Chế biến cá tra xuất khẩu. Ảnh Lê Hoàng Vũ |
Theo VASEP, trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cá tra đạt 1,3 tỷ USD, giảm 7,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Xuất khẩu cá tra giảm, có nguyên nhân chính từ sự sụt giảm rất mạnh ở thị trường quan trọng hàng đầu là Mỹ. Trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cá tra sang Mỹ chỉ đạt 187,9 triệu USD, giảm tới 41,5% so với cùng kỳ 2018.
Xuất khẩu cá tra sang Mỹ giảm mạnh chủ yếu do thuế chống bán phá giá quá cao theo kết luận cuối cùng của POR14.
Vì vậy, Việt Nam dù đang có 62 doanh nghiệp cá tra đủ tiêu chuẩn xuất khẩu sang Mỹ, nhưng chỉ có vài doanh nghiệp vẫn đang xuất cá tra sang Mỹ nhờ không chịu thuế chống bán phá giá hoặc thuế suất thấp.
Bên cạnh đó, sản lượng cá tra tăng mạnh trong năm 2018 và đầu năm 2019, dẫn tới dư thừa nguồn cung, khiến cho giá cá nguyên liệu và giá cá thành phẩm xuất khẩu đều giảm, cũng góp phần quan trọng làm giảm giá trị xuất khẩu cá tra.
Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang trở thành niềm hy vọng lớn cho cá tra Việt Nam. Trong 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc - Hồng Kông đã đạt 389,8 triệu USD, tăng 17,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Điều đáng chú ý là nếu như trong nửa đầu năm nay, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc tăng trưởng không tốt do nước này siết chặt thương mại biên mậu và kiểm soát chất lượng, thì từ tháng 6 đến nay đã hồi phục đà tăng trưởng. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam và nhà nhập khẩu Trung Quốc đã bắt kịp những yêu cầu mới và có những điều chỉnh phù hợp.
Đặc biệt, trong tháng 7, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc – Hồng Kông tăng tới 71,1% so với tháng 7/2018.
Trong tháng 8, xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc tiếp tục tăng trưởng ở mức rất cao là 63,4%, và chiếm tới 40,6% tổng giá trị xuất khẩu cá tra của tháng.
Với sự tăng trưởng mạnh trong mấy tháng qua, Trung Quốc - Hồng Kông đã trở lại vị trí là thị trường lớn nhất của cá tra Việt Nam. Giá trị xuất khẩu sang thị trường này vượt xa so với 2 thị trường đứng tiếp sau là Mỹ và EU.
Không những thế, thị trường Trung Quốc còn trở thành cứu cánh, là tâm điểm cho nhiều doanh nghiệp cá tra.
Bà Nguyễn Thị Ánh, Giám đốc Công ty Sông Tiền (Tiền Giang), cho biết, mỗi tháng, công ty của bà xuất được khoảng 200 container cá tra xẻ bướm sang Trung Quốc theo đường chính ngạch. Nhờ Trung Quốc vẫn tiêu thụ tốt, nên đầu ra xuất khẩu của cá tra Việt Nam chưa bị bế tắc khi mà nhiều thị trường khác gặp khó khăn.
Thu hoạch cá tra. Ảnh Lê Hoàng Vũ |
Một nét mới trong xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc, là đã đa dạng hóa các sản phẩm xuất khẩu.
Nếu như trước đây, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu cá tra nguyên con sang các tỉnh phía Nam Trung Quốc, thì trong năm nay, cá tra philê đã thâm nhập vào nhiều thành phố lớn như Bắc Kinh, Thượng Hải, Đại Liên…
Nhìn chung, các sản phẩm cá tra xuất khầu sang Trung Quốc hiện đã khá đa dạng: cá tra phile đông lạnh, cá tra nguyên con xẻ bướm tẩm muối đông lạnh, bong bóng cá tra sấy, bong bóng cá tra đông lạnh, cá tra cắt khoanh đông lạnh, cá tra nguyên con đông lạnh, bao tử cá tra đông lạnh...
Theo bà Lê Hằng, Phó Giám đốc VASEP PRO, dự báo nhu cầu tiêu thụ cá tra của Trung Quốc sẽ còn cao hơn nữa. Bên cạnh đó, cá tra đã đáp ứng kịp thời các quy định mới của Trung Quốc. Do vậy, xuất khẩu cá tra sang thị trường này sẽ tiếp tục tăng mạnh trong những tháng cuối năm nay.
Tuy nhiên, với thu nhập gia tăng, người Trung Quốc ngày càng ưa chuộng sản phẩm chất lượng cao, đảm bảo an toàn thực phẩm, đạt tiêu chuẩn như xuất sang Mỹ, EU, Nhật Bản…
Bởi thế, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc cần quan tâm nhiều hơn tới chất lượng sản phẩm để giữ vững được thị trường quan trọng này.