Năm 2011, UBND tỉnh Quảng Nam có quyết định thành lập Cụm công nghiệp (CCN) Tam Mỹ Tây (xã Tam Mỹ Tây, huyện Núi Thành, Quảng Nam) trên diện tích 20ha. Năm 2014, dự án được thông qua quy hoạch chi tiết với tổng kinh phí đầu tư hơn 66 tỷ đồng, do UBND huyện Núi Thành làm chủ đầu tư. Đơn vị trúng thầu thi công là Công ty TNHH đầu tư và công nghệ Nam Thắng (trụ sở tại phường An Hải Đông, quận Sơn Trà, TP Đà Nẵng).
Dự kiến, sau khi hoàn thành vào năm 2018, CCN này sẽ ưu tiên cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ với các loại hình công nghiệp như chế biến nông, lâm, thủy sản; sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ; công nghiệp dệt, may; công nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng cao cấp và các nhóm ngành khác… góp phần phát triển kinh tế, xã hội, tạo việc làm cho hàng ngàn lao động địa phương.
Đối với việc san lấp mặt bằng, UBND tỉnh Quảng Nam có quyết định số 1208 cho phép Công ty TNHH đầu tư Xuân Vượng (trụ sở tại phường Mỹ Đình 2, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) thực hiện và tận thu nguồn đất đồi dự án từ năm 2016. Trữ lượng khai thác hơn 1,4 triệu m3 trong vòng 4 năm 1 tháng. Mặc dù vậy, sau khi doanh nghiệp này ồ ạt thi công một thời gian thì đến năm 2019, hoạt động san lấp tạm dừng rồi bỏ hoang cho đến nay.
Ghi nhận thực tế tại khu vực này, dự án CCN Tam Mỹ Tây nằm sát con đường liên xã bây giờ là một bãi đất hoang tàn. Một quả đồi lớn bị đào múc nham nhở, cả triệu m3 đất bị lấy đi để lại một khu vực đồi chủ yếu là những tảng đá lớn nằm trơ trọi. Xung quanh một số loại rác thải vứt bừa bãi, cỏ dại mọc um tùm.
Ông Phan Văn Nỹ (trú xã Tam Mỹ Tây) cho biết khu vực xây dựng CCN Tam Mỹ Tây trước đây là nơi trồng cây keo lá tràm của nhiều hộ dân. Gia đình ông cũng có khoảng 2ha đất trồng keo đã thu hồi và được bồi thường khi dự án có chủ trương xây dựng.
“Khi nghe thông tin xây dựng CCN này, người dân cũng rất vui mừng, hy vọng sẽ có nhiều việc làm cho con em trong vùng. Mấy năm trước, máy móc vào san lấp, ồ ạt được một thời gian rồi dừng hẳn. Đến giờ khu đất này trở thành một bãi đất hoang, không thấy doanh nghiệp nào vào đầu tư, xây dựng nhà máy cả”.
Trước thực trạng này, vừa qua, Thanh tra tỉnh Quảng Nam đã tiến hành công tác thanh tra và công bố kết luận về việc quản lý sử dụng đất, tài nguyên khoáng sản và triển khai thực hiện dự án tại CCN Tam Mỹ Tây. Theo đó, đến nay, CCN Tam Mỹ Tây chưa đạt được mục đích đề ra, chưa hoàn thiện mặt bằng, khu vực khai thác khoáng sản đất san lấp dư thừa nham nhở, nhiều đồi đá cao chưa được san gạt, nhiều vị trí lồi, lõm, không hình thành mặt bằng phục vụ cho CCN.
Đặc biệt, Công ty TNHH đầu tư Xuân Vượng không kê khai, có dấu hiệu của hành vi trốn thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường với tổng số tiền 1,24 tỷ đồng và còn nợ các khoản thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, phạt chậm nộp đối với số đã kê khai hơn 1,2 tỷ đồng.
Cụ thể, công ty này khai thác khoảng 1 triệu m3 đất san lấp nhưng chỉ kê khai thuế tài nguyên môi trường và phí bảo vệ môi trường 600.000m3. Ngoài ra, so với hợp đồng thi công hạng mục san nền, khối lượng một số thành phần công việc như bóc đất hữu cơ, vận chuyển đất bằng ô tô tự đổ, đào đất san nền bằng máy đào… không đảm bảo cần phải giảm trừ khi quyết toán là hơn 693 triệu đồng (Công ty TNHH Đầu tư và Công nghệ Nam Thắng nhận thầu thi công).
Thanh tra tỉnh xác định tính chất vụ việc sai phạm của Công ty TNHH đầu tư Xuân Vượng có dấu hiệu của hành vi trốn thuế, phí nên kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam chỉ đạo về chuyển thông tin sang Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với sai phạm có dấu hiệu trốn thuế và phí bảo vệ môi trường của công ty này.
Đồng thời tổ chức kiểm điểm các đơn vị, cá nhân có liên quan trong việc chậm quyết toán hoàn thành dự án CCN Tam Mỹ Tây, hạng mục san nền và việc chưa thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, thu hồi, vận chuyển đất san lấp, thực hiện các nghĩa vụ có liên quan của Công ty TNHH đầu tư Xuân Vượng.
Thanh tra tỉnh Quảng Nam yêu cầu các Sở Xây dựng, Sở Công Thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư phải giám sát việc nghiệm thu quyết toán hạng mục san nền CCN Tam Mỹ Tây theo đúng quy định của pháp luật; hướng dẫn UBND huyện Núi Thành lập các thủ tục đầu tư tiếp để hoàn thiện hạ tầng CCN theo mục tiêu đầu tư của dự án; nhằm thu hút, kêu gọi đầu tư để phát triển kinh tế địa phương.
Ông Lê Văn Sinh, Chủ tịch UBND huyện Núi Thành cho biết: “Dự án CCN Tam Mỹ Tây trước đây huyện đã làm chủ đầu tư thì vẫn sẽ tiếp tục làm. Nhưng huyện đã có công văn xin chủ trương từ UBND tỉnh chấm dứt giai đoạn từ năm 2016 đến nay (giai đoạn cũ) để tiếp tục làm chủ đầu tư giai đoạn mới. Huyện sẽ bỏ kinh phí ra xây dựng kết cấu hạ tầng CCN, sau đó kêu gọi các nhà đầu tư vào hoạt động, sản xuất”.