Không có gì đáng ngạc nhiên khi chất lỏng màu vàng này được tìm thấy ở hầu hết các ngôi nhà của người Yemen. Mật ong không chỉ được đánh giá cao về chất lượng dinh dưỡng và giá trị xã hội mà còn được người Yemen coi trọng vì có giá trị y học.
Nhưng việc sản xuất mật ong của Yemen phải đối mặt với những thách thức khó khăn. Ngoài thiệt hại do xung đột kéo dài của đất nước, các nhà sản xuất mật ong như Salim Al-Diwali còn phải đối mặt với khí hậu khó lường. Vào mùa khô, đồng cỏ cạn kiệt và người nuôi ong phải mua hạt phấn hoa là nguồn dinh dưỡng chính cho đàn ong. Khi những người nuôi ong không đủ khả năng đáp ứng chi phí vận chuyển cao cho những loại ngũ cốc này, các tổ ong có thể bị bỏ rơi.
Mật ong Yemen không chỉ được đánh giá cao về chất lượng dinh dưỡng và xã hội mà còn được người Yemen coi trọng vì có giá trị y học
Ở tuổi 41, Salim đã nuôi ong hơn 15 năm tại làng Abadan ở Shabwa Governorate, nhưng gần đây anh đã thay đổi cách tiếp cận sau khi tham gia các khóa đào tạo trong Dự án cải thiện và khôi phục sản xuất nông nghiệp hộ gia đình nhỏ (SAPREP) của tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) và Ngân hàng Thế giới. Sáng kiến này là một phần của chương trình An ninh Lương thực và Nông nghiệp toàn cầu của Ngân hàng Thế giới.
SAPREP đã giúp những người nuôi ong trên khắp Yemen tăng năng suất và dinh dưỡng mật ong thông qua các phương pháp nuôi ong tốt hơn. Đồng thời, xử lý ong hiệu quả hơn và kỹ thuật lấy mật tốt hơn.
Sáng kiến này cũng cung cấp cho những người nuôi ong tham gia sử dụng công cụ hiện đại, cho phép họ tăng chất lượng và số lượng sản xuất, đồng thời kiếm thêm thu nhập cho gia đình.
Kinh doanh thân thiện
Đối với Salim, việc tận dụng tối đa công việc kinh doanh mật ong của mình đòi hỏi một cam kết quan trọng hàng ngày. Anh kiểm tra tổ ong của mình, quan sát sự di chuyển của ong và lượng mật ong trong tổ. Các yếu tố quan trọng khác cần theo dõi là trữ lượng hạt phấn hoa và mật hoa cũng như tình trạng của ong chúa. Bằng cách quan sát hoạt động của chúng, anh ta có thể quyết định có nên chuyển ong chúa sang các tổ ong khác để tăng sản lượng hay không.
Anh cũng phải có trách nhiệm trong gia đình với bảy đứa con và lối sống, giống như nhiều người nuôi ong ở Yemen, một phần là du mục. Anh dành một phần thời gian của mình để vận chuyển tổ ong đi khắp nơi để tìm kiếm những đồng cỏ nuôi ong tốt nhất, tránh ảnh hưởng xấu nhất của khí hậu khắc nghiệt tại đất nước. Khi đã tìm được một địa điểm thích hợp, anh lập tổ ong của mình cách xa những cánh đồng mà nông dân đang sử dụng thuốc trừ sâu. Nhưng anh thường tranh thủ sự giúp đỡ của dân làng để đảm bảo an toàn cho đàn ong của mình, biến việc trồng mật ong thành một "nỗ lực của cả nhóm".
Salim giờ đây có thể phát triển hoạt động nuôi ong của mình, dù đã trải qua nhiều khó khăn và bản thân phải nỗ lực rất nhiều. Anh nói rằng mình đã được hưởng lợi rất nhiều từ khóa đào tạo của FAO về cách chiết xuất sáp thô và giám sát tốt hơn việc sản xuất phấn hoa.
Là một trong những người thụ hưởng từ Dự án SAPREP, Salim đã nhận được tám tổ ong, một bể chứa nước, một máy phân loại để tách mật ong khỏi sáp và các tấm sáp nền, để ong có thể bắt đầu xây tổ lên 30 tổ ong, giúp tăng sản lượng mật ong và sáp ong.
Thử thách
Không có gì đáng ngạc nhiên, một yếu tố ảnh hưởng lớn đến cả cung và cầu là xung đột tàn phá nhiều tổ ong ở Yemen, đặc biệt là vào thời điểm bắt đầu nổ ra bạo lực vào năm 2015. Nhiều trở ngại mà người nuôi ong gặp phải như đường sá gồ ghề, có liên quan đến xung đột, làm cho việc vận chuyển mật ong, tổ ong và phấn hoa gặp khó khăn. Ngoài ra, còn những khó khăn khác như lượng mưa kém, các loài gây hại bao gồm ong ăn thịt… và sự thiếu thốn cây Sidr, loài cây mang lại hương vị độc đáo cho mật ong của Yemen.
Mật ong Yemen mang lại thu nhập cho khoảng 100.000 người nuôi ong nước này
Bất chấp những trở ngại này, chuỗi giá trị mật ong đóng vai trò quan trọng trong an ninh lương thực và dinh dưỡng ở Yemen và mang lại thu nhập cho khoảng 100.000 người nuôi ong nước này. Tiềm năng còn lớn thúc đẩy FAO và Ngân hàng Thế giới tiếp tục hỗ trợ nông dân chuyển sang nuôi ong như một hoạt động tạo thu nhập thay thế.
Nhờ những sáng kiến như vậy, những người nuôi ong quy mô nhỏ như Salim có thể trụ được trước các thách thức, tiếp tục sản xuất mật ong Yemen nổi tiếng thế giới và mong đợi tương lai tốt hơn.
