Tại Hoa Kỳ, giá thức ăn hữu cơ, chiếm 65% chi phí nuôi gà, đã tăng gần 20% vào năm 2021. Ảnh minh họa: Reuters.
Lý do là khối lượng hàng nhập khẩu chiếm phần lớn nguồn cung của Hoa Kỳ suy giảm, gây ra sự tăng giá đối với thực phẩm, bao gồm cả gà nuôi hữu cơ.
Đậu tương lên giá và các sản phẩm hữu cơ có giá cao hơn đang thúc đẩy lạm phát thực phẩm tại thời điểm người tiêu dùng mong muốn ăn ngon hơn và chú trọng đến sức khỏe trong đại dịch Covid-19. Ngành thực phẩm hữu cơ trị giá 56 tỷ USD của Mỹ cũng đang phải vật lộn với tình trạng thiếu container vận chuyển và thị trường lao động eo hẹp do giá thực phẩm toàn cầu đạt mức cao nhất trong 10 năm.
Các công ty thực phẩm và các nhà sản xuất gà đang gặp phải cú sốc lớn hơn từ giá đậu tương hữu cơ, được vận chuyển trong các container. Dù giá đậu tương thông thường chưa phải mức kỷ lục nhưng vẫn đang ở mức cao nhất trong vòng 7 năm.
Các nhà sản xuất gà hữu cơ đang cắt giảm chi phí hoạt động để bù đắp chi phí thức ăn cao và tranh giành nguồn cung ứng nội địa thay vì ở nước ngoài. Theo ước tính của ngành nông nghiệp, Mỹ nhập khẩu khoảng 70% đậu tương hữu cơ và sản lượng hữu cơ của Mỹ hiện không tăng đủ lượng để bắt kịp với nhu cầu.
Bell & Evans, một nhà sản xuất gà có tuổi đời 127 năm, và có trụ sở tại Pennsylvania, hàng tuần đều sử dụng các loại cây trồng hữu cơ của Mỹ làm thức ăn cho 500.000 - 600.000 con gà và "đang phải cạnh tranh để mua đậu tương với những người mua khác phụ thuộc vào nguồn hàng nhập khẩu trước đây", theo chủ sở hữu Scott Sechler.
"Công ty đã tăng tất cả giá gà trong tháng 7 và có khả năng sẽ cần tăng giá gà nuôi hữu cơ một lần nữa", ông nói. “Chúng ta đang ở trong thời kỳ thách thức nhất kể từ khi thế giới hữu cơ bắt đầu mở ra với việc cho động vật ăn thức ăn hữu cơ và bán protein động vật hữu cơ. Tình hình hiện tại điên rồ giống như trong nhà thương điên".
Nhập khẩu đậu tương hữu cơ của Hoa Kỳ từ tháng 9/2020 đến tháng 8/2021 đã giảm 18% xuống còn khoảng 240.585 tấn, theo dữ liệu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA). Các lô hàng nhập khẩu từ Argentina, nhà cung cấp lớn nhất cho Hoa Kỳ, giảm 30%.
Nhập khẩu từ Ấn Độ giảm 34%, làm trầm trọng thêm xu hướng suy giảm đã có từ trước, sau khi Hoa Kỳ vào tháng Giêng tăng cường các yêu cầu về chứng nhận cây trồng của Ấn Độ là hữu cơ.
Trong khi Hoa Kỳ là nhà xuất khẩu đậu tương thông thường số 2 thế giới, nông dân nước này lại chậm chuyển sang canh tác đậu tương hữu cơ, do đầu tư ban đầu quá lớn và thời gian chuyển đổi dài để đạt được chứng nhận hữu cơ.
Giờ đây, khi xem xét lợi nhuận thu được từ canh tác thông thường trong bối cảnh nguồn cung đậu tương toàn cầu thấp, một số người trồng cho biết không đáng để bỏ thêm tiền và công sức để chuyển sang trồng hữu cơ.
“Mỹ không có đủ ngũ cốc hữu cơ để thay thế tất cả các loại ngũ cốc hữu cơ nhập khẩu", Sechler nhấn mạnh.
Tắc nghẽn
Tình trạng thiếu container vận chuyển sử dụng trong nhập khẩu cây trồng hữu cơ, kèm theo đó là việc tắc nghẽn tại các cảng của Hoa Kỳ đúng thời điểm người mua đang có nhu cầu tiêu dùng lớn, đã đẩy chi phí vận chuyển hàng hóa lên mức kỷ lục.
John Sheppard, Chủ tịch công ty nghiền đậu tương hữu cơ Sheppard Grain của Mỹ cho biết: “Thị trường hàng tiêu dùng đang trả thêm chi phí cho bất cứ container nào mà họ có thể tìm thấy. Sản phẩm nông nghiệp không thể cạnh tranh được".
Công ty dữ liệu hàng hóa Mercaris cho biết, giá đậu tương hữu cơ giao tại Trung Tây Hoa Kỳ vào tháng 9 đạt khoảng 33 USD/giạ, vượt qua mức kỷ lục trước đó đạt khoảng 25 USD/giạ trong năm 2014-15.
Debarshi Sengupta, Giám đốc tài chính của nhà sản xuất gà Farmer Focus, cho biết giá thức ăn hữu cơ, chiếm 65% chi phí nuôi gà, đã tăng gần 20% vào năm 2021. Ông dự đoán giá thức ăn hữu cơ sẽ tăng gần 40% vào cuối năm nay nếu xu hướng giá hiện tại vẫn tiếp tục.
Doanh số bán thực phẩm hữu cơ của Mỹ tăng 12,8% trong năm ngoái lên 56,5 tỷ USD, so với mức tăng 4,6% trong năm 2019, theo Hiệp hội Thương mại Hữu cơ. Năm 2020, thực phẩm hữu cơ chiếm 5,8% doanh số bán thực phẩm vì đại dịch đã thúc đẩy người tiêu dùng ăn nhiều bữa hơn ở nhà và tập trung vào các sản phẩm được coi là có lợi cho sức khỏe.
Nhà sản xuất gà Perdue Farms hy vọng khách hàng chấp nhận mức giá cao hơn một phần do chi phí thức ăn hữu cơ tăng.
"Chúng tôi đang tìm cách tăng cường nguồn cung ngũ cốc hữu cơ trong nước để ngăn chặn sự thay đổi giá trong tương lai", người phát ngôn của công ty Andrea Staub cho biết.
Các công ty thực phẩm và người sử dụng thức ăn chăn nuôi đang đàm phán để mua đậu tương hữu cơ của Mỹ với giá cao từ vụ thu năm nay kéo dài đến vụ thu hoạch năm sau. Nguồn cung trong nước sẽ vẫn còn hạn chế, những người tham gia đàm phán cho biết.
Nông dân Mỹ đã thu hoạch khoảng 170.074 mẫu (68.827 héc-ta) đậu tương hữu cơ vào năm 2019, tăng 37% so với năm 2016, theo USDA. Tổng sản lượng đậu tương, phần lớn là cây biến đổi gen, chiếm 86,4 triệu mẫu (khoảng 35 triệu héc-ta) trong năm nay.
Tại Hoa Kỳ, nông dân phải trồng trọt trong ba năm mà không sử dụng các chất bị cấm, chẳng hạn như hạt giống biến đổi gen và thuốc trừ sâu tổng hợp, để được chứng nhận là hoàn toàn hữu cơ.
Nicole Atchison, Giám đốc điều hành của nhà cung cấp nguyên liệu PURIS Holdings, công ty mua đậu tương hữu cơ của Mỹ, cho biết: “Đây không phải là một ngành công nghiệp có thể chuyển đổi trong một sớm một chiều".
(1 giạ đậu tương, lúa mì = 27,2 kg; 1 giạ ngô = 25,4 kg)
