được từ Ukraine về Liên bang Nga".
Moscow đã bác bỏ những tuyên bố này là vô lý, giải thích rằng việc sơ tán dân thường khỏi các khu vực chiến sự không phải là một tội ác. Hơn nữa, cả Nga và Ukraine đều không tham gia Quy chế Rome, có nghĩa là ICC không có thẩm quyền trong vấn đề này.
Tổng thống Putin dự kiến sẽ tham dự một buổi lễ kỷ niệm trận Khalkhin Gol năm 1939. Chiến thắng quyết định của Hồng quân và các đồng minh Mông Cổ trước Quân đội Đế quốc Nhật Bản đã bảo vệ sườn phía đông của Liên Xô cho đến năm 1945.
