Nhãn xuồng da bò ở xã Khánh Hòa có đặc tính cơm vàng, thịt dầy, vị ngọt thanh nên được thị trường rất ưa chuộng. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Những năm gần đây, nhãn xuồng cơm vàng ở xã Khánh Hòa (huyện Châu Phú – An Giang) được nhiều người biết đến đã khẳng định thương hiệu trong và ngoài tỉnh An Giang. Những trái ngọt này có được là nhờ bà con nông dân nơi đây mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng.
Câu chuyện đưa cây nhãn xuồng da bò về xã Khánh Hòa bắt đầu từ ông Nguyễn Văn Thẳng, nông dân kỳ cựu ở ấp Khánh An, xã Khánh Hòa, huyện Châu Phú, tỉnh An Giang. Ông Thẳng kể, năm 2000 khi đến chơi nhà một người bạn ở tỉnh Vĩnh Long được chủ nhà đãi nhãn xuồng cơm vàng ăn thấy ngon nên mua ít cây giống về trồng. Khi ấy, mọi người trong xóm thấy ông cải tạo 1ha đất lúa kém hiệu quả sang trồng nhãn và xoài (trong đó có 3 công nhãn và 7 công trồng xoài), nhiều người nói xứ lúa mà đi trồng nhãn. Sau một thời gian chăm sóc, cây nhãn xuồng da bò bắt đầu cho trái ai nấy trong xóm đều ngỡ ngàng.
Được quả ngọt, ông Thẳng vui mừng chọn những trái nhãn ngon, cơm dầy đem ra mời gia đình và bà con trong xóm cùng ăn. Ai cũng khen trái nhãn tròn đẹp và ăn có vị ngọt thanh khó tả, ngon hơn cả những loại nhãn trồng ở xứ khác. Nhận thấy nhãn xuồng có giá trị kinh tế cao được người tiêu dùng ưa chuộng, lại phù hợp với vùng đất xã Khánh Hòa nên ông Thẳng đã mạnh dạn chuyển tất cả đất nông nghiệp của gia đình sang trồng nhãn xuồng.
Nhãn xuồng da bò ở xã Khánh Hòa trồng theo tiêu chuẩn VietGAP nên nhận được lời mời hợp tác của một số doanh nghiệp để xuất khẩu sang Úc, Hoa Kỳ. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Sau hơn 5 năm chăm sóc, vườn nhãn xuồng da bò của nhà ông Thẳng đã cho trái với sản lượng ước tính 800kg/công. Hiện nay giá nhãn xuồng cơm vàng bán tại vườn với giá 55.000 – 60.000 đồng/kg, còn bán lẻ 65.000-70.000 đồng/kg, doanh thu hơn 40 triệu đồng/công. Nhờ vào cây nhãn mà cuộc sống của gia đình ông Thẳng đã khấm khá hơn.
Từ khoảng tháng 5 đến tháng 7 âm lịch hàng năm là thời điểm nhãn xuồng cơm vàng Khánh Hòa bắt đầu bước vào thu hoạch chính vụ. Do có nhiều kinh nghiệm trong canh tác nhãn nên hầu như năm nào vườn nhãn của ông Thẳng cũng thu hoạch sớm hơn lịch thời vụ và bán được giá rất cao.
Thấy ông Thẳng trồng nhãn có hiệu quả nên nhiều hộ ở xã Khánh Hòa bắt đầu làm theo. Diện tích nhãn xuồng da bò trong xã Khánh Hòa ngày càng được mở rộng. Năm 2018, Tổ hợp tác nhãn xuồng Khánh Hòa đã được thành lập với 20 thành viên tham gia sản xuất trên diện tích 20ha.
Sau khi thành lập, Tổ hợp tác nhãn xuồng Khánh Hòa vận động xã viên sản xuất nhãn áp dụng các tiến bộ kỹ thuật canh tác an toàn. Các thành viên tham gia trồng nhãn theo chuẩn VietGAP sản phẩm của Tổ hợp tác đã được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm.
Sau thời gian Tổ hợp tác nhãn xuồng Khánh Hòa hoạt động hiệu quả, nay đã nâng lên thành Hợp tác xã (HTX) do ông Nguyễn Văn Thẳng làm giám đốc. Hiện nay, HTX nhãn xuồng Khánh Hòa có 25 xã viên tham gia, với diện tích canh tác 41ha và đang trong giai đoạn mở rộng diện tích, tăng thêm thành viên.
Ông Lương Hoàng Tuấn, Trưởng trạm Trồng trọt và BVTV huyện Châu Phú (An Giang) cho biết: Đến nay, diện tích trồng nhãn xuồng cơm vàng ở xã Khánh Hòa, huyện Châu Phú gần 140ha, tập trung nhiều nhất ở ấp Khánh An và Khánh Mỹ, dự kiến mỗi năm cung ứng ra thị trường trên 600 tấn nhãn.
Nhãn xuồng cơm vàng da bò giá bán lẻ từ 65.000-70.000 đồng/kg. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.
Đến nay, tất cả diện tích nhãn xuồng cơm vàng Khánh Hòa đều được canh tác theo tiêu chuẩn VietGAP, đạt sản phẩm OCOP 3 sao. Nhờ có vùng trồng lớn, được đánh giá cao về chất lượng (cơm nhãn ráo, hạt nhỏ, mùi thơm, vị ngọt thanh), đủ điều kiện liên kết tiêu thụ vào hệ thống siêu thị, chuỗi cửa hàng nông sản. HTX Khánh Hòa còn nhận được lời mời hợp tác với doanh nghiệp xuất khẩu nông sản sang Úc, Hoa Kỳ. Hiện nay, vùng trồng nhãn xuồng da bò Khánh Hòa đang chờ cấp mã số vùng trồng để tiện cho việc truy xuất nguồn gốc.
