Một nhà hoạt động xã hội dân sự trong bộ đồ bảo vệ phun chất khử trùng lên xe cảnh sát ở Kabul, Afghanistan ngày 18/3/2020. Ảnh: Omar Sobhani/Reuters.
Trước đó, vào tháng 9/2019, Taliban đã dỡ bỏ lệnh cấm Tổ chức Y tế Thế giới và Hội Chữ thập đỏ hoạt động trong lãnh thổ do quân đội nắm giữ, đã cảnh báo họ vì nghi ngờ về các chiến dịch tiêm phòng bại liệt.
Các chiến binh rõ ràng đã nắm bắt được những nguy hiểm do đại dịch Covid-19 gây ra trên toàn thế giới.
"Tiểu vương quốc Hồi giáo thông qua Ủy ban Y tế của mình đảm bảo sẽ phối hợp với tất cả các tổ chức y tế quốc tế và WHO trong việc chống lại nCoV", Suhail Shaheen, phát ngôn viên của Taliban, nói trên Twitter.
Trong một báo cáo vào tháng 12/2019, Tổ chức Y tế Thế giới thống kê ít nhất 51 nhân viên y tế, bệnh nhân và nhân viên hỗ trợ đã thiệt mạng và 142 người khác bị thương tại Afghanistan. Do các cuộc tấn công, 192 cơ sở y tế đã bị đóng cửa, trong đó chỉ có 34 cơ sở được mở lại.
Taliban từ chối trách nhiệm về các cuộc tấn công mà chính quyền Afghanistan đã đổ lỗi cho các máy bay chiến đấu của họ.
Afghanistan hiện có 22 trường hợp mắc Covid-19 đã được xác nhận, với những lo ngại ngày càng tăng về nguy cơ lây nhiễm bởi hàng ngàn người Afghanistan qua biên giới với Iran - một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất do virus.
Hệ thống y tế không đầy đủ của Afghanistan chắc chắn sẽ bị Covid-19 áp đảo. Hơn nữa, sau 18 năm chiến tranh, chính phủ chỉ kiểm soát khoảng một nửa lãnh thổ.
Phần còn lại do phe nổi dậy kiểm soát hoặc tranh chấp, những người đã đồng ý thỏa thuận hòa bình với Hoa Kỳ, nhưng vẫn chưa mở cuộc đàm phán với chính phủ.
Các cộng đồng ở các vùng nông thôn của người dân tộc Pashtun nơi bị Taliban nắm quyền có thể bị mất quyền tiếp cận hỗ trợ y tế tại các ngôi làng này do hậu quả của hành động trong quá khứ.
Việc hưởng hỗ trợ y tế có thể còn tồi tệ hơn đối với phụ nữ trong các cộng đồng này do thái độ bảo thủ của người Pashtun về giới tính.
Rahila, một phụ nữ 31 tuổi sống ở tỉnh Takhar cho biết, tại ngôi làng của cô ở khu vực do Taliban kiểm soát có một phòng khám sức khỏe chỉ có bác sĩ nam.
"Khi chúng tôi bị bệnh, chúng tôi không được phép đi bác sĩ, thay vào đó, chồng chúng tôi mang thuốc về", Rahila nói với Reuters, yêu cầu không công bố tên đầy đủ của cô về những lo ngại về an toàn. "Ai sẽ khám cho phụ nữ?"
Cô nói thêm: "Điều gì sẽ xảy ra nếu một phụ nữ bị nhiễm nCoV, tất cả mọi người trong làng của chúng tôi sẽ bị ảnh hưởng. Chỉ có phép màu mới có thể giúp Taliban ngăn chặn virus lây lan trong làng của chúng tôi."
Zabihullah Mujahid, một phát ngôn viên khác của Taliban, nói với Reuters, "các chiến binh đang khuyến khích mọi người lắng nghe nhân viên y tế và tin nhắn do Mullahs phát đi",
"Chúng tôi đang giúp các nhân viên y tế truyền bá thông điệp về sự nguy hiểm của Covid-19 trong cộng đồng ở các khu vực do Taliban kiểm soát", Mujahid nói.
"Các học giả tôn giáo cũng sẽ được tư vấn về việc liệu các cuộc tụ họp ở nhà thờ Hồi giáo có nên bị đình chỉ hay không nếu sự sợ hãi về sức khỏe tăng lên", người này nói thêm.
Một chỉ huy Taliban ở phía nam tỉnh Helmand cho biết nhóm sẽ cung cấp những dịch vụ có thể cho những người bị nhiễm bệnh, nhưng nói thêm rằng họ không có cơ sở vật chất cũng như nhân viên được đào tạo để đối phó với dịch bệnh.
Cùng với hai chỉ huy khác mà Reuters nói chuyện, họ cho biết Taliban chỉ có phòng khám dành cho các chiến binh bị thương.
Waheed Omer, một phụ tá của Tổng thống Ashraf Ghani, cho biết ông vẫn thấy các báo cáo về việc Taliban quấy rối nhân viên y tế ở một số khu vực.
"Việc này nên được dừng lại ngay lập tức" ông Tweet vào thứ Tư (18/3).
