Mở đợt cao điểm rà soát tàu cá chưa đăng ký, đăng kiểm, mất giấy phép

Ngày 18/7, Đoàn công tác của Bộ NN-PTNT do Thứ trưởng Phùng Đức Tiến dẫn đầu làm việc với Tỉnh ủy Bến Tre về kiểm tra tình hình chống khai thác IUU và tiến độ dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật vùng nuôi tôm biển ứng dụng công nghệ cao tại huyện Ba Tri.

Rà soát các tàu cá “3 không”

Trước buổi làm việc, đoàn công tác đã tiến hành kiểm tra các hoạt động tại các cảng cá và Tổ kiểm soát nghề cá của huyện Ba Tri và Bình Đại. 

Qua kiểm tra, thành viên đoàn công tác lưu ý các mặt làm được, đồng thời thẳng thắn chỉ ra những hạn chế thiếu sót và hướng dẫn lực lượng chuyên môn kịp thời khắc phục, chuẩn bị tiếp đón Đoàn thanh tra của EC vào Việt Nam trong thời gian tới.

Ông Nguyễn Quang Hùng, Cục trưởng Cục Kiểm ngư, chỉ ra nhóm tàu có nguy cơ cao là nhóm tàu vượt ranh, không đăng ký, mất kết nối. “Đây là 3 hành vi vi phạm nghiêm trọng Nghị định 42 của Chính phủ”, ông khẳng định.

Cục trưởng Cục Kiểm ngư đề nghị tỉnh Bến Tre mở đợt cao điểm để rà soát số tàu chưa đăng ký, đăng kiểm, mất giấy phép (tàu "3 không")... Ông cũng kiến nghị lực lượng biên phòng kiểm soát chặt chẽ tàu cá xuất, nhập bến.

Ngoài ra, ông Nguyễn Quang Hùng còn khuyến cáo tăng cường công tác xử phạt vi phạm hành chính. Ban quản lý cảng cá rà soát lại các hồ sơ, nhật ký để đảm bảo tính trung thực, chính xác nhất.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến thông tin: Các văn bản quy phạm pháp luật đã đầy đủ (Luật Thủy sản 2017, 2 nghị định, 8 thông tư…). Về mặt chỉ đạo đã có nhiều nghị định, chỉ thị, kết luận, công điện, văn bản của Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao.

“Trong quá trình làm luật đều có sự tham vấn của châu Âu, họ cũng khẳng định hệ thống quy phạm pháp luật này đã tạo cho nghề cá nước ta từ nghề cá nhân dân sang nghề cá có trách nhiệm sâu rộng trên trường quốc tế, đủ điều kiện để gỡ thẻ vàng”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết.

Một lần nữa, lãnh đạo Bộ NN-PTNT nhấn mạnh, Bến Tre cần rà soát để nắm chính xác số tàu của tỉnh đang hoạt động, đặc biệt là các tàu có chiều dài từ 15m trở lên (buộc phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình - VMS). Ngoài ra, cần tìm hiểu kỹ càng về các trường hợp tàu chưa đăng kiểm, đăng ký, lắp đặt VMS, các trường hợp mất kết nối, bởi đây là nhóm đối tượng có nguy cơ cao.

Gỡ khó cho tàu “3 không”

Theo ông Nguyễn Văn Buội, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bến Tre, hiện nay, tỉnh có 3.026 tàu cá. Trong số này, tàu dài 15m trở lên là 2.034 tàu, đã lắp đặt VMS được 2.006 tàu, còn lại ngừng hoạt động, mất tích. Tàu được đăng kiểm 2084/2.373 tàu. Số tàu được cấp phép khai thác là 2.432/3.026 tàu.

Đáng lưu ý, tàu thuộc diện “3 không” là 1.117 chiếc và 32 tàu đăng ký nhưng chủ tàu cải hoán không có văn bản chấp thuận. Các cơ quan chức năng đã kiểm tra tàu và hướng dẫn đăng ký theo quy định. Kết quả, đã kiểm tra hướng dẫn 543/1.149 tàu đăng ký.

Nhìn chung, công tác đăng ký tàu cá gặp nhiều khó khăn do yêu cầu nghiêm ngặt về đăng kiểm… Sở NN-PTNT đã tổ chức đối thoại, tuyên truyền vận động ngư dân phối hợp với cơ quan chức năng, đến nay cơ bản đã tháo gỡ được các khó khăn này. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bến Tre đã chỉ đạo tập trung tháo gỡ khó khăn cho các tàu cá “3 không” để ngư dân tiếp tục vươn khơi bám biển.

Để quản lý cá tàu cá này hiệu quả hơn, Bộ đội biên phòng, các cảng cá kiểm soát chặt chẽ các tàu cá; đồng thời, đề nghị các lực lượng kiểm soát trong khu vực, Bộ Tư lệnh Vùng cảnh sát biển 3 và 4 hỗ trợ, tăng cường kiểm tra, xử lý nếu phát hiện vi phạm.

Từ năm 2022 đến nay, Tỉnh ủy Bến Tre đã phân công cán bộ, đảng viên gặp gỡ trực tiếp để tuyên truyền, hướng dẫn, hỗ trợ các chủ tàu theo dõi kịp thời, kiểm soát hoạt động qua thiết bị giám sát hành trình. Đến nay, đã có 36 xã phân công 237 cán bộ, đảng viên phụ trách trực tiếp 356 chủ tàu với 506 tàu thuộc diện nguy cơ cao vi phạm các quy định IUU.

Qua triển khai thực hiện đăng ký tàu cá diện “3 không”, tỉnh Bến Tre hiện còn 228 tàu dài 12m trở lên lắp đặt máy ô tô đã thủy hóa làm máy chính trên tàu - vi phạm nội dung chỉ thị số 49/CT-BNN-TCTS ngày 6/1/2021 của Bộ trưởng Bộ NN-PTNT. Do vậy, số tàu này không đủ điều kiện đăng ký, đăng kiểm.

Ông Nguyễn Văn Buội cũng cho biết, tỉnh kiến nghị Bộ NN-PTNT tháo gỡ vấn đề trên, với đề xuất cho phép các tàu này được đăng kiểm trong thời hạn 3 năm nhưng phải thỏa mãn các điều kiện kèm theo. Cụ thể như, máy chính lắp đặt trên tàu được giám định, thể hiện rõ, đầy đủ các thông số kỹ thuật theo quy định và tiêu chuẩn về môi trường. Sau thời hạn 3 năm, chủ tàu phải chuyển đổi máy ô tô sang máy thủy. Trường hợp thay máy chính trước hạn bắt buộc phải cải hoán thay thành máy thủy.

Ông Trần Ngọc Tam, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết, những năm trước đây, tàu Bến Tre vi phạm nhiều, nay công tác phòng, chống khai thác IUU đã có chuyển biến tích cực hơn. Cụ thể, từ đầu năm 2024 đến nay, Bến Tre không có tàu vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ.

Qua góp ý của đoàn công tác, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre cho biết, đây là những ý kiến quý báu để tỉnh kịp thời khắc phục những hạn chế, tồn tại; từ đó cùng với cả nước quyết tâm gỡ "thẻ vàng" của Ủy ban châu Âu (EC).