 |
| Một cảnh trong “Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ” ở Nhà hát Tuổi Trẻ. |
Nhà hát Tuổi Trẻ là nơi công diễn tác phẩm đầu tay “Sống mãi tuổi 17” vào năm 1980, đánh dấu cột mốc Lưu Quang Vũ chính thức rời thi ca bước qua sân khấu.
Nếu vở kịch “Sống mãi tuổi 17” không xuất hiện, chưa chắc tài năng viết kịch của Lưu Quang Vũ đã được phô diễn trọn vẹn. Bởi lẽ, Lưu Quang Vũ luôn có phẩm chất yếu đuối thi sĩ “quen thất vọng, anh hồ nghi mọi chuyện/ tìm trong mắt em náo động những chân trời”.
Chọn tháng 8 có ngày 29 mà Lưu Quang Vũ qua đời năm 1988, để làm “Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ” là một sự chọn lựa hợp lý và hợp tình. Thế nhưng, muốn cho “Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ” có ý nghĩa thật sự, thì cần có sự đầu tư kỹ lưỡng hơn nữa.
“Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ” chỉ có 3 vở luân phiên “Ai là thủ phạm”, “Hoa cúc xanh trên đầm lầy” và “Tin ở hoa hồng”. Dù huy động đội ngũ diễn viên đang được yêu thích như Minh Hằng, Đức Khuê, Vân Dung, Thu Quỳnh, Bảo Thanh, Thanh Sơn, Bá Anh… thì vẫn có cảm giác chông chênh và thiếu vắng cho “Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ”. Vì sao? Vì đó chưa phải những kịch bản tiêu biểu nhất cho bút pháp và tinh thần sáng tạo của Lưu Quang Vũ.
Chỉ trong vòng chưa đầy một thập niên, Lưu Quang Vũ đã viết hoàn chỉnh 45 kịch bản dài và 7 kịch bản ngắn. Đó là một sức làm việc phi thường. Sau độ lùi 30 năm, không ít kịch bản của Lưu Quang Vũ không còn phù hợp với đời sống hôm nay. Sự nghiệt ngã ấy của thời gian, không một tài năng nào tránh khỏi. Thế nhưng, nếu chỉ diễn đi diễn lại dăm bảy kịch bản quen thuộc, thì cũng lãng phí tâm huyến mà Lưu Quang Vũ để lại.
Bây giờ, nếu dựng lại “Tôi và chúng ta”, “Những ngày đang sống”, “Đường bay”, “Đất sống của người”, “Hẹn ngày trở lại” hoặc “Ngôi sao màu lá xanh”, thì chắc chắn khó chinh phục công chúng trẻ. Tuy nhiên, có những kịch bản của Lưu Quang Vũ không mang tính luận đề cũng không phụ thuộc yếu tố thời cuộc, vẫn rất ít khi được nhắc đến như “Quyền được hạnh phúc”, “Đôi đũa Kim Giao”, “Đôi dòng sữa mẹ”, “Linh hồn của đá” hoặc “Dạ khúc tình yêu”. Thực trạng ấy, chỉ có thể giải thích đơn giản: Do các nhà hát và các đạo diễn ngại đụng đến những tác phẩm mà họ cảm thấy xa lạ của một tác giả đã định vị trong lịch sử nghệ thuật nước nhà.
“Mùa diễn kịch Lưu Quang Vũ” sẽ thuyết phục hơn, khi giới sân khấu nhận thức nghiêm túc rằng, di sản Lưu Quang Vũ không được khai thác trọn vẹn, là một thiệt thòi cho giới mộ điệu hôm nay.
