Sau khi 3 đàn gia cầm khác ở thung lũng Trung tâm California có kết quả xét nghiệm dương tính với virus cúm gia cầm H5N1, nhiều câu hỏi đã được đặt ra về việc liệu đợt bùng phát ở Hoa Kỳ có nghiêm trọng hơn so với những gì được biết đến hay không, theo Guardian.
Các trường hợp mới được Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) tiết lộ đã nâng tổng số đàn gia súc bị ảnh hưởng tại California lên 8 đàn được phát hiện trong tháng 9/2024.
“Chúng ta thực sự không xét nghiệm đủ,” Meghan Davis, phó giáo sư tại Trường Y tế công cộng Bloomberg thuộc Đại học Johns Hopkins cho biết. Ông cũng nhận xét, rằng việc thiếu xét nghiệm thực sự là một trong những điều đáng kinh ngạc nhất là khi nhìn vào phản ứng của nhà chức trách đối với đợt bùng phát này.
California là tiểu bang thứ 14 công bố các trường hợp nhiễm H5N1 ở bò sữa kể từ khi đợt bùng phát đầu tiên được phát hiện hồi tháng 3/2024. 2 bang New Mexico và Michigan gần đây cũng công bố thêm nhiều trường hợp nhiễm bệnh ở đàn bò sữa.
Tuy nhiên, một số tiểu bang và địa phương đã phản đối việc thử nghiệm trên diện rộng, ở cả động vật lẫn con người.
Tại bang Missouri, bệnh nhân đầu tiên có kết quả xét nghiệm dương tính với cúm gia cầm sau khi không tiếp xúc với động vật. Một người tiếp xúc gần với ca bệnh cũng bị ốm cùng lúc, nhưng đối tượng này không được xét nghiệm cúm và không được xét nghiệm máu để kiểm tra kháng thể H5N1.
Trong khi đó, bang Colorado đã có 9 trường hợp dương tính vào tháng 7 này trong số 109 công nhân chăn nuôi gia cầm. Họ đều xuất hiện các triệu chứng và đồng ý xét nghiệm, nhưng chỉ là một phần nhỏ trong tổng số 663 công nhân đã tiếp xúc gần với đàn gà bệnh, theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).
Tờ Guardian nhận xét: Việc Hoa Kỳ tiếp tục xét nghiệm ở mức thấp, ngay cả đối với những công nhân đã xác nhận tiếp xúc với bệnh nhân, cho thấy những hạn chế của cơ quan liên bang trong ứng phó với dịch bệnh.
Các chuyên gia lo ngại loại virus cúm gia cầm đã lây lan rộng hơn nhiều so với những gì được báo cáo. Mỗi trường hợp mới được phát hiện ở động vật đều làm tăng nguy cơ khiến nhiều người mắc bệnh hơn.
Tại bang California, các trang trại gần đàn gia súc bị ảnh hưởng sẽ tiến hành lấy mẫu sữa số lượng lớn, thông tin từ USDA cho biết.
Xét nghiệm hàng loạt như vậy có thể phát hiện sớm những cá thể ủ bệnh. Sau khi bang Colorado bắt buộc loại xét nghiệm này, cơ quan quản lý đã phát hiện ra nhiều ca dương tính ở 11 đàn bò khác nhau.
Nguồn tin của Guardian cho biết, các quan chức Hoa Kỳ đã cân nhắc đến việc xét nghiệm hàng loạt "kể từ ngày đầu tiên" nhưng đến giờ vẫn chưa ban hành trên diện rộng. Hiện USDA chỉ yêu cầu xét nghiệm H5N1 đối với những con bò sữa đang cho con bú và di chuyển qua bang khác.
Một báo cáo của USDA vào tháng 6/2024 phát hiện ra, rằng loại virus H5N1 rất có thể lây lan qua hoạt động của con người, thông qua các phương tiện vận chuyển không được khử trùng giữa các đàn, hoặc hoạt động nuôi và vắt sữa, hoặc qua quần áo và thiết bị nhiễm bẩn.
Một số lỗ hổng an toàn sinh học khác có thể bao gồm rửa chuồng bò bằng nước tái sử dụng từ các đầm phá bị ô nhiễm bởi những con bò khác và động vật hoang dã. Ngoài ra, một số chuyên gia phỏng đoán, các công ty sữa lớn thường xuyên gửi bê đến các trang trại lớn, nơi có hàng nghìn bê từ nhiều tiểu bang khác nhau, cũng có thể là một nguồn lây.
Thông qua việc giải trình tự gen các mẫu vật phẩm từ 3 đàn bò nhiễm bệnh đầu tiên ở bang California, các nhà khoa học nhận định, virus này có quan hệ mật thiết với chủng virus đang hoành hành ở tiểu bang khác.
Chủng virus được phát hiện ở bò cũng đã lây lan sang các loài động vật khác, bao gồm cả chim hoang dã và chim thuần hóa, mèo, chuột. Trên cơ sở đó, virus có thể lây nhiễm chéo cho các loài động vật khác sau khi thích nghi với bò.
Vacxin phòng virus H5N1 dành cho bò đang được thử nghiệm, tương tự vacxin cho người cũng đang được sản xuất, dù chưa được phép sử dụng.
California là bang sản xuất sữa hàng đầu của Hoa Kỳ, cung cấp khoảng 20% lượng sữa cho toàn bộ quốc gia này. Một đợt bùng phát diện rộng có thể gây ra những tác động kinh tế đáng kể cho người nông dân, đặc biệt khi loại virus này dường như đã tồn tại lâu hơn trong điều kiện môi trường bình thường.
Trong lúc chờ những hướng dẫn chính thức, Phó giáo sư Meghan Davis đề nghị doanh nghiệp và bản thân người lao động suy nghĩ một cách nghiêm túc về các biện pháp bảo hộ. Ông cũng khuyến cáo, các bên liên quan nên chủ động hơn trong công tác phòng chống dịch bệnh, giúp đảm bảo phát hiện sớm cũng như ứng phó sớm với mầm bệnh.
"Những người làm việc trong trang trại có nguy cơ cao nhất bị nhiễm virus từ động vật bị bệnh. Nếu họ và động vật mà họ chăm sóc không được phát hiện, điều đó có thể tạo ra rủi ro mới cho những người khác", Davis nói.
