Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky gặp nhau tại Fasano, Italy, hồi tháng 6/2024. Ảnh: Reuters.
Các nguồn tin cho biết Ukraine có kế hoạch tiến hành các cuộc tấn công tầm xa đầu tiên trong những ngày tới.
Động thái này diễn ra 2 tháng trước khi Tổng thống đắc cử Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1 và sau nhiều tháng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cầu xin chính quyền Tổng thống Joe Biden cho phép quân đội Ukraine sử dụng vũ khí của Mỹ để tấn công các mục tiêu quân sự của Nga nằm sâu bên kia biên giới.
Sự thay đổi này phần lớn là để đáp trả việc Nga triển khai lính Triều Tiên để bổ sung lực lượng, một diễn biến đã khiến Washington và Kiev lên án mạnh mẽ, một quan chức Mỹ và một nguồn tin quen thuộc với quyết định này cho biết.
Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Mỹ từ chối bình luận. Điện Kremlin hiện cũng chưa bình luận về vấn đề này, song cảnh báo rằng họ sẽ coi động thái nới lỏng hạn chế đối với việc Ukraine sử dụng vũ khí của Mỹ là một sự leo thang lớn.
Vladimir Dzhabarov, Phó Chủ tịch Ủy ban các vấn đề quốc tế của Thượng viện Nga, cho biết quyết định của Washington để Kiev tấn công sâu vào Nga có thể dẫn đến "Thế chiến III".
"Phương Tây đã quyết định leo thang đến mức cuộc xung đột này có thể kết thúc với việc nhà nước Ukraine bị tiêu diệt hoàn toàn trong một buổi sáng", Andrei Klishas, thành viên cấp cao của Hội đồng Liên bang, Thượng viện Nga, cho biết trên Telegram.
Các cuộc tấn công đầu tiên của Ukraine vào sâu trong lãnh thổ Nga có thể sẽ được thực hiện bằng tên lửa ATACMS, có tầm bắn lên tới 306 km, theo các nguồn tin.
Trong khi một số quan chức Mỹ bày tỏ sự hoài nghi về việc cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa có thể thay đổi cục diện cuộc chiến, quyết định này có thể giúp Ukraine vào thời điểm quân đội Nga đang giành được lợi thế và có thể giúp Kiev giành được vị thế đàm phán tốt hơn.
Hiện chưa rõ liệu ông Trump có đảo ngược quyết định của ông Biden khi nhậm chức hay không. Ông Trump từ lâu đã chỉ trích quy mô viện trợ tài chính và quân sự của Mỹ cho Ukraine và tuyên bố sẽ kết thúc chiến tranh nhanh chóng, nhưng không tiết lộ sẽ làm như thế nào.
Người phát ngôn của ông Trump đã từ chối bình luận ngay lập tức về vấn đề này. Tuy nhiên, một trong những cố vấn chính sách đối ngoại thân cận nhất của ông Trump, Richard Grenell, đã chỉ trích quyết định này. "Đây là một quyết định leo thang xung đột trước khi ông Biden rời nhiệm sở", ông Grenell nói.
"Việc dỡ bỏ các hạn chế đối với các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga sẽ cho phép Ukraine chấm dứt việc chiến đấu với một tay bị trói sau lưng", Alex Plitsas, thành viên cấp cao Hội đồng Đại Tây Dương, cho biết. "Tuy nhiên, giống như mọi thứ khác, tôi tin rằng lịch sử sẽ nhận định rằng quyết định đến quá muộn. Cũng giống như ATACMS, HIMARS, Xe chiến đấu Bradley, xe tăng Abrams và F-16. Tất cả cần được sớm đưa đến chiến trường", ông nói thêm.
Bất chấp những lời kêu gọi của ông Zelensky, Nhà Trắng đã nhiều lần từ chối cho phép sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp để tấn công các mục tiêu sâu bên trong lãnh thổ Nga vì sợ điều này có thể làm leo thang xung đột.
Các đồng minh khác của Kiev đã cung cấp nhiều loại vũ khí tầm xa nhưng cũng đặt ra những hạn chế về cách thức và thời điểm sử dụng để tấn công vào lãnh thổ Nga, do lo ngại các cuộc tấn công như vậy có thể kéo các nước NATO vào cuộc chiến hay châm ngòi xung đột hạt nhân với Moscow.
