Nuôi cá nác hoa

Chi cục Thủy sản Ninh Bình vừa tổng kết giai đoạn 1 đề tài “Nghiên cứu hoàn thiện quy trình nuôi cá nác hoa thương phẩm tại vùng bãi bồi ven biển huyện Kim Sơn”, mở ra một hướng mới cho phát triển kinh tế cho nông dân các vùng bãi triều ven biển, vùng cửa sông, cửa lạch các tỉnh miền Bắc.

Với mục tiêu bảo tồn và phát huy hiệu quả của loài cá nác hoa, một nguồn lợi thủy sản của vùng nước lợ ven biển đang có nguy cơ bị hủy diệt do bị khai thác, đánh bắt tràn lan, đề tài được triển khai thực hiện trong 2 năm 2014 -2015 với quy mô thả nuôi 67,5 vạn con trên diện tích 1,5 ha.

Tổng kết giai đoạn 1 cho thấy, sau hơn 8 tháng thả nuôi đã cho kết quả rất khả quan. Từ con giống có kích cỡ bình quân 6 - 7 gr/con được khai thác trong tự nhiên hiện đã đạt trọng lượng bình quân 15 gr/con, tỷ lệ sống đạt trên 70%.

Dự kiến năng suất đến khi thu hoạch (khi kết thúc dự án vào tháng 12/2015) đạt 3 tấn/ha. Với giá bán hiện tại khoảng 200.000 đồng/kg thì 1,5 ha nuôi cá nác hoa thương phẩm sẽ cho thu lãi trên 100 triệu đồng.

Chủ nhiệm đề tài Phạm Huy Trung cho biết: Cá nác hoa có tên khoa học là Boleophthalmus pectinirostric là loài cá nước lợ kích thước nhỏ, cơ thể không có vẩy, hình thuôn dài, nhẵn bóng, đầu to hơn thân không nhiều, có 2 mắt lồi lên phía trên đầu trông như mắt ếch.

Thân và vây có màu nâu đất và điểm những chấm màu xanh nhạt nên gọi là cá nác hoa. Vây lưng chia làm 2 phần, phần trước phát triển hơn phần sau, khi dựng lên trông như cánh buồm. Miệng cá rộng, mang phồng to. Cá có chất lượng thơm ngon, được người tiêu dùng ưa chuộng nên giá bán rất cao.

Cá nác hoa phân bố và sinh sống trong hang hốc dọc theo các bãi lầy ở cửa sông không ngập quá 2 m nước. Khi thủy triều xuống thì cá chui ra, nhất là những ngày nắng ráo để kiếm ăn. Cá có khả năng di chuyển trên mặt bùn khá nhanh. Nhờ khả năng đặc biệt, chúng có thể sống được cả trên cạn và dưới nước.

Khi còn nhỏ, cá nác hoa sử dụng thức ăn là động vật phù du, tảo đáy, mùn bã hữu cơ, khi lớn ăn các loài giáp xác cỡ nhỏ. Ngoài tự nhiên, cá có 5 tuổi với chiều dài khoảng 13 cm, trọng lượng 13 - 15 gr. Cá thành thục từ một năm trở lên, mùa sinh sản từ tháng 4 đến tháng 9 với các tỉnh miền Bắc và quanh năm với các tỉnh phía Nam.

Đánh giá về tính hiệu quả của việc nuôi thử nghiệm giống cá nác hoa trên vùng rừng ngập mặn ở huyện Kim Sơn, nhiều hộ dân tham gia mô hình cho rằng, đây là đối tượng nuôi ít bị bệnh, yêu cầu về điều kiện trang thiết bị, ao đầm tương đối đơn giản, đầu tư vốn không cao, kỹ thuật nuôi đơn gian, đầu ra thuận lợi, giá bán và lợi nhuận cao nên thích hợp với nông dân.

Tuy nhiên, một trong những khó khăn của việc nhân rộng mô hình là thiếu con giống do khai thác từ tự nhiên đang bị hạn chế.