Phát triển kinh tế ngoại thành và xây dựng NTM của Hà Nội

Cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn trong năm 2010 đã có bước chuyển rõ rệt: nông nghiệp 29,53%; tiểu thủ công nghiệp, làng nghề 41,12%; thương mại dịch vụ, du lịch 29,35%. Khu vực nông thôn hiện có 1.270/2.268 làng có nghề, trong đó có 272 làng được công nhận là làng nghề, hàng năm sản xuất ra giá trị hàng hóa 7.356,42 tỷ đồng.

Các khu, cụm công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp làng nghề của Hà Nội phát triển mạnh cả về quy mô và số lượng. Hệ thống thủy lợi được quan tâm đầu tư, cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất nông nghiệp và phục vụ đời sống dân sinh. Hệ thống giao thông nông thôn đã được quan tâm đầu tư xây dựng tương đối tốt đã cơ bản đáp ứng phát triển kinh tế xã hội cũng như nhu cầu đi lại, sinh hoạt của nhân dân.

Cuối năm 2009 có 84% dân số khu vực nông thôn được sử dụng nguồn nước sinh hoạt hợp vệ sinh, trong đó có trên 30% được sử dụng nước sạch theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế. Kinh tế trang trại phát triển mạnh tạo công ăn việc làm cho hàng vạn lao động khu vực nông thôn.

Đời sống vật chất của người dân không ngừng được cải thiện. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2008 là 10,2 triệu đồng/người/năm đến 2009 là 11,26 triệu đồng/người/năm và đến tháng 6/2010 ước là 12 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo nông thôn theo chuẩn nghèo của Thành phố tháng 3/2009 xấp xỉ 10% đến tháng 12/2009 còn 9,27%. Tỷ lệ lao động trong độ tuổi đang làm việc trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp hiện nay là 57,85% (giảm 5,15% so với năm 2008).

Thực hiện kết luận của Ban Bí thư Trung ương tại Thông báo số 238-TB/TW ngày 7/4/2009 về Đề án “Chương trình xây dựng thí điểm mô hình NTM  trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá”; và công văn số 01-CV/BCĐTW ngày 13/4/2009 của Ban Chỉ đạo Chương trình Trung ương về xây dựng thí điểm mô hình NTM tại xã Thụy Hương - Chương Mỹ; Thành phố đã tập trung chỉ đạo các Sở, ngành và huyện Chương Mỹ, xã Thụy Hương triển khai và tổ chức thực hiện.

Kết quả đến nay nhiều công trình đồng loạt được triển khai, tính đến tháng 6/2010 có 13/19 tiêu chí cơ bản đạt (từ 95 - 100%) là: Quy hoạch, giao thông, thuỷ lợi, điện, trường học, cơ sở văn hoá, bưu điện, nhà ở dân cư, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, hệ thống tổ chức chính trị vững mạnh và an ninh trật tự xã hội được giữ vững. Có 6/19 tiêu chí đạt ở mức trên dưới 75% là: cơ cấu lao động, thu nhập, chợ nông thôn, tỷ lệ hộ nghèo, văn hoá và môi trường. Tổng khối lượng đã thực hiện: 70/105,9 tỷ đồng, trong đó: Ngân sách Trung ương và Thành phố: 52,4 tỷ đồng; ngân sách huyện: 10 tỷ đồng; doanh nghiệp: 3 tỷ đồng; dân đóng góp: 4,6 tỷ đồng.

Để có thêm kinh nghiệm trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện xây dựng NTM, Thường trực Thành ủy đã chỉ đạo mở rộng thêm điểm mô hình NTM của thành phố. Chọn điểm xây dựng NTM tại 3 xã: Mai Đình, huyện Sóc Sơn; Song Phượng, huyện Đan Phượng và xã Đại Áng, huyện Thanh Trì.

Đến nay, các xã đang khẩn trương thực hiện những công việc xây dựng NTM  theo thẩm quyền của địa phương, cụ thể: Xã Song Phượng đã và đang thực hiện 25 dự án (giao thông 29; thủy lợi 8; văn hoá 6; UBND xã và HTXN 2; giáo dục 14; y tế 3; môi trường 8; an ninh - quân sự 1; hạ tầng khác 2), đã được giao kinh phí 2010 là 53.163,495 triệu, đã giải ngân đến hết quí 3/2010 là 25.000 triệu.

Xã Đại Áng - Thanh Trì đã và đang triển khai thực hiện 6 dự án xây dựng nhà văn hoá, hệ thống thủy lợi, hệ thống đèn chiếu sáng công cộng, nuôi trồng thủy sản với tổng kinh phí 15 tỷ, đã được cấp 12,6 tỷ, đã giải ngân 9 tỷ.

Xã Mai Đình đã và đang thực hiện 11 dự án xây dựng nhà văn hoá xã, đường giao thông, trường học, nhà văn hóa thôn, sản xuất lúa chất lượng cao, thủy lợi nội đồng, củng cố lại HTXNN hoạt động theo đúng luật HTX 2003. Tổng kinh phí phê duyệt 30 tỷ, được cấp 15 tỷ, đã giải ngân tới hết quí 3/2010 là 5,5 tỷ đồng. (Còn nữa)

(*): Tác giả là Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn Hà Nội