Trong ngày đầu tiên triển khai tiêm vacxin phòng Covid-19 cho phụ nữ mang thai, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM) đã triển khai tiêm cho 250 thai phụ, không ghi nhận bất thường.
Mới đây, Bộ Y tế đã ban hành văn bản hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước khi tiêm vacxin phòng Covid-19, trong đó bổ sung phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên có thể tiêm các loại vacxin phòng Covid-19, trừ vacxin Sputnik-V.
Quyết định này là tin vui cho hàng triệu bà mẹ vừa bắt đầu hành trình nuôi con, chuẩn bị làm mẹ trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19. Bởi vacxin là chìa khóa quan trọng nhất để sớm chiến thắng dịch Covid-19.
Theo các chuyên gia, khi mắc Covid-19, phụ nữ mang thai dễ bị tổn thương hơn, do virus SARS-CoV-2 tấn công chủ yếu các cơ quan như phổi và hệ tim mạch – đây lại là hai cơ quan chịu áp lực rất lớn trong thai kỳ.
Theo BS.CKII Nguyễn Bá Mỹ Nhi, Giám đốc Trung tâm Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa Khoa Tâm Anh TP.HCM, phụ nữ mang thai nếu chẳng may mắc Covid-19 sẽ là gánh nặng cho phụ nữ mang thai lớn hơn gấp cả trăm lần so với người bình thường. Bởi, khi người mẹ phải thở máy, chạy ECMO, dùng kháng sinh liều cao, tốn kém chi phí điều trị, em bé có nguy cơ sinh non, lây nhiễm bệnh,… thậm chí đe dọa tính mạng. Nguy hiểm hơn, virus SARS-CoV-2 liên tục đột biến, gây ra bệnh cảnh nặng hơn rất nhiều ở nhóm phụ nữ mang thai.
Thực tế, phụ nữ đang mang thai vẫn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm từ nhiều nguồn khác nhau, từ ngoài xã hội cho đến trong gia đình, đi khám thai hay giải quyết những việc cấp thiết khác… Do đó, việc chủ động phòng ngừa Covid-19 là điều rất quan trọng.
Sau khi khám sàng lọc, nhân viên y tế sẽ hỏi tuổi thai với trường hợp bệnh lý (nếu có) của phụ nữ mang thai, giải thích nguy cơ và lợi ích tiềm năng. Phụ nữ mang thai từ 13 tuần nếu đồng ý tiêm chủng sẽ thực hiện tiêm và theo dõi tại cơ sở y tế có khả năng cấp cứu sản khoa theo khuyến cáo của Bộ Y tế.
Theo các chuyên gia, các loại vacxin phòng Covid-19 được sử dụng hiện nay đều trải qua quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế. WHO cho biết, hiện chưa có bằng chứng nào được ghi nhận về ảnh hưởng của vacxin lên sức khỏe của thai nhi. Thậm chí, việc tiêm vacxin cho thai phụ không chỉ tạo được miễn dịch cho chính bản thân người mẹ, mà còn có khả năng tạo được miễn dịch cho thai nhi vì kháng thể được truyền qua nhau thai.
Theo bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi, vacxin phòng Covid-19 sẽ không tác động đến gen, biến đổi, hình thái học của cả thai kỳ đối với thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và thai kỳ tự nhiên.
Sau khi tiêm thường sẽ có một vài triệu chứng “giả cúm” như sốt nhẹ, mệt mỏi, đau cơ… và thường sẽ tự khỏi trong vịng 2-3 ngày sau tiêm. Trong trường hợp sốt cao, lạnh run có thể dùng thuốc hạ sốt để giảm triệu chứng khó chịu. Nếu xuất hiện tình trạng khó thở nôn nao, đi ngoài… thai phụ nên đến ngay bệnh viện kiểm tra.
Ngoài ra, bác sĩ Nguyễn Bá Mỹ Nhi cho biết, sau khi tiêm vacxin Covid-19, thai phụ cần khám sức khỏe thai nhi định kỳ để được thăm khám, sàng lọc một số các yếu tố nguy cơ, các bác sĩ sẽ tư vấn các yếu tố đa thai cho người mẹ. Hiện tại tất cả các dữ liệu trên thế giới về sản khoa không cho thấy có sự khác biệt nào giữa thai đơn và thai đa trong vấn đề tiêm vacxin phòng Covid-19.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm khuyến cáo, không nên có tâm lý “kén chọn”, chờ đợi, trì hoãn hoặc từ chối tiêm chủng. Nếu có cơ hội và đủ điều kiện, cam kết tiêm chủng, phụ nữ mang thai và cho con bú nên tiêm đủ 2 mũi vacxin phòng Covid-19 càng sớm càng tốt khi các phương châm “tiêm đến đâu an toàn đến đó”, đảm bảo tuân thủ chặt chẽ từng khâu, từng bước tại tất cả các cơ sở tiêm chủng.
Theo quy định của Bộ Y tế, phụ nữ mang thai cần được tiêm vacxin phòng Covid-19 ở các cơ sở y tế có cấp cứu sản khoa. Tại TP.HCM, Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, Bệnh viện TP Thủ Đức là các đơn vị đầu tiên triển khai tiêm vacxin phòng Covid-19 cho phụ nữ mang thai từ 13 tuần tuổi trở lên.
Hiện một số bệnh viện tư nhân như Bệnh viện Mỹ Đức, Bệnh viện Tâm Anh… cũng đang xin phép Bộ Y tế, Sở Y tế TP.HCM thực hiện tiêm vacxin phòng Covid-19 cho thai phụ.
