Nông dân ngã ngửa vì trồng phải bưởi Diễn 'đểu'

Trong khoảng hơn chục năm trở lại đây, quả bưởi Diễn “lên ngôi” khi nó được hầu hết các gia đình ở miền Bắc nước ta chọn mua để ăn Tết. Không những vậy, bưởi Diễn còn được tiêu thụ rất mạnh tại các tỉnh miền Trung, miền Nam bởi màu quả vàng ruộm đẹp mắt, mùi thơm quyến rũ cùng chất lượng ngon ngọt khó quên. Khi người tiêu dùng đón nhận nhiệt tình, sức tiêu thụ mạnh, cũng là lúc nông dân rất nhiều nơi đưa giống bưởi Diễn vào trồng.

Tuy nhiên, trong số nhiều hộ gia đình đã thành công với giống bưởi Diễn khi mua được cây giống tốt, chất lượng ngon ngọt “chuẩn vị”, cũng không ít nông dân nhận “quả đắng” khi trồng phải bưởi Diễn không ngon, giống bị lai tạp… nên khi cây bưởi cho quả bán không được, hoặc bán rẻ mà vẫn không có người mua.

Trường hợp của bà Lê Thị Lan (57 tuổi, xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội) là một ví dụ. Cách đây 10 năm, thấy một số hộ trong khu vực đưa giống bưởi Diễn trồng trên đất lúa cho thu nhập khá cao, giá trị kinh tế gấp cả chục lần cấy lúa hay trồng rau màu nên bà Lan đã quyết định vược 2 sào đất, đầu tư mua giống bưởi Diễn về trồng. Bà Lan tìm mua cây giống tại một hộ dân chiết ghép tại xã bên cạnh với giá rẻ mà không lường trước được hậu quả về sau.

Sau 6 năm, vườn bưởi cho quả, bà ngã ngửa vì bưởi có vị đắng nhiều hơn ngọt, đã vậy lại không hề mọng nước. Thoạt đầu, nghe hàng xóm nói do bưởi mới bói quả, cây còn non nên chất lượng quả sẽ đắng và phải sau vài ba năm chất lượng sẽ được nâng lên, ăn không còn vị đắng nữa…(?!) nên bà Lan cũng tin và hi vọng.

Thế nhưng, đợi năm 2, năm 3, thậm chí là năm thứ 4 tính từ lứa quả bói, chất lượng bưởi nhà bà vẫn đắng nên bưởi bán không ai mua, hoặc có bán được thì cũng rẻ vô cùng. Vụ bưởi Tết Quý Mão vừa rồi, nhà bà Lan còn ế tới cả ngàn quả bưởi không bán được, thậm chí mang cho bà con họ hàng họ cũng không muốn nhận bởi chất lượng quá dở.

Bà Lan tâm sự: “Nhà tôi đầu tư biết bao nhiêu công sức, tiền bạc cho vườn bưởi với hi vọng sẽ đổi đời, nào ngờ những mùa bưởi gần đây đều quá thất vọng bởi bưởi sai quả nhưng bán không được vì không ngon. Các hộ hàng xóm trồng giống bưởi ngon ngọt, không có vị đắng bán 25.000 đến 30.000 đồng/quả vẫn “cháy hàng", trong khi bưởi nhà tôi bán 5.000 đồng/quả vẫn không ai muốn mua…”.

Cũng theo bà Lan, nếu tình cảnh cứ như thế này, chất lượng quả vẫn đắng nhiều hơn ngọt thì sang năm bà chỉ còn nước chặt hết cả vườn để tìm mua giống cây bưởi Diễn mới “chuẩn vị” mang về trồng thay thế…

Cùng tình cảnh như bà Lan, gia đình chị Trần Thị Hương (46 tuổi ở xã Tráng Việt, huyện Mê Linh, Hà Nội) cũng điêu đứng mấy năm nay vì trồng phải giống bưởi Diễn có chất lượng không ngon nên bán không được. Chị Hương kể: “Cách đây 8 năm, tôi đưa bưởi Diễn vào trồng nhưng lại không mua cây giống ở trung tâm uy tín (giá cây giống bưởi ở trung tâm uy tín khá đắt, tới 80.000 đồng/cây) mà lại ham rẻ mua của một hộ dân tự chiết ghép trong vùng với giá chỉ 40.000 đồng/cây. Khi cho quả, chất lượng bưởi quá kém, không ngon nên bán không được, hoặc bán được rất ít…”.

Vụ bưởi năm rồi, nhà chị còn ế tới hơn 2.000 quả, bán không ai mua, mang cho người ta còn không muốn lấy vì bưởi không chỉ khô mà ăn rất đắng...

Còn rất nhiều người dân đã thất bại với giống bưởi Diễn kém chất lượng không thể kể hết, nhưng chỉ với 2 trường hợp nêu trên cũng đủ nói lên rằng, việc lựa chọn giống tốt là rất quan trọng. Chính vì vậy, trước khi gieo trồng cây gì, nhất là những loại cây trồng lâu năm như cây bưởi, người dân cần hết sức thận trọng trong việc chọn mua cây giống. Bởi với cây ăn quả, phải mất nhiều năm cây mới ra quả, chứ không giống như các cây trồng ngắn ngày.

Tuyệt đối không nên ham rẻ mà mua cây giống trôi nổi ngoài thị trường với những lời quảng cáo đầy mỹ miều hấp dẫn. Hãy tới các viện, trung tâm cây giống có uy tín để mua, dẫu ở đó giá cây giống có đắt đỏ hơn đôi chút nhưng người dân sẽ được “bảo hành” về chất lượng cây trồng cũng như sản phẩm sau này…