Anh công nhân cạo mũ Choi Sa Don nuôi bò tăng thêm thu nhập.
Sức bật Rung Pi mang lại giá trị rõ nét cho từng hộ dân. Sức bật Rung Pi không chỉ góp phần xóa đói giảm nghèo mà còn thiết lập môi trường sống sung túc về vật chất và phong phú về tinh thần. Sức bật của Rung Pi, một ấp thuộc xã Krayea, huyện San Tuk, tỉnh Kampong Thom, nhờ có 4 công ty cao su đóng trên địa bàn.
Ấp Rung Pi đã thay da đổi thịt như thế nào? Đời sống của dân cư gần vùng dự án, khi chưa có các công ty đầu tư trồng cao su vào thì đời sống rất khó khăn, người dân chủ yếu sống bằng phát nương làm rẫy, cuộc sống bữa đói bữa no, chạy ăn từng bữa, không có việc làm ổn định. Giao thương, trao đổi hàng hóa chưa phát triển.
“Tôi nhớ lúc đó cả Rung Pi chỉ có một quán chị Mats là bán tạp hóa, kiêm luôn bán hột vịt lộn, ngoài ra không có chợ, quán hàng ăn uống, nhà dân thì thưa thớt. Muốn mua đồ phải chạy ra ngoài thị trấn Bông Mo cách dự án 40km, mùa mưa đường sình lầy phải đi hết 2,5 giờ mới tới được, có lúc xe bị dính lầy không qua được, phải thuê xe khác tới kéo”, anh Phuong Chan So Phát, phó phòng kế toán công ty cao su Bà Rịa Kampong Thom nhớ lại.
Đường phố Rung Pi giờ đã tấp nập, nhộn nhịp hơn rất nhiều.
Tương tự, sức bật Rung Pi được chứng minh qua trải nghiệm 14 năm của ông Lê Quốc Hùng - Phó Tổng giám đốc công ty cao su Bà Rịa Kampong Thom: “Lúc đó, tháng 4/2009 tôi và 7 anh em qua nhận nhiệm vụ để khai hoang trồng mới, khó khăn, thiếu thốn không nói, buồn nhất khi đêm xuống muốn điện thoại về nhà cho vợ con mà không có sóng điện thoại. Muốn gọi điện được phải chạy ra gốc cây gần trên núi, cách văn phòng công ty hơn 1 km, giơ giơ thì có được chút sóng để nói vài ba câu. Giờ có wifi để xài Zalo hay Facebook, khác hoàn toàn rồi”.
Sau hơn một thập niên, kể từ ngày dự án cao su được triển khai, thì cuộc sống của người dân đã phát triển rất nhiều. Từ không có chợ, đã hình thành được chợ để người dân buôn bán trao đổi hàng hóa. Từ không có điện lưới, đã có điện lưới kéo tới từng hộ dân. Từ không có quán hàng ăn uống, thì nay quán xá mọc lên rất nhiều. Từ đường đất, giờ đã có đường nhựa và bê tông hóa. Nếu như ngày xưa từ dự án để ra thị trấn huyện mất hơn 2 giờ đi xe, thì nay chỉ 30 phút là tới, vì đã có đường nhựa.
Sở dĩ có bước chuyển mình mạnh mẽ như vậy là do có 4 công ty cao su đóng trên địa bàn đầu tư vào đây, đã tạo ra công ăn việc làm, tạo ra thu nhập ổn định cho hơn 3.500 lao động, đồng thời tạo ra nhu cầu trao đổi hàng hóa, nhu yếu phẩm. 4 công ty kéo điện vào để sản xuất, và Nhà nước cũng bán điện cho người dân sử dụng. Tuyến đường nhựa từ thị trấn huyện đi hết dự án của 4 công ty, cũng đã gần hoàn thành, tạo thuận lợi cho giao thương.
Hàng quán, phương tiện ngày càng nhộn nhịp ở Rung Pi.
“Trước đây cả khu vực này chỉ có nhà tôi buôn bán tạp hóa, nhưng nay đã có trên 40 hộ gia đình cũng kinh doanh, nhiều gia đình đã xây được nhà lầu, mua được xe hơi đắt tiền, cuộc sống sung túc hơn rất nhiều”, đó là thổ lộ của chị Mat chủ hiệu tạp hóa. Còn anh Chhon Chhum, Trưởng ấp Rung Pi cho biết thêm: “Cách đây 15 năm cả Rung Pi chỉ có 30 hộ dân, nhưng hiện nay đã hình thành khu dân cư khá phát triển với hơn 200 hộ dân. Hơn một nửa số hộ là làm công nhân cho các dự án, số còn lại kinh doanh buôn bán. Trong đó có 22 hộ đã xây được nhà lầu, có 2 cây xăng và hơn 50 xe ô tô. Nhà nước đã xây chợ kiên cố để người dân buôn bán tập trung, xây trường học, chùa. Trước đây làm gì có ti vi để xem truyền hình, giờ đầy đủ cả ti vi, tủ lạnh, điều hòa, mạng wifi. Tôi thấy ở đây đời sống của người dân phát triển nhanh hơn các nơi khác”
Đối với đời sống của người lao động trong các dự án cao su đóng trên địa bàn, thì cũng thay đổi rõ rệt cả về tinh thần lẫn vật chất. Anh Choi Sa Don công nhân cạo mủ đội 5, Nông trường Ou Tuek Thla thuộc công ty cổ phần cao su Bà Rịa Kampong Thom, chia sẻ: “Thời xây dựng cơ bản, tôi cũng đã làm công nhân của nông trường, nhưng sau đó tôi bỏ lên thủ đô làm bảo vệ, nhưng lương thấp không đủ sống nên xin về lại làm công nhân cạo mủ. Trải qua 4 năm làm công nhân cạo mủ cao su, đời sống của gia đình ngày càng khấm khá lên, gia đình tôi có điều kiện để sắm sửa các vật dụng đắt tiền, nuôi 6 con bò, mua một chiếc xe Dream đời 2022 giá 2.500 USD, một xe ô tô 4 chỗ giá 6.000 USD. Nếu không làm công nhân cạo mủ thì làm sao gia đình tôi đủ tiền mua xe. Quyết định trở về làm công nhân khai thác mủ cao su là chọn lựa sáng suốt của hai vợ chồng tôi”.
Ông Keo Sanh - Chủ tịch xã Krayea khẳng định: “Xã tôi rất may mắn khi có 4 công ty cao su đóng trên địa bàn, tạo hàng ngàn công ăn việc làm cho người dân và thu nhập ổn định cho người lao động, không những ở địa phương mà cả những nơi khác tới lập nghiệp. Từ đó đời sống kinh tế xã hội của xã phát triển rất mạnh mẽ về mọi mặt. Trong 10 năm qua, chúng tôi là xã có tốc độ phát triển nhanh nhất trong tỉnh, mà điểm sáng tiêu biểu là ấp Rung Pi”.
