Khô dầu cải ngọt và đậu Canada - giải pháp mới cho thức ăn chăn nuôi

Ngày 11/3, Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam phối hợp với Lãnh sự quán Canada, Hiệp hội Khô dầu cải và Hiệp hội Đậu Canada tổ chức Hội thảo “Sử dụng khô dầu cải ngọt và đậu Canada trong sản xuất thức ăn chăn nuôi”.

Hội thảo nhằm giới thiệu tình hình phát triển nông nghiệp Canada, đặc biệt là các nguyên liệu như khô dầu cải ngọt và đậu Hà Lan, đồng thời thúc đẩy hợp tác giữa các bên để hỗ trợ ngành thức ăn chăn nuôi (TĂCN) và nông nghiệp Việt Nam.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Tuế, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam đã chia sẻ những con số ấn tượng về ngành chăn nuôi năm 2024. Tổng đàn vật nuôi tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ: Đàn lợn đạt 26,59 triệu con (tăng 4,1% so với năm 2023), đàn gia cầm đạt 575,1 triệu con (tăng 2,8%). Sản lượng TĂCN công nghiệp đạt mức 21,5 triệu tấn, đưa Việt Nam vươn lên vị trí thứ 10 trên thế giới và dẫn đầu khu vực ASEAN về sản xuất TĂCN.

Tuy nhiên, ngành vẫn đối mặt với thách thức lớn khi phụ thuộc tới 22,4 triệu tấn nguyên liệu nhập khẩu với tổng giá trị lên đến 7,7 tỷ USD trong năm 2024. Sự phụ thuộc này không chỉ làm tăng chi phí sản xuất mà còn khiến chuỗi cung ứng dễ bị tổn thương trước những biến động giá cả trên thị trường quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang có nhiều bất ổn.

Canada với vị thế là một trong 5 quốc gia xuất khẩu nguyên liệu TĂCN hàng đầu thế giới mang đến giải pháp tiềm năng thông qua khô dầu cải ngọt và đậu Hà Lan - hai nguyên liệu được đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng và hiệu quả kinh tế.

Hiện nay, Việt Nam nhập khẩu 116.073 tấn khô đậu từ Canada mỗi năm, chiếm khoảng 5,9% tổng lượng nguyên liệu TĂCN nhập khẩu. Dù vậy, con số này chưa phản ánh hết tiềm năng hợp tác giữa hai quốc gia, đặc biệt khi Canada sở hữu nền nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đảm bảo chất lượng sản phẩm ổn định và bền vững.

TS William W. Riley, chuyên gia tư vấn kỹ thuật của Hiệp hội Đậu Canada nhấn mạnh, đậu Hà Lan Canada chứa protein dễ tiêu hóa, không có chất ức chế trypsin và hàm lượng chất kháng dinh dưỡng thấp. Loại đậu này có thể thay thế một phần ngô và khô đậu nành trong khẩu phần cho lợn và gia cầm, giúp giảm chi phí. Với 43,5% tinh bột và hàm lượng amylose cao, đậu Hà Lan hỗ trợ tiêu hóa chậm, cải thiện hệ vi sinh đường ruột và tạo cảm giác no cho gia cầm.

Hiệu quả kinh tế của đậu Canada đã được chứng minh qua các thử nghiệm thực tế tại nhiều quốc gia, bao gồm cả chăn nuôi gà thịt, gà đẻ, vịt và lợn. Tại Việt Nam, GS.TS Lã Văn Kính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam đã tiến hành nghiên cứu ứng dụng đậu Canada trong chăn nuôi lợn thịt.

Kết quả cho thấy, khi thay thế khô đậu nành bằng đậu Canada (kèm theo cân bằng axit amin), lợn đạt mức tăng trọng, khả năng tiêu thụ và hệ số chuyển hóa thức ăn tương đương so với khẩu phần truyền thống. Đáng chú ý, chất lượng thịt không bị ảnh hưởng, trong khi khẩu phần có thể chứa tới 32% đậu Canada mà vẫn đảm bảo hiệu quả. Với giá thành chỉ bằng khoảng một nửa so với khô đậu nành, đậu Canada giúp giảm chi phí thức ăn từ 7 - 15%.

Ngoài ra, so với các nguyên liệu phổ biến như bắp, lúa mì, lúa mạch, khô đậu nành và khô dầu cải ngọt, đậu Canada còn nổi bật với mức phát thải khí nhà kính thấp nhất, góp phần đáp ứng xu hướng sản xuất bền vững đang ngày càng được chú trọng trên toàn cầu.

Ông Nguyễn Duy Hoàng, đại diện Công ty Cổ phần Dinh dưỡng Quốc tế CNC chia sẻ kinh nghiệm thực tế khi ứng dụng khô dầu cải ngọt và đậu Canada trong sản xuất. Ông cho biết: “Chúng tôi đã sử dụng khô dầu cải ngọt từ nhiều năm nay và bắt đầu thử nghiệm đậu Canada từ đầu năm 2024. Nhờ hàm lượng tinh bột và năng lượng cao, đậu Canada giúp tiết kiệm 3 - 5% chi phí sản xuất. Đặc biệt, trong bối cảnh giá dầu cọ, mỡ cá và dầu đậu nành tăng vọt, đây là giải pháp tối ưu để ổn định giá thành".

Ông Hoàng cũng tiết lộ rằng, Công ty đang tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa công thức thức ăn, với mục tiêu không chỉ nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn cải thiện chất lượng sản phẩm cuối cùng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.

Dù vậy, ngành TĂCN vẫn đối mặt nhiều thách thức. Bà Ninh Thị Len, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam cho biết, giá nguyên liệu TĂCN năm 2024 tuy giảm so với năm 2023 nhưng năng lực sản xuất trong nước còn hạn chế, phụ thuộc nhập khẩu và chịu chi phí cao do quy định pháp lý phức tạp. Bà đề xuất nhà nước rà soát chính sách, giảm chi phí đầu vào, đồng thời kêu gọi doanh nghiệp và Hiệp hội tăng cường hợp tác để nâng cao năng lực cạnh tranh.