Tổng công ty đầu tư phát triển hạ tầng đô thị UDIC làm tổng thầu (viết tắt Tổng cty UDIC). Dự kiến đến 2012 dự án sẽ được bàn giao đưa vào vận hành. Vì mắc lỗi kỹ thuật, dự án không thể triển khai theo đúng lộ trình, buộc phải thay đổi giải pháp kỹ thuật, đã làm cho cán bộ thanh tra nhìn "gà hóa cuốc"…
Thu nhỏ dự án để tiết kiệm
Vì tính chất cấp thiết của dự án đối với an sinh xã hội tại khu vực Việt Bắc, do đó cả đơn vị tư vấn lẫn đơn vị tham gia tổng thầu và chủ đầu tư cùng các cơ quan tham mưu của Bắc Kạn đã làm vội nên để xảy ra nhiều thiếu xót…
Mục tiêu của tỉnh Bắc Kạn là chỉ xây dựng những hạng mục cấp thiết nhất, còn tất cả các những phần việc phụ trợ khác chưa cấp thiết, phải loại bỏ ngay, nhưng vẫn đảm bảo được vấn đề an sinh xã hội của địa phương, giảm thiểu lạm phát theo chỉ đạo của Trung ương.
Sau khi UBND tỉnh Bắc Kạn phê duyệt điều chỉnh lại dự án tại Quyết định 1880, đồng loạt các hạng mục có sự thay đổi, nhất là phần kiến trúc, tận dụng tăng diện tích sàn sử dụng của một số hạng mục nhà điều trị, nhà thăm khám, giảm danh mục công trình để đảm bảo tính khả thi khi cắt giảm đầu tư công…
Sự việc được bàn bạc công khai, minh bạch và tổ chức đấu thầu lại theo đúng quy định của pháp luật, các đơn vị trúng thầu đã nhanh chóng hoàn thiện các công việc được giao theo tiến độ cam kết với chủ đầu tư. Sau hơn 1 năm phê duyệt lại dự án, đến cuối năm 2015, 100% các hạng mục xây dựng cơ bản đã hoàn thành, hình thành lên một bệnh viện mới khang trang, sạch đẹp. Toàn bộ phần thiết bị đã đấu thầu xong trong năm 2015 và hiện tại đang lắp đặt, chuẩn bị chạy thử, với dự kiến của chủ đầu tư là sẽ đưa Bệnh viện đa khoa Bắc Kạn vào phục vụ nhân dân từ tháng 4/ 2016.
Thanh tra nhìn gà hóa cuốc?
Để làm rõ nguyên nhân vì sao dự án xây dựng Bệnh viện đa khoa Bắc Kạn chưa hoàn chỉnh hồ sơ, chủ đầu tư đã tổ chức cho đấu thầu? Tỉnh ủy Bắc Kạn đã có thông báo số 755-TB/TU ngày 30/8/2013, chỉ đạo cơ quan chức năng làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân dẫn đến sự chậm chễ của dự án.
Trên cơ sở đó, ngày 8/10/2013, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn đã ký quyết định thành lập Đoàn Thanh tra liên ngành, gồm 10 thành viên được trưng dụng từ các cơ quan chức năng, để “Thanh tra việc thực hiện Dự án đầu tư xây dựng Bệnh viện Đa khoa Bắc Kạn”, với thời hạn là 45 ngày.
Vì phần nhiều thành viên của Đoàn thanh tra không có nghiệp vụ chuyên sâu về xây dựng cơ bản, nên dù rất tích cực làm suốt từ cuối năm 2013, đến cuối năm 2014, mới tổng hợp được một số nội dung để báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn. Ngày 24/12/2014, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn mới ký Kết luận số 428/KL-UBND của UBND tỉnh Bắc Kạn để báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Kạn xem xét, quyết định.
Thế nhưng, các tài liệu có trong dự thảo kết luận của thanh tra đã không đúng với thực tế, dẫn đến oan sai cho hàng loạt đối tượng bị thanh tra.
Ví dụ như: Dự án phê duyệt lần đầu có hồ cảnh quan tiêu thủy, nhưng khi phê duyệt thiết kế lại theo Nghị quyết 11, hồ này đã được chủ đầu tư cắt bỏ, bởi làm thế sẽ tốn kém nhiều tỷ đồng, trong lúc cả nước còn khó khăn chưa nhất thiết phải làm, chỗ đó vẫn để nguyên bãi đất trống. Nhưng Đoàn thanh tra đã đưa vào kết luận là chủ đầu tư đã thanh toán số tiền của hồ tiêu thủy, nhưng không hề biết là trên thực tế, hồ tiêu thủy khi phê duyệt lại đã bi cắt bỏ..!.
Vị trí của Hồ tiêu thủy cảnh quan, đã được chủ đầu tư phê duyệt lại thay thế bằng khuôn viên trồng cây cỏ
Còn trong tính toán diện tích sàn xây dựng, cán bộ đoàn thanh tra cũng chỉ “ngồi nhà vẽ voi”, cứ dựa trên hồ sơ đã bị chủ đầu tư bãi bỏ để tính toán, không so sánh với hồ sơ mới được chủ đầu tư là UBND tỉnh Bắc Kạn phê duyệt lại tại quyết định 1880, dẫn đến số tiền làm thất thoát nêu trong kết luận lên đến hơn 58 tỷ đồng của Nhà nước…
Phản ứng với số liệu của Đoàn thanh tra, trong báo cáo số 18, ngày 17/6/2015 của Ban QLDA gửi đến Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn và các cơ quan có thẩm quyền, đã “tố” 6 nội dung và khẳng định việc làm của Đoàn thanh tra là theo cảm tính, không hiểu bản chất sự việc. Chẳng han: Cùng một nội dung, nhưng câu trước của Đoàn thanh tra đã chỉ ra những cái sai về trình tự, thủ tục dự án, thiết kế cơ sở, hồ sơ mời thâu, hồ sơ trúng thầu, ký hợp đồng…
Ngay sau đó lại chỉ ra rằng, Ban QLDA đã không làm đúng nội dung của hồ sơ, dẫn đến lủng củng về trình tự trong báo cáo kết luận, làm cho tổ chức cá nhân được thanh tra chẳng biết họ đang đúng hay đang sai?...
Hay trong phần kiến nghị của Đoàn thanh tra, khiến tổ chức, cá nhân "bị" thanh tra rất khó hiểu như: “Xử lý về kinh tế… Ban QLDA tạm thu và thu hồi 58.052.121.653 đồng chờ xử lý…”. Dùng từ “tạm thu và thu hồi” không dứt khoát, đã không giúp cấp trên phân định được ai đúng, ai sai?.
Khi Ban QLDA giải trình, đã chứng minh với UBND tỉnh Bắc Kạn rằng, việc Ban QLDA cùng các sở, ngành tham mưu, đã giúp chủ đầu tư sửa sai ngay tại hạng mục nhà trung tâm kỹ thuật cao, làm lợi cho ngân sách Nhà nước là 57 tỷ đồng, chứ không phải là lãng phí và thất thoát như Đoàn thanh tra kiến nghị thu hồi đến hơn 58 tỷ đồng?.
Thanh tra có vi phạm pháp luật?
Cũng trong bản “tố” Trưởng Đoàn thanh tra yếu kém về chuyên môn nghiệp vụ, cố ý làm oan sai có chủ đích cho tổ chức, cá nhân được thanh tra, đồng thời chỉ ra hàng loạt các vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng của Đoàn thanh tra, khi tự ý áp đặt việc thanh tra không tuân thủ theo quy định của pháp luật.
Đó là vi phạm Nghị định 86/2011/NĐ-CP, ngày 22/9/2011 của Chính phủ, khi công bố thanh tra, nhưng trước đó “Không gửi đề cương yêu cầu đối tượng thanh tra báo cáo. Công bố quyết định thanh tra nhưng không lập biên bản. …”.
Thời gian thanh tra chỉ có 45 ngày, nhưng kéo dài suốt gần 1 năm... Thêm vao đó, Đoàn thanh tra đã lạm dụng quyền được thanh tra, chủ ý quy kết bừa bãi, gọi bộ hồ sơ có chữ ký thật của lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Kạn là “hồ sơ giả mạo”. Phải chăng do thiếu trách nhiệm hay do yếu về nghiệp vụ chuyên môn, nên Đoàn thanh tra đã "vất vả" hơn 1 năm “mò mẫm” mà không thể hoàn thành nhiệm vụ?.
Mặc dù dự án này có liên quan đến rất nhiều tổ chức, cá nhân khác từ chủ đầu tư là UBND tỉnh, đến đơn vị tư vấn dự án, thẩm định, thi công, giám sát và cả các sở, ngành tham mưu. Nhưng, Đoàn thanh tra cứ vòng vo, né tránh, rồi chỉ áp đặt sai phạm đối với các thành viên của Ban QLDA, không dám đụng đến các lỗi sai phạm nghiêm trọng của các sở, ngành. Phải chăng, cán bộ của Đoàn thanh tra đã không hiểu rằng: Đây chính là dự án nhóm A, các sở, ngành mới là cơ quan tham mưu chính cho UBND tỉnh Bắc Kạn. Còn Ban QLDA chỉ là người phải thực hiện nhiệm vụ được giao?.
Đoàn Thanh tra còn bị tổ chức "bị" thanh tra tố đã làm trái tại hàng loạt các văn bản hướng dẫn thực thi Thanh tra như: Thông tư 05/2014/TT-TTCP ngày 6/10/2014; Thông tư 02/TT-TTCP ngày 2/3/2010 của Thanh tra Chính phủ và đặc biệt là vi phạm pháp luật liên quan đến các Điều 7, 9, 13, 42, 50 của Luật Thanh tra...
