Tuyên Quang có trên 448.000ha đất lâm nghiệp (chiếm 76% diện tích tự nhiên), diện tích có rừng 426.000ha. Trong đó, diện tích rừng đặc dụng trên 45.000ha, diện tích rừng phòng hộ trên 115.000ha, còn lại là diện tích rừng sản xuất. Diện tích rừng quá lớn, trong khi đó lực lượng kiểm lâm chỉ có 257 biên chế, như vậy trung bình mỗi kiểm lâm phải thực hiện quản lý, bảo vệ 1.731ha rừng.
Thực hiện tốt hơn nữa công tác quản lý bảo vệ rừng, từ năm 2013 tỉnh Tuyên Quang đã thực hiện chính sách hợp đồng thêm nhân viên tuần rừng. Tuy nhiên, một trong những khó khăn gặp phải đó là, việc thực hiện chi trả lương cho lực lượng này quá thấp khiến nhiều nhân viên tuần rừng không đảm bảo đời sống phải bỏ việc, trong khi đó đây được coi là lực lượng nối dài thêm cánh tay quản lý, bảo vệ rừng.
Nâng cao thu nhập cho lực lượng nhân viên tuần rừng và giúp họ gắn bó lâu dài với nghề và ổn định cuộc sống, ngày 6/7/2022, UBND tỉnh Tuyên Quang đã ra văn bản số 2576 về việc điều chỉnh nâng mức tiền công cho nhân viên tuần rừng. Theo văn bản này, UBND tỉnh Tuyên Quang đồng ý điều chỉnh nâng mức tiền công cho nhân viên tuần rừng tại các Hạt Kiểm lâm từ 3,5 triệu đồng/người/tháng lên 5 triệu đồng/người/tháng.
Theo đó, 84 nhân viên bảo vệ rừng hỗ trợ lực lượng kiểm lâm tuần tra bảo vệ, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi xâm hại rừng sẽ được hỗ trợ với mức tiền công của hợp đồng lao động tuần rừng là 5 triệu đồng/người/tháng, có đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và trang bị bảo hộ lao động, tổng kinh phí chi trả là 4 tỷ đồng/năm từ nguồn ngân sách địa phương.
Anh Nông Văn Nhu, nhân viên tuần rừng tại chốt kiểm lâm Khâu Tinh, huyện Na Hang cho biết, từ ngày được chi trả mỗi tháng 5 triệu đồng anh đã có thêm động lực gắn bó với việc hỗ trợ lực lượng kiểm lâm giữ rừng.
Không chỉ đơn thuần là việc tuần rừng và cung cấp thông tin, Nông Văn Nhu còn chủ động, độc lập phát hiện, bắt giữ hoặc hỗ trợ lực lượng Kiểm lâm phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vi phạm pháp luật về lâm nghiệp.
Ông Dương Văn Xy, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Tuyên Quang cho biết, những năm qua nhân viên tuần rừng đã hỗ trợ rất tích cực cho lực lượng Kiểm lâm trong công tác bảo vệ rừng, đặc biệt là trong việc phòng ngừa, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực lâm nghiệp.
Việc tuần tra rừng được thực hiện thường xuyên hơn do được bổ sung lực lượng, các chốt bảo vệ rừng được đặt sâu trong rừng, chốt chặn tại các vị trí quan trọng từ đó đã góp phần thực hiện bảo vệ rừng tại gốc có hiệu quả, hạn chế đáng kể tình trạng săn bắt động vật hoang dã từ rừng; khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép, phát đốt rừng để làm nương rẫy.
Hiện nay, tổ chức bộ máy kiểm lâm từ tỉnh đến cơ sở của tỉnh Tuyên Quang gồm có: Chi cục Kiểm lâm và 8 Hạt Kiểm lâm cấp huyện trực thuộc với 40 Trạm Kiểm lâm và 40 Chốt bảo vệ rừng. Đặc biệt, để bảo vệ tốt toàn bộ diện tích rừng tự nhiên hiện có, tỉnh Tuyên Quang đã kiện toàn, bổ sung 40 chốt bảo vệ rừng được bố trí tại các khu vực trọng yếu, nằm sâu trong vùng lõi rừng đặc dụng, rừng phòng hộ.
Những nhân viên tuần rừng được nâng cao thêm mức thu nhập sẽ giúp cánh tay của lực lượng kiểm lâm thêm được nối dài trong việc giữ, quản lý bảo vệ rừng. Bởi phần lớn những nhân viên tuần rừng là người bản địa nên thông thạo địa hình rừng, hiểu biết sâu rộng về kiến thức bản địa, phong tục, tập quán... đã góp phần nâng cao hiệu quả trong việc nắm bắt thông tin cũng như công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.
Có thêm sự hỗ trợ của các nhân viên tuần rừng, công tác quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang ngày càng được thực hiện tốt hơn. Trong giai đoạn năm 2017 - 2022, lực lượng chức năng tỉnh Tuyên Quang đã kiểm tra, phát hiện và xử lý 2.311 vụ vi phạm quy định về bảo vệ và phát triển rừng, trong đó xử lý hành chính 2.187 vụ, xử lý hình sự 124 vụ, nhờ thực hiện quyết liệt số vụ vi phạm giảm mạnh qua các năm.