Tái hiện lễ khao quân ở đền Trung Đô

Ông Bùi Văn Vinh, Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện Bắc Hà (Lào Cai) cho biết, lễ khao quân tại Di tích lịch sử cấp quốc gia đền Trung Đô sẽ được tổ chức trong 2 ngày 14 - 15/7 âm lịch. Thôn Trung Đô, xã Bảo Nhai được biết đến như điểm du lịch đặc sắc với phong cảnh đẹp, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc với điệu xòe cuốn hút. Tại đây còn có một lễ hội mang ý nghĩa lịch sự to lớn, đó là lễ khao quân.

Lịch sử ghi lại, sau khi nhà Mạc cướp ngôi nhà Lê, 2 anh em Vũ Văn Uyên và Vũ Văn Mật đã lên động Ngọc Uyển thuộc vùng xã Bảo Nhai (huyện Bắc Hà) hiện nay. Tại đây hai ông cho xây dựng căn cứ, chiêu mộ quân lính, biến nơi đây thành trung tâm của xứ Đại Đồng thuộc trấn Tuyên Quang, vừa chống giặc phương Bắc, chống sự truy sát của quân nhà Mạc, khôi phục nhà Lê, bảo vệ nhân dân trong một vùng rộng lớn.

Sau mỗi trận đánh giành chiến thắng, 2 ông đều tổ chức lễ khao quân nhằm động viên, khích lệ tướng sĩ. Sau khi 2 anh em Vũ Văn Uyên và Vũ Văn Mật mất, để ghi nhớ công lao to lớn của 2 ông và các tướng lĩnh, nhân dân nơi đây đã lập đền thờ tại thôn Trung Đô, xã Bảo Nhai ngày nay. Với ý nghĩa đó, bà con nhân dân thôn Trung Đô hằng năm đều tổ chức lễ khao quân như tưởng nhớ công ơn của 2 ông và các tướng lĩnh, quân sĩ đã chiến đấu tại nơi đây vào dịp rằm tháng 7 hằng năm.

Lễ khao quân được tổ chức gồm 2 phần, phần chính lễ và phần hội. Tại phần chính lễ, ngay từ sáng sớm tinh mơ những chàng trai khỏe mạnh nhất trong thôn làng sẽ được lựa chọn tham gia việc mổ trâu để chế biến thực phẩm dâng cúng.

Bên cạnh thực phẩm chính là thịt trâu, các mâm lễ dâng cúng cũng có các lễ vật khác là các sản vật của địa phương. Sau khi các mâm lễ được chuẩn bị chu đáo sẽ được người dân và du khách thập phương dâng cúng tại chính điện đền Trung Đô.

Tại đây, ông chủ nhang của đền cũng là người có uy tín được nhân dân trong thôn lựa chọn sẽ tiến hành các bài cúng với ý nghĩa tưởng nhớ công ơn của ông Vũ Văn Uyên, Vũ Văn Mật và các tướng lĩnh cùng thời, quân sĩ đã chiến đấu chống giặc ngoại xâm bảo vợ bờ cõi của đất nước và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, mọi gia đình đều ấm no, hạnh phúc.

Ngay sau phần lễ là phần hội với nhiều các trò chơi dân độc đáo của đồng bào dân tộc Tày nơi đây như nhảy bao bố, bịt mắt bắt dê, đập niêu, kéo co, bắn nỏ… Tất cả diễn ra trong một không khí rất sôi động, náo nhiệt với cảm giác như rất gấp gáp, rất vội vàng của đoàn quân sắp sửa xung phong ra trận.

"Để có một lễ hội đầy đủ nghi lễ và đúng chuẩn mực theo phong tục cổ truyền thì việc chuẩn bị các việc cần thiết phải được chuẩn bị trước lễ hội từ 1 - 2 tháng. Lễ khao quân năm 2022 được tổ chức ở quy mô cấp xã. Đến thời điểm hiện nay có thể khẳng định các công tác chuẩn bị cho lễ hội đã được xã Bảo Nhai, Ban quản lý Đền Trung Đô và bà con nhân dân trong thôn chuẩn bị chu đáo.

Chúng tôi tin tưởng rằng với sự chuẩn bị chu đáo của xã Bảo Nhai cùng với bà con nhân dân nơi đây, lễ hội khao quân tại Trung Đô sẽ để lại nhiều ấn tượng sâu đậm với du khách khi đến tham quan và trải nghiệm, từ đó góp phần giới thiệu về mảnh đất và con người nơi đây cũng như khai thác, phát triển tiềm năng, thế mạnh về du lịch của địa phương", ông Bùi Văn Vinh cho biết.

Lễ khao quân tại Di tích lịch sử cấp quốc gia đền Trung Đô năm 2022 sẽ được tổ chức trong 2 ngày 14 và 15 tháng 7 âm lịch với nhiều hoạt động, nội dung phong phú, giàu bản sắc văn hóa dân tộc...