Ngành nông nghiệp Thừa Thiên - Huế cũng đang nỗ lực tìm kiếm các giống kháng bệnh để ngăn chặn dịch bệnh trong những vụ tiếp theo.
Đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 1.400ha sắn bị nhiễm bệnh khảm lá, UBND tỉnh đã ra quyết định công bố dịch bệnh khảm lá sắn tại các huyện, thị xã: Phong Điền, Quảng Điền và Hương Trà.
Theo kế hoạch năm 2020, huyện Phong Điền sẽ đưa vào trồng 1.200 ha sắn, đến nay đã triển khai trồng được 1.114,1ha. Tuy nhiên từ ngày 3/2, trên diện tích sắn của xã Phong An đã phát hiện bệnh khảm lá với diện tích 22 ha.
Đến nay, toàn huyện Phong Điền có gần 980ha diện tích sắn bị nhiễm bệnh khảm lá, tỷ lệ bệnh gây hại trên 70% là gần 455,7ha. Nhiều xã tỷ lệ nhiễm bệnh 100% như Phong Mỹ, Phong Hiền, Phong Hòa và chỉ có 11 ha ở xã Điền Hương chưa bị nhiễm bệnh.
Tại cánh đồng thuộc thôn Phò Ninh, xã Phong An, người dân đang tập trung ra đồng nhổ bỏ những diện tích sắn nhiễm bệnh.
“Gia đình tôi năm nay trồng được hơn 3ha sắn, trung bình mỗi ha sắn cho thu nhập từ 30 - 40 triệu đồng. Giờ tất cả diện tích đều phải nhổ bỏ, tiêu hủy nên ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế, chưa kể chi phí đầu tư từ đầu vụ đến nay”, ông Phan Văn Thiện ở thôn Phò Ninh chia sẻ.
Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh, UBND huyện Phong Điền đã chỉ đạo Phòng NN-PTNT, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện phối hợp với chính quyền địa phương lập biên bản và đề nghị người dân nhổ bỏ, tiêu hủy tại chỗ số diện tích nhiễm bệnh nặng hơn 70%; không trồng lại cây sắn ở vùng đã nhiễm bệnh mà phải luân canh cây trồng ít nhất 1 vụ theo khuyến cáo của ngành nông nghiệp.
Tuy nhiên, hiện nay người dân xử lý diện tích sắn bị bệnh nặng theo khuyến cáo vẫn còn đang hạn chế, ngành nông nghiệp đã chỉ đạo các địa phương khẩn trương tiêu hủy các diện tịch sắn bị nhiễm bệnh, tránh lây lan trên diện rộng
Theo Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Phong Điền Nguyễn Văn Quang, nhiều người dân đang chần chừ vì tâm lý tiếc của khi phải nhổ bỏ số sắn nhiễm bệnh, khiến diện tích sắn nhiễm bệnh ngày càng gia tăng.
Do vậy, huyện Phong Điền đã tăng cường chỉ đạo, đôn đốc các địa phương quyết liệt xử lý theo hình thức tiêu hủy toàn bộ diện tích sắn nhiễm bệnh trên 70% và tổ chức tiêu hủy cục bộ đối với diện tích sắn nhiễm bệnh dưới 70%. Những hộ không thực hiện để dịch lây lan sẽ có giải pháp xử lý.
“Ngành nông nghiệp huyện Phong Điền cũng đã ấn định thời gian tiêu hủy bệnh khảm lá sắn hoàn thành trước ngày 10/3. Sau thời gian này, bọ phấn trắng sẽ phát sinh gây hại, nếu không xử lý tiêu hủy cây bị bệnh kịp thời sẽ lây lan nhanh sang cây sắn chưa bị bệnh và tăng nhanh tỷ lệ nhiễm bệnh”, ông Quang cho biết.
Để hỗ trợ cho người nông dân bị thiệt hại, UBND huyện Phong Điền đã thống nhất mức hỗ trợ tiêu hủy trên diện tích sắn bị nhiễm bệnh là 2 triệu đồng/ha đối với diện tích bị nhiễm bệnh trên 70% và 1 triệu đồng/ha đối với diện tích bị nhiễm bệnh dưới 70%.
Giống sắn KM94 là giống được người dân dùng khá phổ biến hiện nay. Giống này từng được ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo là ít nhiễm bệnh với tỷ lệ sử dụng khoảng 90% diện tích. Tuy nhiên, sau thời gian trồng, giống này đã và đang thoái hóa, xuất hiện bệnh khảm lá sắn nên việc tìm kiếm nguồn giống kháng bệnh thay thế không dễ.
Bệnh khảm lá virus hại sắn có tên khoa học là Sri Lanka Cassava Mosaic Virus (SLCMV), lan truyền qua môi giới truyền bệnh là bọ phấn trắng (Bemisia tabaci) và qua hom giống nên khả năng lây lan rất nhanh, gây hại nghiêm trọng các vùng trồng sắn ở Việt Nam.
Ông Hồ Vang, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Thừa Thiên - Huế cho biết: “Tìm được nguồn giống kháng bệnh là giải pháp chính đẩy lùi bệnh khảm lá. Tuy nhiên muốn đáp ứng được giống sạch bệnh phải có thời gian, kinh phí và cả vùng trồng sạch”.
Theo ông Nguyễn Văn Quang, hiện trung tâm đã khuyến cáo người dân không sử dụng nguồn giống trên địa bàn cho các vụ tiếp theo. Đồng thời, yêu cầu người dân không tiếp tục trồng sắn trên những diện tích đã nhiễm bệnh.
Ông Lê Quý Thảo, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Thừa Thiên - Huế cho rằng, trên diện đất trồng sắn đã nhiễm bệnh vẫn có tàn dư bệnh, nên việc trồng tiếp tục sẽ không hiệu quả mà còn khiến mầm bệnh phát tán, lây lan nhanh.
Trước đó từ đầu vụ đông xuân, ngành nông nghiệp đã khuyến cáo người dân đẩy nhanh tiến độ gieo trồng sắn và kết thúc vào đầu tháng 2, nên thời điểm này lịch thời vụ đã quá muộn, người dân không nên tiếp tục trồng để tránh gây thiệt hại vào cuối vụ.