Tôi thấy hoảng sợ!

“Hơn 30 năm làm nghề, tôi còn thấy hoảng sợ và không thể tin một công ty sản xuất rượu và nước giải khát lớn lại sản xuất ra những lít rượu có hàm lượng methanol cao gần 3.000 lần so với quy định” - GS Phạm Duệ (ảnh) chia sẻ cảm giác khi phóng viên NNVN đề cập đến vụ hàng ngàn lít rượu nếp độc chết người của Cty CP XNK 29 Hà Nội vừa được phát hiện đang khiến dư luận lo ngại.

>> Nỗi kinh hoàng mang tên ''Rượu nếp 29 Hà Nội''
>> Bắt khẩn cấp Giám đốc Cty CP XNK 29 Hà Nội
>> Mổ xẻ trách nhiệm!

GS Duệ nói, ông e ngại và đã có nhiều cảnh báo với người tiêu dùng về tình trạng sử dụng rượu lẻ, rượu không rõ nguồn gốc từ nhiều năm trước. Thế nhưng, ông không thể ngờ, ngay giữa Thủ đô Hà Nội lại có một công ty sản xuất rượu lớn, được cơ quan chức năng cấp phép đã sản xuất hàng chục ngàn lít rượu có hàm lượng độc tố cao. Nó chính là nguyên nhân khiến cho nhiều người chết mà không biết tại sao?

Không thể chấp nhận rủi ro đó

Là nơi chuyên tiếp nhận các ca ngộ độc nặng, ông nói gì?

Hơn 30 năm làm nghề, tôi còn thấy hoảng sợ và không thể tin một công ty sản xuất rượu và nước giải khát lớn thế này lại sản xuất ra những lít rượu có hàm lượng methanol gấp gần 3.000 lần so với quy định, khiến cho hàng chục người bị ngộ độc rượu, trong đó có 6 người tử vong. Đây là một chùm ca bệnh được phát hiện ở Quảng Ninh, trong khi gần 10.000 lít rượu có độc kia sản xuất từ tháng 10 và đã được chuyển đi tiêu thụ ở nhiều vùng khác. Tôi e đã có rất nhiều người ở địa phương khác cũng bị ngộ độc nhưng có thể biểu hiện nhẹ hơn nên không đến bệnh viện.

Thực ra bệnh nhân ngộ độc rượu vào Trung tâm chống độc cấp cứu nhiều lắm (trung bình có từ 7 - 10 ca/tháng). Vì vậy, lúc đầu tôi cứ ngỡ chai rượu của công ty lớn đó đã bị những điểm kinh doanh nhỏ, lẻ tái sử dụng, trộn thêm methanol vào. Nhưng thực tế lại không phải vậy.

Ông nghĩ thế nào nếu lời khai ban đầu của chủ hàng chục ngàn lít rượu nếp 29 Hà Nội có độc kia, nguyên nhân bởi họ đã mua “nhầm” phải nguyên liệu kém chất lượng?

Không thể chấp nhận những lời nói vô trách nhiệm đó từ một công ty lớn đã sản xuất rượu nhiều năm. Đây là một dây chuyền sản xuất thực phẩm công nghiệp, theo một quy mô lớn nên nguồn gốc thực phẩm đầu vào phải được giám định ngặt nghèo, thường xuyên. Trước khi đóng chai thành rượu thành phẩm, rượu đó vẫn phải được rút mẫu kiểm tra chất lượng như thế nào. Chỉ khi đảm bảo an toàn thì mới được tung ra thị trường.

Tôi khẳng định: Hầu hết rượu mang nhãn hiệu Rượu nếp 29 Hà Nội không hề được kiểm tra mẫu trước khi có mặt rộng rãi trên thị trường. Và công ty này đã mua nguyên liệu trôi nổi, không nguồn gốc xuất xứ để sản xuất ra hàng chục, hàng trăm ngàn lít rượu bán cho người dân.

Tại sao không thể chấp nhận một công ty lớn lại sản xuất ra rượu “độc”, nếu đấy được coi là tai nạn nghề nghiệp?

Bởi đấy là điều đáng sợ. Ai dám chắc những lô rượu sản xuất trước đó là an toàn khi chúng cùng được sản xuất từ 1 dây chuyền, từ 1 nơi cung cấp nguyên liệu. Nó chứng tỏ đây là một dây chuyền sản xuất rượu có quy trình quá lỏng lẻo. Chủ doanh nghiệp và người trực tiếp chịu trách nhiệm về chất lượng quá chủ quan, coi thường tính mạng của người tiêu dùng. Liên quan đến thực phẩm là đồ ăn, đồ uống thì dù được sản xuất ở nhà máy rất hiện đại nhưng vẫn phải được kiểm định chất lượng trước khi bán ra thị trường.

Tôi khẳng định, chẳng bao giờ có sản phẩm rượu nào tuyệt đối sạch, không dính những tạp chất gây hại cho sức khỏe con người như methanol, ethanol hay chì. Tuy nhiên, theo quy định, tất cả đều phải có hàm lượng thấp đúng quy định nên bắt buộc các cơ sở sản xuất phải thường xuyên kiểm định chất lượng trước khi đóng thành phẩm. Thế mà chủ doanh nghiệp Rượu nếp 29 Hà Nội lại nói “mua nhầm nguyên liệu” thì chấp nhận sao được.

Theo kết luận của cơ quan chức năng, công ty này đã bị xử phạt hành chính nhiều lần vì có liên quan đến vấn đề an toàn thực phẩm. Phải chăng mức xử phạt đó không đủ sức răn đe?

Với số tiền xử phạt chỉ từ 3 - 4 triệu đồng/vi phạm, trong ngành y chúng tôi gọi đó là bệnh “nhờn thuốc”. Cá nhân tôi cho rằng, liên quan đến sức khỏe người tiêu dùng thì bất kể doanh nghiệp nào cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt quy định của pháp luật. Tuy nhiên, dù doanh nghiệp có vi phạm nhỏ, chưa gây hại nhưng nếu vi phạm nhiều lần, liên tục như vậy phải rút hẳn giấy phép. Cũng như bác sĩ, nếu phạm luật thì phải tước bằng ngay lập tức.

Đắt cũng phải làm

Nói chuyện men rượu và hương liệu, quá nhiều, quá trôi nổi. Những men rượu, hương liệu trôi nổi như thế sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe con người thế nào, thưa ông?

Nếu như doanh nghiệp cố tình mua nguyên liệu trôi nổi (chủ yếu có xuất xứ Trung Quốc) chẳng khác nào coi rẻ sức khỏe người tiêu dùng bởi sẽ sinh ra nhiều tạp chất nguy hiểm như ethanol, methanol, chì… Rượu có chứa ethanol có thể gây ức chế làm suy yếu hệ thần kinh trung ương, gây giảm hoạt tính các nơ-ron thần kinh. Vì thế, uống nhiều dẫn đến nghiện và gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe.

Tuy nhiên, nguy hiểm hơn và thường dẫn đến chết người là khi uống rượu có chứa methanol, một chất cồn công nghiệp. Đây là một chất cực độc, uống vào nếu không tử vong cũng gây ra viêm gan nhiễm độc, suy thận cấp, viêm thị giác dẫn đến mù. Nhiều trường hợp nghiện rượu, với nồng độ rượu bình thường uống vào không khiến họ cảm thấy "phê" mà phải pha thêm cồn vào uống mới đã. Nếu là cồn ethanol thì sẽ gây ngộ độc rượu (say) rồi lại tỉnh nhưng nếu là cồn methanol thì say là chết.

BS đang chăm sóc cho bệnh nhân tại Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai

Xét nghiệm kết quả mẫu rượu có phức tạp giống như xét nghiệm mẫu chỉ số khác không, thưa ông?

Tôi nói luôn, dù đắt hay rẻ nhưng cứ liên quan trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, doanh nghiệp đó cũng phải kiểm định về chất lượng. Chỉ khi nào an toàn mới được bán rộng rãi trên thị trường.

Ông có lời cảnh báo nào đối với người tiêu dùng hiện nay?

Vụ việc này không còn là lời cảnh báo với người tiêu dùng nữa bởi nó trở thành một vụ việc đặc biệt nghiêm trọng, liên quan đến tính mạng của nhiều người. Lúc này chỉ chờ kết luận từ phía cơ quan công an.

Riêng với người tiêu dùng, có thưởng thức cũng chỉ từ 30 - 50ml rượu mạnh/ngày/người. Rượu là thứ tinh túy, không thể mang ra sử dụng như cơm, rau. Như bạn thấy đấy, ngày trước các cụ uống rượu chỉ bằng chén hạt mít và thưởng thức nó bằng các giác quan là mắt, mũi…

Xin cảm ơn ông!