Đây là đơn vị cấp huyện đầu tiên của tỉnh Hậu Giang và cả khu vực ĐBSCL đạt chuẩn NTM. NNVN đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đăng Hải (ảnh), Phó Chủ tịch UBND TX. Ngã Bảy xung quanh vấn đề này.
Xin ông cho biết những kết quả về xây dựng NTM mà TX. Ngã Bảy đã đạt được trong thời gian qua?
Chương trình MTQG về xây dựng NTM được tỉnh triển khai cho các địa phương thực hiện từ năm 2010 nhưng phải đến năm 2011 mới thực sự bắt tay vào việc, do lúc đầu còn lúng túng về thủ tục, cách làm…
Do đây là chương trình mới, lần đầu được triển khai nên chúng tôi vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Địa bàn TX có 3 xã gồm: Đại Thành, Tân Thành và Hiệp Lợi. Trong đó xã Đại Thành được chọn là 1 trong 11 xã điểm của tỉnh, 2 xã còn lại do TX chỉ đạo thực hiện. Ngay từ đầu, chúng tôi yêu cầu lãnh đạo các xã tự kiểm tra, xác định hiện trạng địa phương mình đã đạt được tới đâu so với bộ tiêu chí quốc gia về NTM. Đây là khâu rất quan trọng, làm cơ sở để xây dựng kế hoạch, chỉ đạo thực hiện.
Trong quá trình xây dựng, chúng tôi chỉ đạo thực hiện song song cả 3 xã, nhưng có tính tới yếu tố ưu tiên, xã nào có lợi thế làm trước, từng tiêu tiêu chí cũng vậy, dễ trước, khó sau, tháo gỡ từ từ. Xây dựng lộ trình cho các xã về đích và quyết tâm thực hiện. Vì vậy, đến năm 2013, Đại Thành trở thành xã NTM đầu tiên của tỉnh và cũng là xã về đích sớm nhất tại ĐBSCL.
Năm 2014, Ngã Bảy tập trung chỉ đạo thực hiện hoàn thành xã Tân Thành và cuối cùng là Hiệp Lợi. Khi 100% số xã đã hoàn thành, chúng tôi tập trung củng cố, nâng chất các tiêu chí để ngày càng hoàn thiện hơn. Rất mừng là qua thẩm định thực tế và xem xét hồ hơ, cuối tháng 9 vừa qua TX. Ngã Bảy đã được Văn phòng Điều phối Trung ương Chương trình MTQG xây dựng đánh giá là đạt chuẩn và đề nghị Chính phủ ra quyết định công nhận.
Trong quá trình chỉ đạo thực hiện NTM, có tiêu chí hay phần việc nào mà ông cảm thấy tâm đắc?
Mỗi tiêu chí, phần việc đều có cái khó riêng và khi đã hoàn thành, mang lại lợi ích cho người dân, chúng tôi đều thấy mãn nguyện, tâm đắc. Chẳng hạn như về tiêu chí giao thông, khi mới triển khai thực hiện, đường sá chắp vá, nhỏ hẹp, nhưng qua mấy năm đã thay đổi thấy rõ.
Vừa làm đường chúng tôi vừa vận động người dân trồng cây xanh, cỏ kiểng, hoa hai bên để tạo cảnh quan môi trường. Nên khi hoàn thành, giao thông thông thoáng, lại rất đẹp mắt, người dân ai cũng đồng lòng hưởng ứng, bỏ công sức chăm sóc kỹ hơn.
Tương tự, về tiêu chí nâng cao thu nhập cho người dân, chúng tôi cùng với xã, ấp xem xét, đánh giá lợi thế từng vùng đất, tập quán người dân để định hướng quy hoạch, lựa chọn cây, con phù hợp, xây dựng mô hình để bà con học hỏi nhân rộng. Như Đại Thành, Tân Thành, có lợi thế về phát triển vườn cây ăn trái, đặc biệt là cây cam sành, nên ưu tiên phát triển kinh tế vườn. Còn Hiệp Lợi thì phát triển chăn nuôi gia cầm, nuôi trăn, hiện toàn xã có tới 200 hộ nuôi trăn…
Song song đó, thực hiện mô hình “ấp trắng hộ nghèo”, tổ chức họp, gặp gỡ các hộ khó khăn để họ nói lên nguyện vọng, nhu cầu giúp đỡ, hỗ trợ vay vốn ngân hàng. Qua đó, hộ nghèo có đều kiện thoát nghèo, hộ khá, trung bình thì tăng thêm thu nhập. Riêng mô hình trồng cam sành đã phát triển thành các câu lạc bộ, tổ hợp tác, hợp tác xã, với rất nhiều hộ có thu nhập tiền tỷ mỗi năm.
Từ thành công của TX. Ngã Bảy, có những bài học kinh nghiệm nào được rút ra, ông có thể chia sẻ?
Có nhiều kinh nghiệm hay từ quá trình thực hiện xây dựng NTM được đúc kết, có thể nhân rộng áp dụng cho các chương trình khác. Xây dựng NTM người dân đóng vai trò là chủ thể. Vì vậy việc vận động, tuyên truyền để người dân hiểu và đồng thuận, cùng chung tay thực hiện là khâu quan trọng bậc nhất. Đồng thời tập huấn cho cán bộ xã, ấp nắm rõ những phần việc phải làm, triển khai thực hiện có hiệu quả. Khi làm phải có kế hoạch, lộ trình cụ thể và tập trung phấn đấu hoàn thành đúng tiến độ đã đề ra, gặp khó khăn vướng mắc thì phải phối hợp tìm cách tháo gỡ ngay.
Về nguồn lực, chương trình đòi hỏi rất lớn, trong khi vốn đầu tư thực tế lại chẳng thấm tháp vào đâu so với nhu cầu. Vì vậy, chỉ có lồng ghép và xã hội hóa mới có thể thực hiện được. Chúng tôi đã lồng ghép rất nhiều nguồn vốn của các chương trình, dự án để đẩy nhanh quá trình xây dựng NTM như vốn cho y tế, giáo dục, vốn từ chiến dịch giao thông thủy lợi hằng năm của tỉnh và vận động DN, nhân dân ủng hộ. Khi triển khai thì vận động nhân dân hiến đất, hoa màu, vật kiến trúc…
Xây dựng giao thông nông thôn, Nhà nước chỉ đầu tư làm mặt cứng phía trên, còn nền hạ người dân tự làm, nơi nào có nền trước thì ưu tiên làm trước nên các địa phương đều tranh thủ, tiến độ rất nhanh. Một vấn đề rất quan trọng nữa là sau khi đạt rồi thì phải tiếp tục quan tâm, nâng chất, không tự thỏa mãn với kết quả đã đạt được. Cái nào tốt rồi thì phải duy trì, bảo dưỡng sử dụng lâu dài. Cái nào còn yếu thì nâng lên để đạt thật sự.
Xin cảm ơn ông!