Đa số người dân vùng lũ cho rằng sở dĩ họ phải gánh chịu trận lũ lịch sử này nguyên nhân chính là việc xả lũ của đơn vị vận hành hồ Vực Mấu.
Để rộng đường dư luận, chúng tôi đã trao đổi với ông Hồ Ngọc Mai, Giám đốc Cty TNHH MTV Thủy lợi Bắc Nghệ An về công tác xả lũ hồ Vực Mấu vào tối 30/8 rạng sáng ngày 1/10/2013.
Ông Mai cho biết: Lúc 7 giờ sáng 30/9, theo thông báo của đài khí tượng thủy văn TW, hoàn lưu bão số 10 sẽ gây mưa tại Nghệ An từ 150 đến 200mm, nên chúng tôi đã thông báo về các xã vùng hạ du biết tình hình sẽ có mưa lớn và đơn vị quản lý sẽ tiến hành xả lũ. Đến 8 giờ sáng cùng ngày, Xí nghiệp Thủy lợi Hoàng Mai chính thức có Thông báo số 92/TB-XNTL gửi khẩn cấp đến các xã, thị trấn trong vùng.
Đến 19 giờ tối 30/10, khi thấy dung tích nước trong lòng hộ dâng lên đến cao trình 20,59 mét (đạt mức tích nước tối đa) thì bắt đầu cho xả lũ cửa tràn thứ nhất được 45 phút.
Kiểm tra thì thấy nước trong lòng hồ không hề giảm mà còn tăng lên khá nhanh. Trời vẫn mưa xối xả nên 1 tiếng đồng hồ sau chúng tôi quyết định xả thêm tràn thứ 2. Sau đó (từ 2 giờ đến 4 giờ 30 sáng 1/10) phải lần lượt mở cửa xả thêm 3 tràn nữa thế nhưng nước trong lòng hồ vẫn vượt qua cao trình 21,82 mét.
Lượng mưa đo được vào thời điểm xả 3-5 cửa tràn là 421mm. Khi xả đến cửa tràn thứ 3, mà lượng nước trong lòng hồ vẫn tiếp tục dâng cao 3 cm/phút. Nếu không mở tiếp 2 cửa còn lại thì chỉ sau 1 tiếng đồng hồ là lượng nước sẽ cao thêm 2 - 3 m là rất khủng khiếp.
Do đó mặc dù đã xả cả 5 cửa tràn mà đến 9 giờ sáng lượng nước trong hồ vẫn duy trì ở mức 22,7 m. Nói thật, nếu không xả lũ cả 5 cửa tràn thì nguy cơ vỡ đập chắc chắn sẽ xảy ra. Nếu để sự cố này xảy ra thì không chỉ xã Quỳnh Trang mà cả TX Hoàng Mai sẽ bị nước cuốn phăng ra biển.
