Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê về Chỉ số giá sinh hoạt theo không gian (SCOLI), trong vài năm gần đây chi phí sinh hoạt của tỉnh Quảng Trị thường ở mức thấp nhất. Vì vậy, phần lớn các mặt hàng trong nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống... có mức giá thấp.
Vì vậy, các runner tham gia Quảng Trị Marathon 2024 - Hành trình về đất lửa sẽ được thưởng thức những món ăn độc đáo Top 100 món ẩm thực gây thương nhớ của vùng đất nắng gió Quảng Trị với giá cả rẻ nhất mà không cần phải quá lo lắng đến túi tiền.
Bún hến Mai Xá nức tiếng gần xa
Bún hến Mai Xá gây thương nhớ bởi hương vị đặc trưng xứ Quảng. Ảnh: Võ Dũng.
Từ TP Đông Hà, thực khách di chuyển khoảng 5-6 km theo QL 9D về hướng Đông sẽ đến làng Mai Xá, xã Gio Mai, huyện Gio Linh. Tại đây, bạn sẽ được thưởng thức bún hến, thứ đặc sản đã lọt Top 100 món ẩm thực, đặc sản tiêu biểu Việt Nam theo bộ tiêu chí công bố giá trị ẩm thực, đặc sản Việt Nam của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam.
Điểm nhấn tạo nên hồn cốt của món bún hến Mai Xá chính là con chắt chắt được người dân cào lên từ đáy sông Hiếu, sông Thạch Hãn.
Phần nước luộc chắt chắt làm nước dùng; ruột được xào cùng hành, ném, cho cho đến khi săn lại. Tô bún hến Mai Xá gồm có bún tươi, hến xào và trên cùng là các loại rau thơm.
Khi ăn, thực khách có thể chan thêm nước dùng ít hoặc nhiều tùy sở thích. Món bún hến Mai Xá sẽ ngon hơn khi ăn kèm chút nước mắm Cửa Việt, ớt, tỏi nhưng ngon nhất vẫn là muối hột giã với ớt xanh, gừng tươi.
Nem lụi chợ Sãi
Từ những nguyên liệu rất đơn giản, người dân Quảng Trị chế biến thành món nem lụi chợ Sãi. Đây cũng là một đặc sản bạn không nên bỏ qua khi đến Quảng Trị. Ảnh: Võ Dũng.
Nem lụi chợ Sãi, xã Triệu Thành, huyện Triệu Phong cũng lọt vào Top 100 món ẩm thực đặc sản, sản vật Việt Nam được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và Tổ chức Top Việt Nam công bố năm 2020. Thực phẩm chính để làm nem lụi chợ Sãi là thịt lợn xay, da lợn thái chỉ và thính cùng các gia vị quen thuộc.
Để làm được que nem lụi có độ dai ngon, nguyên liệu phải là thịt lợn còn tươi được xay thật nhuyễn và quết nhiều lần như làm giò. Da lợn được thái chỉ nhỏ rồi cùng với các loại gia vị như đường, tiêu, bột ngọt… trộn lẫn với thịt đã xay; nặn thịt thành từng viên tròn hoặc dài bằng ngón tay, xâu vào que tre nhỏ đã được vót nhọn, sau đó đem nướng trên bếp than rực hồng.
Ăn nem lụi là kiểu ăn “đa vị” nên phải được ăn đúng cách mới cảm nhận được hết cái ngon, cái tinh túy của món ăn. Ở Quảng Trị, nem lụi được ăn kèm với bánh tráng cùng hỗn hợp nhiều loại rau sống như dưa chuột, chuối chát, xoài xanh thái lát mỏng, gỏi đu đủ chua ngọt, rau thơm…
Người nướng có kinh nghiệm có khi chỉ cần nhìn màu sắc, ngửi mùi thơm của món ăn là đã biết được sản phẩm đã đạt chất lượng hay không.
Khi ăn, que nem lụi sẽ được đặt vào giữa miếng bánh tráng mỏng. Thực khách nhẹ nhàng rút que tre ra khỏi miếng thịt rồi lần lượt xếp các loại rau ăn kèm theo ý thích, cuốn tấm bánh tránh lại rồi chấm ngập với nước lèo, một loại nước chấm được chế biến từ hỗn hợp các loại thực phẩm như gan lợn, đậu phụng, mè trắng, đậu tương, dứa… có vị béo ngậy, ngọt bùi rất đặc trưng.
Rất đơn giản trong cách chế biến nhưng món nem lụi chợ Sãi nướng sẽ gây “thương nhớ” cho thực khách nếu đã 1 lần nếm thử.
Cháo bột vịt Đông Hà
Cháo bột vịt đặc trưng cho văn hóa ẩm thực của người dân Quảng Trị. Ảnh: Võ Dũng.
Cháo bột vịt là món ăn bình dân quen thuộc với nhiều người dân Quảng Trị. Món ăn này thường được bày bán vào buổi xế chiều trên các vỉa hè, trong những quán ăn nhỏ nhưng luôn tấp nập người ăn.
Để có một bát cháo vịt hấp dẫn, người bán phải có những bí quyết riêng. Vịt để nấu cháo là loại vịt cỏ, thịt chắc, ít mỡ. Vịt sau khi làm sạch được chặt thành từng miếng vừa ăn, ướp với củ nén và gia vị rồi um liu riu lửa; khi mùi thơm ngào ngạt của củ nén, thịt vịt và các loại gia vị hòa quyện với nhau thì cho thêm nước nóng vào rồi tiếp tục đun nhỏ lửa đến khi nước ngọt, vịt mềm mới cho bột vào.
Cũng nhào từ bột gạo nhưng sợi bột để nấu cháo bột vịt thường được cắt to hơn một chút. Bột vừa chín thì bớt củi, chỉ để lại một ít than hồng vừa đủ giữ nóng nồi cháo, sao cho từ tô cháo đầu tiên đến tô cuối cùng, sợi bột không bị nhão và giữ được nguyên vị của nó. Tô cháo bột vịt chuẩn vị sẽ có miếng thịt mềm, bột không quá dai, nước dùng thì ngọt, thơm.
Lớp nước béo vàng ươm sóng sánh là màu vàng đặc trưng của mỡ vịt khiến tô cháo bột không bị lẫn với bất cứ món ăn nào khác. Đặc biệt, cháo bột vịt không thể thiếu chén nước mắm gừng ăn kèm. Người bán thường làm sẵn một hũ nước mắm gừng to, đỏ rực màu ớt lẫn với gừng băm nhuyễn, khi khách ăn thì múc ra chén nhỏ dùng kèm.
Gỏi tép nhảy bàu Trạng
Hãy một lần nếm thử món gỏi tép nhảy bàu Trạng để thấy được hương vị độc đáo của món ăn này. Ảnh: Võ Dũng.
Xã Vĩnh Tú, huyện Vĩnh Linh được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho những bàu nước mát rượi với lượng tôm tép đánh bắt tự nhiên khá lớn. Không chỉ phục vụ nhu cầu ăn uống của người dân địa phương mà giờ đây, sản vật này còn được chế biến thành nhiều món ăn ngon và trở thành nét ẩm thực độc đáo của Quảng Trị lọt vào top 100 món ăn đặc sản của 63 tỉnh, thành Việt Nam.
Tép bàu Trạng thường xuất hiện nhiều từ tháng 3 đến tháng 5 âm lịch, lúc vụ mùa của người dân vừa xong. Tép bàu Trạng có vị ngọt, thơm và được chế biến thành nhiều món ăn dân dã nhưng hấp dẫn như: Tép rang, gỏi tép trộn đu đủ, nhân bánh xèo, tép um cuốn bánh tráng, mắm tép… Một trong những món ăn độc đáo được chế biến từ tép mà ai cũng muốn được một lần thưởng thức đó là gỏi tép nhảy được đánh bắt ngay tại bàu.
Tép sau khi được vớt ra khỏi chậu nước muối (ngâm tầm 10 - 15 phút) sẽ được cho vào một chiếc tô lớn cùng các nguyên liệu như rau thơm, ngò tây, xoài xanh, tiêu xanh, ớt, tỏi được cắt nhỏ và giã nhuyễn. Chanh vắt nước, lọc bỏ hạt rồi đổ vào tô đựng tép, nhanh tay đậy nắp lại, lắc thật kỹ để tép thấm hết gia vị.
Khi ăn, thực khách sẽ lấy một miếng bánh đa nem rồi gắp một nhúm cải non, xúc một thìa tép đang búng tanh tách, quấn tất cả lại với nhau, chấm vào chén xì dầu pha với mù tạt rồi thưởng thức. Cảm nhận đầu tiên của người ăn là vị cay nồng của mù tạt xông thẳng lên mũi, tiếp theo vị ngọt, giòn của tép và các loại rau ăn kèm, vị bùi bùi của lạc rang hòa quyện làm một.
Quảng Trị Marathon 2024 - Hành trình về Đất lửa do UBND tỉnh Quảng Trị và Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức. Công ty Cổ phần Vũ Media (VRace) là đơn vị tư vấn, vận hành giải chạy.
Giải diễn ra ngày 15 và 16/6/2024 tại thành phố Đông Hà và thị xã Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị với 3 cự ly tranh tài 21km, 10km và 5km. Giải dự kiến thu hút khoảng 3.000 vận động viên tham dự, là hoạt động mở màn cho chuỗi sự kiện Lễ hội Vì Hòa bình năm 2024 lần đầu tổ chức tại Quảng Trị.
Link chính thức đăng ký BIB Quảng Trị Marathon 2024 - Hành trình về đất lửa.
