Ca sĩ nhí Hồ Văn Cường sau 5 năm đăng quang ‘Thần tượng âm nhạc nhí 2016’ vẫn chưa tìm được phong cách gì, dù được ca sĩ Phi Nhung nhận làm con nuôi. Ngoài những lùm xùm về nghi vấn thù lao biểu diễn, thì ca sĩ Phi Nhung dường như không có một chiến lược nào cho sự định hình phong cách của ca sĩ nhí Hồ Văn Cường.
Câu chuyện của ca sĩ nhí Hồ Văn Cường khiến nhiều người nghĩ đến một trường hợp khác. Đó là ca sĩ nhí Nhật Minh từng xuất hiện như một hiện tượng, cùng lúc với ca sĩ nhí Hồ Văn Cường. Nếu như Hồ Văn Cường đăng quang “Thần tượng âm nhạc nhí 2016” thì ca sĩ Nhật Minh đăng quang “Giọng hát Việt nhí 2016”.
So với các thí sinh tranh tài sân chơi ca sĩ nhí trên truyền hình, thì rõ ràng Nhật Minh xuất thân trong một môi trường thuận lợi hơn hơn hẳn Hồ Văn Cường và những bạn bè khác. Bố là nghệ sĩ chèo Trịnh Nam Cường, mẹ là ca sĩ Hạnh Ngân, cậu bé Nhật Minh được sớm tiếp xúc với đàn, với ca, với diễn. Trong đêm chung kết xếp hạng “Giọng hát Việt nhí 2016”, Nhật Minh đã phát huy thế mạnh của mình bằng trích đoạn chèo “Phù thủy sợ ma” với sự hỗ trợ trực tiếp từ người cha.
Phải thừa nhận, Nhật Minh chơi trống rất điêu luyện. Cách gõ dùi, cách giữ nhịp chứng tỏ Nhật Minh không thể nhờ vài ba buổi luyện tập mà thành! Đó là một màn trình diễn thuyết phục cho cuộc thi trước mắt, nhưng đó cũng là câu hỏi âu lo cho tương lai. Xưa nay, trái chín sớm rất hiếm khi là trái ngon, trái ngọt!
Bằng thiện chí vun đắp cho một nghệ sĩ thực thụ, thì câu khen tặng “quá chuyên nghiệp” và “luôn xuất sắc, hoàn hảo” mà giám khảo dành cho ca sĩ nhí lại ẩn chứa không ít rắc rối. Chưa cần bàn đến thái độ tự mãn của đối tượng tiếp nhận, mà tạo ra một lối tư duy thẩm mỹ khập khiễng. Phải rất đắn đo và rất bình tĩnh để nhận diện nghệ thuật dành cho từng lứa tuổi. Nếu đánh mất sự hồn nhiên, thì bất kỳ sự phô diễn nào ở trẻ thơ cũng thành gượng gạo và ép uổng.
Cái đẹp của nụ cần khác và phải khác cái đẹp của hoa. Khi cái nụ sớm bung nở như cái hoa, hoặc cố vươn theo chuẩn mực của cái hoa thì tiêu tan vẻ đẹp của cái nụ. Sai lầm này không phải nằm ở ca sĩ nhí, mà nằm ở những người hướng cho các em chọn lựa cuộc hí lộng quá sức mình!
Sự bất cập về phong cách không thể nào là sự nền tảng cho quá trình phát triển một tài năng nghệ thuật. “Thần tượng âm nhạc nhí” hoặc “Giọng hát Việt nhí” đều là trò chơi tương tác kiểu phương Tây. Người ta bày ra trò chơi để mua vui chốc lát, nhưng người ta lại biết cách xử lý những biên độ khéo léo để ươm mầm tài năng.
Cái dở của người Việt là giàu trí tưởng bở, cứ ngỡ trò chơi trên truyền hình là cái nôi nuôi dưỡng ngôi sao tầm cỡ. Nếu “Giọng hát Việt nhí” hoặc “Thần tượng âm nhạc nhí” có giá trị ghê gớm như vậy, thì bản gốc của nó đã sản sinh ra hàng trăm, hàng ngàn siêu nhí thượng thặng. Ở các nước tiến bộ, chẳng ai đẩy trẻ em vào cuộc đua danh vọng phù phiếm trên màn ảnh nhỏ, lấy những tung hô nhất thời và lấy những tin nhắn hào hứng làm cơ sở để định vị tài năng nhí.
Cùng với “Giọng hát Việt nhí” và “Thần tượng âm nhạc nhí”, ở nước ta còn hào hứng với “Người hùng tí hon” hay “Gương mặt thân quen nhí” đang nhen nhóm những hệ lụy cho đời sống tinh thần của trẻ em. Tất nhiên, ở đây chưa cần cái nhìn khắt khe của một nhà tâm lý giáo dục, mà chỉ cần nói đến sự tiếp tay hơi quá lố của người lớn. Các sân chơi trên truyền hình đã kích hoạt sự hơn thua ở nhiều bậc phụ huynh. Tình thương dành cho con đã bị lấn át bởi ham muốn chứng tỏ con mình có phẩm chất phi thường. Vậy là bớt dần những khuôn mặt trong sáng và thánh thiện đi thi hát như một niềm vui ngoài giờ học, mà thay bằng những khao khát được chạm đến tên tuổi nghệ thuật.
Thậm chí, nhiều bậc làm cha làm mẹ còn tính toán số tiền thưởng 300 triệu hoặc 500 triệu để đánh cược con em vào những sân chơi khác nhau. Các lò luyện thi mọc ra như nấm sau mưa, để nhào nặn những cô bé, cậu bé hồn nhiên thành những thí sinh chuyên nghiệp. Chưa kể học hành dang dở mà hiện tại ở Việt Nam chưa có một địa chỉ nào có được tư duy bài bản và đúng đắn nào để đào tạo tài năng nghệ thuật nhỏ tuổi. Cái cách hát, cái cách diễn của người lớn cứ mang bừa vào ứng dụng cho trẻ con, và kết quả là những sản phẩm vừa gây trầm trồ vừa gây ngậm ngùi.
Áp lực của sự nổi tiếng rất nguy hiểm. Và cái thánh giá thần đồng nghệ thuật không hề mang vác nhẹ nhõm đâu! Bài học nhãn tiền về sự trưởng thành đầy thị phi của các tài năng nhí trước đây, chính là lời cảnh tỉnh gần gũi nhất và uy lực nhất. Và thực tế, sau 5 năm được ca tụng lên mây, ca sĩ nhí Hồ Văn Cường và ca sĩ nhí Nhật Minh vẫn chìm khuất đâu đó trong đời sống nghệ thuật đích thực.