Để phát huy các ưu điểm và hạn chế các nhược điểm của thuốc BVTV, cũng như quản lý hiệu quả và an toàn cho người, sinh vật có ích, môi trường, người dùng thuốc BVTV cần phải thực hiện nguyên tắc “bốn đúng”, sử dụng hài hòa kết hợp thuốc BVTV sinh học và hóa học, cũng như thuốc BVTV tiên tiến.
Dùng thuốc BVTV càng ít càng tốt
Khi kiểm soát sinh vật gây hại cây trồng, nông dân được khuyến cáo chỉ sử dụng thuốc khi cần thiết, ưu tiên sử dụng thuốc BVTV sinh học và thuốc BVTV hóa học có độ độc thấp (theo GHS/UN).
Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Sản xuất và kinh doanh thuốc BVTV Việt Nam (VIPA) nhận định “Tùy loại cây trồng, loại sinh vật gây hại mà áp dụng thuốc BVTV 1 lần hoặc lớn hơn 1 lần trong vụ hay trong năm. Nhìn chung, số lần dùng thuốc BVTV càng ít càng tốt”.
Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thuốc BVTV Việt Nam phát biểu tại diễn đàn sử dụng thuốc BVTV đúng. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Về thuốc BVTV hóa học, ông Sơn chia sẻ, điểm mạnh những loại thuốc này là có khả năng phòng trừ sinh vật gây hại nhanh nhất, hiệu quả nhất, chặn đứng trận dịch trong thời gian ngắn mà các biện pháp khác không thể thực hiện được.
Tuy nhiên, thị trường hiện nay đang có nhu cầu ngày càng cao với thực phẩm hữu cơ, không chứa các chất độc hại, do đó sử dụng thuốc BVTV sinh học trong sản xuất nông nghiệp là biện pháp phù hợp. Nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn trên thị trường thực phẩm của thế giới đang có hướng kinh doanh các sản phẩm nông sản sử dụng thuốc BVTV sinh học.
Ông Nguyễn Văn Sơn cũng thông tin thêm, nhiều quốc gia trên thế giới đang sử dụng kết hợp với thuốc BVTV sinh học thường an toàn và ít độc đối với sức khỏe người, sinh vật và môi trường, nhanh phân hủy trong tự nhiên, thời gian cách ly ngắn, ít để lại dư lượng trong nông sản nên rất thích hợp sử dụng cho các nông sản sạch như rau, chè, cây ăn quả... rất thân thiện với môi trường.
Bên cạnh các ưu điểm an toàn, nhiều loại thuốc BVTV sinh học bộc lộ một số nhược điểm như giá thành cao, hiệu lực phòng trừ dịch hại chậm hơn các thuốc BVTV hóa học, thời gian bảo quản của nhiều loại thuốc BVTV sinh học ngắn hơn thuốc BVTV hóa học.
Do đó, cần cân nhắc và sử dụng kết hợp giữa thuốc BVTV hóa học và sinh học nhằm vừa phòng trừ được sinh vật gây hại vừa đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và bảo vệ môi trường, đồng thời sử dụng thuốc BVTV cần dựa vào tình trạng sâu bệnh, điều kiện môi trường và khả năng tài chính của nông dân tại từng vùng.
Sử dụng luân phiên thuốc BVTV, tránh kháng thuốc
Phát biểu tại diễn đàn, ông Nguyễn Văn Sơn cho biết, ngành thuốc BVTV Việt Nam sẽ cần phát triển sản xuất và sử dụng các dạng gia công thuốc BVTV tiên tiến, hướng đến bảo vệ sức khỏe con người và thân thiện với môi trường.
Những năm qua, các thuốc BVTV độc nhóm 1, một số thuộc nhóm độc 2 đã bị loại khỏi danh mục thuốc được phép dùng ở Việt Nam. Dạng thuốc bột khô (BR) hầu như không còn được gia công để sử dụng trực tiếp. Cũng như, trong thời gian tới, ngành thuốc BVTV Việt Nam cần chú trọng gia công và sử dụng các dạng gia công thuốc BVTV tiên tiến như CS, ME, EW, SC, SE, SW, WG, dạng nano… Chọn phụ gia tốt, thay thế các dung môi hữu cơ độc hại bằng các dung môi có nhiều ưu điểm hơn, sử dụng các phụ gia có ở trong nước, phụ gia thân thiện môi trường.
Ông Nguyễn Văn Sơn cũng khuyến khích sử dụng luân phiên các thuốc BVTV có cơ chế tác động khác nhau, mang lại hiệu quả bền vững để ngăn chặn hoặc trì hoãn sự phát triển tính kháng thuốc ở sinh vật gây hại.
Drone đảm bảo phun thuốc chính xác và đồng đều trên toàn bộ diện tích canh tác, tốc độ phun thuốc nhanh hơn tới 30 lần so với phương pháp phun thủ công. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Trong các biện pháp phun thuốc BVTV, xu hướng sử dụng drone đang phát triển mạnh mẽ tại châu Á và trên thế giới, nhờ vào tốc độ phun thuốc nhanh hơn tới 30 lần so với phương pháp phun thủ công, giúp nông dân tiết kiệm thời gian và tăng hiệu quả làm việc, tiết kiệm tới 97% lượng nước so với cách phun truyền thống và giảm khoảng 50% chi phí đầu vào.
