* Diễn biến khó lường
* Khẩn cấp di dời dân
* Báo động hàng trăm hồ chứa
Hậu quả cơn bão số 10 chưa qua, cơn bão số 11 - siêu bão có tên quốc tế là Nari đang hung hãn nhắm thẳng vào miền Trung. Cuối chiều qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã gấp rút tổ chức cuộc họp trực tuyến cùng 11 tỉnh miền Trung triển khai các giải pháp ứng phó.
Bão mạnh hết cấp và rất khó lường
Sáng 12/10, bão Nari đã tiến vào Biển Đông trở thành cơn bão số 25 hoạt động trên Biển Đông và là cơn bão số 11 ở nước ta.
Theo Trung tâm dự báo KTTV TƯ, dự báo đến chiều nay (14/10), tâm bão cách bờ biển các tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi khoảng 140km về phía đông. Sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm bão mạnh cấp 13, cấp 14, giật cấp 15, cấp 16 và tiếp tục di chuyển theo hướng giữa tây và tây tây bắc, tiếp cận phía nam quần đảo Hoàng Sa và sẽ mạnh thêm, đạt tới cấp 17 (mạnh hết cấp bão). Bão số 11 có thể so sánh với siêu bão Sangsane đổ bộ vào miền Trung nước ta tháng 10/2006, và tương đương với bão số 10, khi tiếp cận bờ sẽ có gió mạnh cấp 12, giật cấp 15.
Theo ông Bùi Minh Tăng, GĐ Trung tâm dự báo KTTV TƯ, xu hướng di chuyển của bão hết sức phức tạp, dự báo của các cơ quan KTTV khu vực và thế giới cũng có sự khác biệt nhau nên rất khó lường.
Theo đó tới chiều qua, có 3 phương án được dự báo: Khả năng thứ nhất, bão nhiều khả năng đi theo hướng tây với xác suất khoảng 70%. Với tình huống này: Tâm bão sẽ đi vào các tỉnh từ Quảng Nam ra tới khu vực phía nam Thừa Thiên - Huế; thời gian bão bắt đầu ảnh hưởng tới đất liền sẽ vào khoảng sáng sớm ngày 15/10, tới giữa trưa thì tâm bão vào đất liền, với sức gió mạnh từ cấp 12, giật cấp 15.
Bão số 10 đổ bộ miền Trung mới đây đã bẻ gãy 2 vạn ha cao su, thiệt hại ước tính
5.000 tỷ đồng
Khả năng thứ hai: Tâm bão đổ bộ vào phía bắc Thừa Thiên Huế đến Quảng Trị, với dự báo xác suất 30%. Theo đó, bão sẽ đổ bộ vào đất liền sẽ muộn thêm một ngày (vào khoảng chiều ngày 15/10 tâm bão sẽ vào bờ). Trường hợp thứ ba, tâm bão đi mạnh lên phía bờ biển Quảng Bình, thời điểm bão đổ bộ sẽ muộn thêm (đến đêm ngày 15, sáng ngày 16/10 dự báo bão vào đất liền). Dự báo nếu bão di chuyển theo hướng tây tây bắc, sức gió khi vào đất liền sẽ giảm 2 - 3 cấp so với trường hợp bão di chuyển thẳng theo hướng tây.
Về mưa, bão dự báo sẽ gây mưa lớn trên diện rộng. Cụ thể từ trưa và chiều nay (14/10), mưa to đến rất to sẽ xuất hiện diện rộng bắt đầu ở các vùng ven biển khu vực từ nam Thừa Thiên - Huế đến Quảng Nam, và sẽ kéo dài tới khoảng ngày 16 - 17/10.
Về lượng mưa, các vùng phía nam tâm bão gồm Quảng Ngãi và một số điểm ở Tây Nguyên từ 50 đến 100 mm; các tỉnh từ Nghệ An đến Quảng Nam có mưa từ 200 đến 300 mm, có nơi cục bộ 400 - 500 mm. Các tỉnh Khu V, mưa sẽ giảm sau khi bão đổ bộ, tuy nhiên các tỉnh Khu IV, từ Quảng Bình tới Nghệ An, mưa sẽ kéo dài thêm từ 2 - 3 ngày sau khi bão đi qua.
Trước diễn biến nguy hiểm của bão số 11, tại cuộc họp hôm qua, nhiều địa phương đã gấp rút triển khai các kế hoạch phòng chống, sơ tán dân. Theo đó, tỉnh Thừa Thiên - Huế cho biết sẽ khẩn trương di dời khoảng 3.600 hộ dân với trên 11 nghìn người trước 17h hôm nay, đồng thời đã có phương án đảm bảo cho gần 7.000 nghìn du khách đang lưu trú.
Tại TP Đà Nẵng, nơi tâm bão dự báo đổ bộ, công tác di dời dân đang được gấp rút triển khai với 11 nghìn hộ dân, tương đương 55 nghìn người, bảo đảm sẵn sàng đón bão trước 12h trưa nay. Tương tự, tỉnh Quảng Nam sẽ di dời hơn 6.000 hộ ven biển trước 18h chiều nay.
Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát - Trưởng BCĐ PCLB Trung ương đề nghị, công tác sơ tán dân các tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế và khu vực phía nam Quảng Trị phải hoàn thành trước 19h ngày 14/10 do việc sơ tán dân trong đêm tối sẽ hết sức khó khăn. Khu vực bắc Quảng Trị và Quảng Bình, tùy theo tình hình diễn biến của bão để sơ tán người già, phụ nữ, trẻ em trước 19h hôm nay, còn lại sơ tán vào sáng mai (15/10). Ông Phát đề nghị các tỉnh trong vùng tâm bão cho học sinh nghỉ học trong ngày mai (15/10).
Trong khi đó, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu trước 19h hôm nay, phải hoàn thành đưa tàu thuyền vào bờ, đồng thời tùy tình hình cân nhắc cấm biển. Phó Thủ tướng yêu cầu mọi công tác chằng chống, chuẩn bị đón bão tại các tỉnh Quảng Nam, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế và Quảng Trị phải hoàn thành xong trước 19h. Hôm nay, hai đoàn công tác của BCĐ PCLB Trung ương và Trung tâm TKCN sẽ trực tiếp vào các vùng tâm bão chỉ đạo công tác phòng chống.
Yêu cầu xả lũ hồ chứa
Báo cáo của 11 tỉnh thành từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi hôm qua cho biết, hàng trăm hồ chứa đang đặt trong tình trạng “báo động đỏ” trước bão số 11 đổ bộ. Cụ thể: Thanh Hóa có 92 hồ đang rất nguy hiểm nếu mưa lớn, hiện đã có 17 hồ không tích nước, 75 hồ tích nước hạn chế.
Ngoài ra, 2 đập thủy lợi vừa vỡ, 7 đập hư hại nặng do bão số 10 hiện chưa đắp và tu sửa kịp; Nghệ An có 50/625 hồ đập đang trong tình trạng xuống cấp ở mức độ nguy hiểm nếu có mưa lớn; Hà Tĩnh có 49 hồ xuống cấp nghiêm trọng, hiện 40 hồ trong số này đã tích đầy nước, riêng hồ Kẻ Gỗ đang phải xả 180 m3/h.
Các tỉnh nam Quảng Trị, Quảng Nam, hiện mặc dù mực nước các hồ chứa chưa vượt thiết kế nhưng nguy cơ xẩy ra sự cố khi mưa lớn đang chực chờ, đặc biệt là việc vận hành xả lũ các hồ thủy điện. Do dự báo sẽ có mưa lớn trong những ngày tới, rút kinh nghiệm từ việc xả lũ hồ đập sau bão số 10, tới ngày hôm qua, các hồ chứa tại Thừa Thiên - Huế, Quảng Ngãi và Quảng Nam đã bắt đầu xả nước sớm để chủ động đón bão.
Tại Thừa Thiên - Huế, các hồ thủy điện như Bình Điền, A Lưới hiện đã bắt đầu xả lũ từ hôm qua, tương tự tại Quảng Nam, các hồ thủy điện như Sông Tranh, A Vương, Đăk Mil... cũng đã bắt đầu xả bớt nước. Tại Quảng Ngãi, dù các hồ đang tích nước chỉ khoảng 40% thiết kế, nhưng nếu chỉ mưa 2 ngày là đầy tràn.
Xung quanh việc điều tiết vận hành hồ chứa trước bão số 11, Bộ trưởng Cao Đức Phát đề nghị: Hồ chứa tại các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng Trị và các tỉnh Quảng Nam, Thừa Thiên - Huế hầu hết đã tích đầy nước. Hiện tại, nếu các hồ chỉ xả bớt để giữ dung tích chứa, khi gặp mưa lớn từ 300 - 500 mm thì vẫn buộc phải xả khẩn cấp. Lúc đó, nếu đồng loạt các hồ cùng xả khẩn cấp, ngập lụt là cầm chắc.
“Câu chuyện ở đây không chỉ là chuyện điều tiết hồ chứa nữa, mà ngay ngày 15/10, các địa phương có hồ chứa phải có phương án hướng dẫn nhân dân để sẵn sàng đối phó với tình huống các hồ sẽ phải xả lũ khi mưa lớn. Các hồ yêu cầu phải xả lũ từ ngày hôm nay (15/10), chứ không phải muốn xả thì xả, không xả thì thôi” - Bộ trưởng Phát đề nghị.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu: 49 hồ chứa đặt trong tình trạng nguy hiểm, xuống cấp nghiêm trọng tại các tỉnh từ Đà Nẵng đến Phú Yên kiên quyết không tích nước, đưa về dòng chảy bình thường, bởi mưa cục bộ ở khu vực này đã từng xẩy ra 800 - 1.000 mm.
Vì vậy, khi cơ quan khí tượng dự báo sẽ có mưa 500 mm thì yêu cầu các hồ xả lũ ngay. “Việc vận hành xả lũ, yêu cầu không được khoán cho các đơn vị quản lí hồ muốn xả sao thì xả, lãnh đạo UBND tỉnh phải trực tiếp kiểm tra, quyết định xả hay không, xả lúc nào chứ không thể giao cho quản lí hồ vận hành tự do được” - Phó Thủ tướng yêu cầu.
Trước đề nghị của nhiều địa phương về việc tăng cường cán bộ kỹ thuật từ Trung ương để giúp các địa phương vận hành các hồ, Bộ trưởng Cao Đức Phát yêu cầu Tổng cục Thủy lợi trong ngày hôm nay cử đoàn công tác về các tỉnh miền Trung giúp các địa phương giám sát, tư vấn công tác vận hành xả lũ, tránh thiệt hại như cơn bão số 10 gây ra.
“Về thông tin diễn biến cơn bão và mưa, tất cả chỉ đều là dự báo, nó sẽ có thay đổi, đặc biệt cơn bão này dự báo có sự khác biệt giữa các đài dự báo khu vực và thế giới, bản thân chúng ta cũng dự báo có các xác suất khác nhau nên đề nghị các địa phương theo dõi sát hàng giờ để kịp thời thông báo cho nhân dân biết, không thể có tình trạng một ngày mới xem dự báo thời tiết một lần. Đặc biệt khi tâm bão đến gần bờ thì càng hay thay đổi hướng. Về mưa, khả năng xảy ra mưa lớn cục bộ rất nguy hiểm, nên đề phòng mọi phương án theo chiều hướng xấu nhất. Trên biển, đề nghị kiên quyết kêu gọi tàu thuyền trong vùng nguy hiểm từ vĩ tuyến 12 đến vĩ tuyến 20 về bờ khẩn cấp, theo dõi sát quá trình các tàu di chuyển để cứu hộ khi gặp sự cố” - Bộ trưởng Cao Đức Phát.
